Page 70 - STAV 63 19.05.2016
P. 70
FELJTON
Životni put prvog beglerbega Bosne Ferhad-paše Sokolovića (2)
VAKIF I DOBROTVOR
FERHAD-PAŠA
Knjiga Životni put prvog beglerbega Bosne Ferhad-
-paše Sokolovića (1530–1590) dopunjena je doktorska
disertacije koju je dr. Elma Korić odbranila na Odsjeku
za historiju Filozofskog fakulteta u Sarajevu 2012.
godine. Ova studija opisuje životni put Ferhad-paše
Sokolovića, ličnosti koja je obilježila historiju osmansko-
-habsburškog i osmansko-mletačkog graničnog prostora
u ranom novom vijeku. Na osnovu podataka iz osmanskih
izvora, Korić je pouzdano i precizno rekonstruirala njegovu
karijeru, ali i privatni život. Navodeći mnoštvo referenci i
historijskih izvora, autorica hrabro i utemeljeno otklanja
mnoge dosadašnje dileme nudeći čitaocima zanimljiv i
naučan uvid u životopis prvog bosanskog beglerbega
Elma Korić, Životni put prvog beglerbega Bosne Ferhad-
-paše Sokolovića (1530–1590), Orijentalni institut, edicija:
“Posebna izdanja”, Sarajevo, 2015. godine, 321 str.
Piše: Hamza RIDŽAL
hamza@stav.ba
akon ubistva Mehmed-paše So- kadrovima sigurno nije mogao naći bo- postavljen je za bosanskog beglerbega s
kolovića 1579. godine, novi ve- ljeg, sposobnijeg i iskusnijeg upravite- titulom paše, i dodijeljen mu je godišnji
liki vezir Sinan-paša smijenio lja Bosanskog ejaleta od Ferhad-paše”, prihod od 800.083 akče.
Nje gotovo sve sandžak-begove iz smatra Korić. “Novi bosanski beglerbeg tada je
porodice Sokolović. “Prema Hammeru, Osnivanje Bosanskog ejaleta desilo se upravljao područjem većim nego ijedan
tada su smijenjeni sandžak-begovi neko- upravo onda kada se javila želja za dodat- bosanski kralj. U ovom prostranom po-
liko sandžaka, izuzev Ferhada, koji je čak nim proširivanjem i učvršćivanjem osman- dručju, koje se protezalo od Šapca do mora
unaprijeđen za beglerbega. (...) Činjenica ske države, omeđene s dvije strane jakim i od Zvečana do Vitrovice, Bosna je kao
da Ferhad-paša nije uklonjen s položaja i opasnim neprijateljima, Habsburškom središnja oblast i matični sandžak no-
nakon što je ubijen njegov rođak i zaštit- monarhijom i Mletačkom Republikom. voosnovanog ejaleta predstavljala neku
nik Mehmed-paša, već naprotiv, postav- Istovremeno je, piše Korić, postojala jaka vrstu matice koja je sada dobila novi
ljen na veću funkciju, još je jedan u nizu težnja Osmanskog carstva za proširivanje značaj. Taj je njen značaj kasnije još više
dokaza da, u Ferhad-pašinom slučaju, za granica na sjever, što bliže Beču. To je porastao, naročito onda kada je Bosanski
napredovanje u službi nije bila presudna bio jedan od razloga da se u ovom dijelu ejalet postao granični ejalet Osmanskog
samo rodbinska povezanost s bivšim ve- Carstva obrazuje velika osmanska admi- carstva na skoro svim svojim tačkama”,
likim vezirom nego su cijenjene njegove nistrativna jedinica, poseban ejalet. Bera- ističe Korić. Bosanski ejalet osnovan je
zasluge i sposobnosti. Novi veliki vezir tom od 5. septembra 1580. godine, dota- izdvajanjem Bosanskog, Hercegovačkog,
Sinan-paša u tom trenutku među svojim dašnji bosanski sandžak-beg Ferhad-beg Kliškog, Ličkog, Začasanskog, Požeškog,
70 19/5/2016 STAV