Page 62 - STAV broj 208

DRUŠTVO

Krajiški ljetopisac Omer-efendija Kovačević

BAŠESKIJA IZ

BOSANSKE KRUPE

Pored redovnih džematskih poslova, Kovačević je u proteklih
28 godina imamske službe uspio zapisati nekoliko stotina
stranica u dva džematska ljetopisa, potom uraditi Knjigu

vakifa, te Matičnu knjigu džemata

Piše: Amir SIJAMHODŽIĆ

emaran odnos prema bilježenju na 19. i 20. stoljeće, te pisanje i bilježenje
događaja, kao i odsustvo brige za svega onoga od važnosti za Krajinu i nje-
očuvanje vrijednih dokumenata i no stanovništvo.
Nhistorijskih zapisa gotovo je uvi- Jedan od onih koji, iako na nivou dže-
jek za posljedicu imalo pomanjkanje zna- mata i naselja, nastoji afirmirati kulturu
nja o sebi, a nerijetko i potpuno gubljenje pisanja i zapisivanja jeste i Omer ef. Kova-
kontakta s vlastitom prošlošću. Sve se to čević, imam u cazinskom džematu Donja
negativno odražavalo na kulturne, politič- Koprivna. Nakon što je u džematu Elkasova
ke i druge procese od značaja za očuvanje Rijeka, u kojem je obavljao prvu imamsku
identiteta brojnih generacija. službu, počeo s vođenjem džematskog lje-
Cazinska krajina, spletom raznih okol- topisa, istu praksu nastavio je i u džematu
nosti, stoljećima je bila izložena devasti- Donja Koprivna, gdje gotovo 22 godine
rajućim faktorima koji su onemogućavali bilježi sve ono što mu se učini važnim za
kontinuitet “kolektivnog pamćenja” u sve- historiju ovog džemata i naselja. Tako je
mu onome što je predstavljalo biće ovdaš- Kovačević, pored redovnih džematskih po-
njeg naroda, njegove kulture i tradicije. slova, u proteklih 28 godina imamske služ-
Brojni neprijateljski upadi, opsade i be uspio zapisati nekoliko stotina stranica
paljevine u doba osmanske uprave, austro- u dva džematska ljetopisa, potom uraditi
ugarska okupacija, vihori Prvog i Drugog Knjigu vakifa, te Matičnu knjigu džemata.
svjetskog rata uništili su mnoštvo pisane Omer Kovačević rođen je 1970. godi-
ostavštine koja je čuvana po džamijama i ne u Mahmić Selu kod Bosanske Krupe.
medresama, tvrđavama i kulama, državnim Gazi Husrev-begovu medresu u Sarajevu
službama, matičnim uredima, gruntovni- završio je 1989. godine. Nakon odsluže-
cama, privatnim kućama i sl. Zakašnjelim nja vojnog roka, zaposlio se kao imam u
osnivanjem arhiva i muzeja u Bihaću sre- džematu Ostrožnica kod Bosanske Krupe.
dinom 20. stoljeća nije se uspjela prikupiti Tri mjeseca kasnije, u decembru 1990. go-
i sačuvati značajna građa iz perioda prije dine, prešao je u džemat Elkasova Rijeka
dolaska Austro-Ugarske. Nada da je veći kod Bužima, gdje je službovao nepunih
broj osmanskih dokumenata koji se tiču sedam godina. Od 15. septembra 1997. go-
Krajine bio pohranjen u Orijentalnom dine je imam u džematu Donja Koprivna
institutu u Sarajevu ugašena je njegovim kod Cazina.
paljenjem od Vojske RS-a u proteklom
ratu. Zbog nedostatka dostatne arhivske PISAR DVAJU LJETOPISA
građe, Krajina je ostala po strani značaj- Omer ef. Kovačević je pisanje prvog lje-
nijih istraživačkih i spisateljskih projeka- topisa počeo 30. jula 1991. godine. U uvo-
ta. Zato je danas od nemjerljive važnosti du ljetopisa tada je zapisao: “Hvala Allahu,
svaka vrsta istraživanja arhivske građe i dž. š., koji mi je omogućio da se koristim
periodičnih publikacija koje se odnose svojom desnicom, služeći na Njegovom

62 28/2/2019 STAV