Page 51 - STAV broj 320
P. 51
vremena u kojem se mrvi čovjek, rasipa se decenije u Sarajevu niklo je 18 novih. Sva- “Central”. Taj Ajas-beg, saznajemo, bio je
njegovo sanje, unedogled. Vrijeme je ov- ke dvije godine otvarane su radnje iz kojih sin Isak-bega Abdulhajeva, rodom iz Viso-
dje gusto, spresovano, ako igdje na svijetu su izlazili novi proizvodi na koje je ovdašnji kog, pa je i ondje podigao mnoge građevine,
još postoji mjesto gdje bi se mogao vidjeti čovjek tek trebao naviknuti. Zar nije zapa- formirajući tako urbanu jezgru na isti način
Borgesov alef, onda je to ovdje, samo da ovi njujuća brzina kojom su nicale čaršije ov- na koji je Isa-beg Ishaković formirao jezgru
dućani umjesto ardije imaju podrume, do dje, na raskrsnici puteva koji su vodili od Sarajeva. Ovdje, u polju podno dvora, pored
njih basamake i stepenik na kojeg bi čovjek Koševa, preko Broca, na istok i od Faletića džamije podigao je medresu, javnu česmu,
rahat polegao obraz i zagledao se u prostor na jug i zapad, gdje će se formirati pravi trg kupatilo, a poznato je i Ajas-begovo vrelo.
da u miru potekne do vlastitog snoviđenja na kojem će kasnije nići sebilj da ga zauvijek Niko ne zna gdje se tačno nalazilo, ali, smije
i da samog sebe zatekne tamo, u snohvatici. obilježi i odredi čelo ovom gradu. se kazati, iz njega je izavrla sarajevska čaršija.
A historičari i drugi ljudi koji razmota- A onda se brzina utrostručila. U na- Ima nešto silovito u priči o Ajas-begu:
vaju vremenska klupka i razmrsuju doga- rednih 26 godina u Sarajevu je postojalo u dva je navrata, kazuju, bivao imenovan za
đaje, uvjereni da se ono što je minulo može “80 različitih zanata organizovanih u jake bosanskog beglerbega i još kažu da je osvojio
poredati paralelno niz vremenske tokove, esnafe”. Kazuje to historičar Alija Bejtić u Herceg-Novi i da je tada promaknut u pašu;
kazuju da se kazandžijski zanat u Sarajevu knjizi Stara sarajevska čaršija, jučer, danas, su- eto, ta priča nas tjera da skrenemo s glavnog
prvi put spominje u defteru iz 1528. godine, tra. Potvrđuje to i Hamdija Kreševljaković toka vlastite pripovijesti. Pa ostavimo za čas
skupa s još 34 zanata. Evo, Nedim Filipović, u studiji Sarajevska čaršija, njeni esnafi i obr- opis čaršije i krenimo za Ajas-pašom – ako
koji je proučavao i analizirao te davne spise, ti. On navodi da je tada već bila formirana ništa drugo, tako ćemo lakše pojmiti brzinu
kazuje da je u prvom katastarskom defteru, cijela sarajevska čaršija. Svoj opis pokreće kojom se Sarajevo razvijalo. Očas posla evo
sastavljenom 39 godina prije ovog, nabroja- od Ajas-begove džamije, koja je nekada sta- nas u godini 1472. Vidimo Ajas-bega na čelu
no upola manje zanata – 17. Znači, za četiri jala tačno na mjestu gdje danas stoji Hotel vojske kojoj nema kraja; šapuće se: glava joj
STAV 23/4/2021 51