Page 573 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 573
๑. สมมุติฐานจากเอกสารประวัติศาสตร ์
๑.๑ ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม ่
สมัยพระญาสามฝั่งแกน
พบว่า ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ซึ่งระบุถึงเหตุการณ์ที่พระญาไสลือไทยกพลศึกไปตาม
ั
คำขอร้องของเจ้ายี่กุมกามไปทำศึกกับพระญาสามฝั่งแกน ในระหว่างเดินทัพ พระญาไสลือไทได้พักยั้งทพ
ที่หนองไผ่ แล้วจึงขึ้นไปเมืองเชียงใหม่ หนองไผ่ ซึ่งเป็นหนองน้ำที่ปรากฏในตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่อาจจะอยู่
ในระหว่างทางการเดินทัพ และอยู่ในรัฐสุโขทัย เพราะไม่มีการระบุถึงการสู้รบแล้วพักทัพ
ในพื้นที่ตำบลฝายหลวง อำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์ ซึ่งอดีตเคยเป็นส่วนหนึ่งของรัฐ
ุ่
สุโขทัยตามหลักฐานจารึกหลักที่ ๓๑๙ จารึก “เจดีย์พิหาร” มีหนองน้ำหนึ่งที่อยู่บริเวณ หมู่ที่ ๑๑ บ้านทง
พัฒนา ที่ชาวบ้านบริเวณนั้นเรียกกันว่า “หนองไผ่” ซึ่งเป็นหนองน้ำที่ตั้งอยู่ทางทิศใต้ติดเขาม่อนเชียงใหม่ซึ่ง
ปรากฏชื่อในประกาศราชกิจจานุเบกษา ลง ณ วันที่ ๓๑ มกราคม ๒๕๕๐ เล่มที่ ๑๒๔ ตอนพิเศษ ๑๑ ง หน้า
๑๖๒ จากหลักฐานดังกล่าวทำให้ตั้งสมมุติฐานได้ว่าหนองไผ่ ในอำเภอลับแลนี้ อาจจะเป็นพื้นที่เดียวกันกับ
หนองไผ่ที่ปรากฏในตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่
สมัยพระญาติโลกราช
้
้
ตำนานพื้นเมืองเชียงที่ระบุเหตุการณ์ตอนพระเจาติโลกราชมาคำพระญายุทธิษฐิระ ความว่า
“ในปลีร้วงเม็ด เดือน ๕ ออก ๑๓ ฅ่ำ วันอังคาร ไชยาติตถี เจ้าเหนือหัวจิ่งเอาริพลไพค้ำเอายุทธิสเถียรสองแฅว
้
ไพตั้งทับอยู่ท่งย้างเมืองฝาง หื้อจัดเครื่องดูได้ ๒ หมื่น ๕ พัน ชาวเชียงใหม่ได้ ๔ หมื่น ชาวต่างเมืองได ๘ หมื่น
เครื่อง แล้วไพตั้งทับอยู่ข้างแม่กั้ง”
ในเอกสารนี้ระบุสถานที่การจัดทัพของพระเจ้าติโลกราช นั้นคือ “แม่กั้ง” โดยนักวิชาการ
ประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่จะเข้าใจว่าเป็น แม่พิง (ลำน้ำปิง) ซึ่งเป็นการปริวรรตและแปลความผิดจากต้นฉบับ
โดยผู้ศึกษาได้ตรวจสอบจากลานต้นฉบับที่เป็นภาพถ่ายไมโครฟิล์มของฮันส์ เพนธ์ ปรากฏคำว่า
“แม่ก ้งฯ” (แม่กั้ง) ตามภาพที่ ๔๕ และภาพถ่ายไมโครฟิล์มลานต้นฉบับวัดพระงามปรากฏคำว่า “แมก้ลฯฯง”
(แม่กลั้ง) ตามภาพที่ ๔๖ ไม่ได้ปรากฏคำว่า “แม่พ งฯ”(แม่พิง) แต่อย่างใด
ภาพที่ ๔๓ ภาพถ่ายไมโครฟิล์มใบลานตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ของ ฮันส์ เพนธ์
การศึกษาเปรียบเทียบสมมุติฐานเมืองซาก (ทราก) ฯ
หน้า ๘๗
