Page 32 - STAV broj 340

POLITIKA

KRSTO ZRNOV POPOVIĆ

Krsto Zrnov Popović (1881–1947), brigadir Vojske Kra-
ljevine Crne Gore, vođa je Božićnog ustanka iz 1919.
godine protiv srpske okupacije Crne Gore i komandant
Lovćenske brigade (jezgra iz kojeg je trebala nastati nova
crnogorska vojska) u Drugom svjetskom ratu. Historio-
grafija bilježi njegov govor iz 1919. godine u kojem svojim
vojnicima, između ostaloga, kaže: “Danas, kada smo iz-
gubili ovu bitku, počeo je naš rat. Rat u kojem mi nećemo
pobijediti. Ali se nikad nećemo umirit’. Nikad se nećemo
predat’. Jer, ako se mi umirimo, ako mi ne poginemo, ni-
kad više neće bit’ Crne Gore. Mi moramo poginut’ da bi
poslije nas živjela ideja o slobodnoj Crnoj Gori. Ta ideja
će živjet’. I jednoga će dana naša đeca, naša unučad,
na toj ideji sagraditi novu, slobodnu Crnu Goru.” Uistinu,
upravo ideja zbog koje su poginuli Krsto Zrnov Popović i
njegovi zelenaši nukleus je iz kojeg se, u političkom smi-
slu, formirao Liberalni savez Crne Gore Slavka Perovića,
čiju je ideju o obnavljanju nezavisnosti Crne Gore preu-
zela, mnogo bolje organizirana, Demokratska partija so-
cijalista Mila Đukanovića.

GP URA I SOCIJALISTIČKI MORALIZAM
U SLUŽBI SRPSKE HEGEMONIJE LOVĆENSKA VILA
Isuviše glasne parole o građanskoj, mul-
tikulturnoj i sekularnoj Crnoj Gori jesu u
duhu zapadnih načela, ali je paradoksal- Historiografija bilježi da je Austro-Ugarska po izbijanju Prvog svjetskog rata
no to što Crnogorci i dan-danas nemaju ponudila kralju Crne Gore Nikoli I da budu neutralna zemlja u ratu, što je ovaj
nacionalnu partiju, jer sve nevolje u toj odbio i stao na stranu Srbije. Srpska vojska povlačila se preko Albanije prema
članici NATO alijanse upravo proizvode Grčkoj, a odstupnicu joj je čuvala crnogorska vojska, u poznatoj Mojkovačkoj
svetosavsko kleronacistički pokušaji negi- bici. Praktično, zahvaljujući Crnogorcima, Srbi su sa svojim kraljem Petrom I Ka-
ranja Crnogoraca kao nacije i Crne Gore rađorđevićem uspjeli pobjeći i vratiti se poslije u Srbiju kao pobjednici; Crno-
kao crnogorske države. Jedan od rijetkih gorcima su se zahvalili okupacijom njihove države i pogromom svih Crnogoraca
crnogorskih konzervativaca, profesor Pre- koji nisu prihvatili Karađorđevićevu diktaturu. Na slici je spomenik Lovćenska
drag Popović Njegoš, u neformalnom raz- vila podignut u sjećanje na nastradale rodoljube u velikoj pomorskoj tragediji,
govoru mi je rekao: “Opstat će Crna Gora koja se dogodila na početku Prvog svjetskog rata. U toj nesreći stradali su cr-
kao država, ali bojim se da u njoj neće biti nogorski iseljenici koji su 1915. godine iz Amerike krenuli u Crnu Goru da po-
Crnogoraca.” mognu njenoj odbrani.
Insistiranje na anacionalnim, univerzal-
nim vrijednostima u javnom životu Crne
Gore omogućilo je političkim predstavni-
cima tzv. građanske opcije (kojoj su “fa-
brike važnije od džamija / crkava”, borba
protiv korupcije važnija od očuvanja na-
cionalnog identiteta i slično) da pridobiju
glasove građana Crne Gore istinski zainte-
resiranih za zapadne vrijednosti, od kojih
je za zemlje bivše Jugoslavije najvažnija
vladavina prava. Tako je Građanski pokret
URA, gradeći svoje narativne strategije u
duhu socijalističkog moralizma, na par-
lamentarnim izborima 30. augusta 2020.
godine uspio dobiti dovoljan broj glasova
da u Skupštini Crne Gore zauzmu četiri
poslaničke stolice i praktično odluče ko
će njome vladati u naredne četiri godine.
Dakle, politički, pa i ideološki, vaku-
um u Crnoj Gori između srpskih klerona-
cista s jedne, i crnogorskih ljevičara (DPS)
s druge strane, nije popunila neka crno-
gorska nacionalna partija, nego Građanski
pokret URA, koji je velikodušno koalirao

32 10/9/2021 STAV