Page 320 - การประชุม HACC Forum ครั้งที่ 13
P. 320
316
15-10 Poster Presentation นักศึกษาพยาบาลศาสตร์
ชื่อเรื่อง : ผลของการใช้นวัตกรรมกระบอกบีบกดจุดสะท้อนฝ่ามือต่ออาการมือชาในผู้ที่มีภาวะเส้นประสาท
ถูกกดทับบริเวณข้อมือ (Effects of Hand Reflexology innovation on Carpal Tunnel Syndrome)
ผู้นำเสนอ : ธิดารัตน์ ก้อนคำ ณัฐกมล พิณพิมาย และคณะ
อาจารย์ที่ปรึกษา อาจารย์ ดร.รุ่งรัตน์ สุขะเดชะ
สถาบันการศึกษา : คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล จังหวัดนครราชสีมา
ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา : ภาวะเส้นประสาทถูกกดทับบริเวณข้อมือ (Carpal Tunnel Syndrome :
CTS) เป็นปัญหาสำคัญ เนื่องจากมือเป็นอวัยวะที่สำคัญอย่างยิ่งต่อการดำเนินชีวิตอย่างมีคุณภาพของมนุษย์
ประเทศไทยได้มีการศึกษาความชุกของ CTS ในบุคลากรที่ประกอบอาชีพโดยใช้เครื่องคอมพิวเตอร์เป็นกิจกรรมหลัก
พบร้อยละ 33.80 (Suwannawong et al., 2001) ส่วนความชุกของ CTS ในพนักงานโรงพยาบาลที่ทำงาน
โดยใช้ข้อมือเป็นประจำ พบร้อยละ 62.00 ที่เข้าตามเกณฑ์การตรวจไฟฟ้าวินิจฉัย (สุพรรณี ปังสุวรรณ, 2560)
อาจารย์และบุคลากรมหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล เป็นกลุ่มคนที่ทำงานโดยใช้เครื่องคอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน
และต้องใช้แรงของมือในการทำงาน จึงมีความเสี่ยงต่อการเกิด CTS คณะผู้วิจัยจึงสนใจศึกษาความชุกของ CTS และ
พัฒนานวัตกรรมกระบอกบีบกดจุดสะท้อนฝ่ามือเพื่อบรรเทาอาการเส้นประสาทถูกกดทับข้อมือของอาจารย์และ
บุคลากรในมหาวิทยาลัย
วัตถุประสงค์ของการศึกษา : 1. เพื่อศึกษาความชุกของอาการมือชาจากภาวะเส้นประสาทถูกกดทับบริเวณข้อมือ
ของอาจารย์และบุคลากรมหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล 2. เพื่อเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยคะแนนความรุนแรงของอาการ
เส้นประสาทถูกกดทับบริเวณข้อมือก่อนและหลังการใช้นวัตกรรมกระบอกบีบกดจุดสะท้อนฝ่ามือ
3. เพื่อศึกษาระดับความพึงพอใจของผู้ใช้นวัตกรรมกระบอกบีบกดจุดสะท้อนฝ่ามือ
วิธีการศึกษา : ระเบียบวิธีวิจัยแบบการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) ดำเนินการวิจัยเป็น 3
ระยะ คือ ระยะที่ 1 สำรวจอาการมือชา ระยะที่ 2 พัฒนานวัตกรรมกระบอกบีบกดจุดสะท้อนฝ่ามือ ระยะที่ 3 นำ
นวัตกรรมไปใช้ เป็นเวลา 2 สัปดาห์ กลุ่มตัวอย่างคืออาจารย์และบุคลากรที่คัดเลือกตามเกณฑ์การคัดเข้า จำนวน 10
คน จากอาจารย์ที่มีอาการมือชาทั้งหมดจำนวน 62 คน เครื่องมือที่ใช้คือ 1) แบบสอบถามภาวะสุขภาพ ที่มีค่าความ
เชื่อมั่น 0.79 2) แบบสอบถามบอสตันฉบับภาษาไทย ที่มีค่าความเชื่อมั่น 0.86 3) แบบประเมินความพึงพอใจของผู้ใช้
นวัตกรรม สถิติที่วิเคราะห์ข้อมูลคือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติ Wilcoxon Signed-Rank Test
ผลการศึกษา : 1) ความชุกของอาการมือชาจากภาวะเส้นประสาทถูกกดทับบริเวณข้อมือของอาจารย์และบุคลากร
มหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล ร้อยละ 26.49 2) ค่าเฉลี่ยคะแนนอาการเส้นประสาทถูกกดทับบริเวณข้อมือก่อนและหลัง
การใช้นวัตกรรม มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (x̅=19.40 S.D.= 2.87, x̅=15.10
S.D.=3.63, p<.05) ค่าเฉลี่ยคะแนนความสามารถของการใช้มือข้างที่มีอาการมือชาและอ่อนแรงก่อนและหลังการใช้
นวัตกรรม มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (x̅=12.20 S.D.= 3.39, x̅=10.30 S.D.=3.46,
p<.05) 3) ค่าเฉลี่ยคะแนนความพึงพอใจต่อการใช้นวัตกรรมเท่ากับ 3.92 แสดงว่ากลุ่มตัวอย่างมีความพึงพอใจใน
ระดับปานกลางต่อนวัตกรรม (x̅=3.92 S.D.=0.58)
ข้อเสนอแนะ : ผู้ที่สนใจนำนวัตกรรมไปใช้ควรมีการปรับจุดสะท้อนฝ่ามือที่อยู่ในถุงมือให้ตรงตำแหน่งที่ต้องกดเพื่อให้
การกดจุดมีประสิทธิภาพมากขึ้น และเสนอแนะให้มีการพัฒนาต่อยอดนวัตกรรมให้ดีขึ้น
คำสำคัญ : นวัตกรรมกระบอกบีบกดจุดสะท้อนฝ่ามือ อาการมือชา ภาวะเส้นประสาทถูกกดทับบริเวณข้อมือ