Page 72 - BROJ 51/GODINA II/SARAJEVO 25.2.2016.

KULTURA

Predstava “What is Europe?” Andrása Urbána

BUKA PREDRASUDA I

EVROPA KAO UTOPIJA

Piše: Saida MUSTAJBEGOVIĆ Urbán poručuje da je Evropa utopija, kao što su utopije i
saida@stav.ba
kulturne, humanističke, historijske vrijednosti i vladavine prava
Fotografije: Velija HASANBEGOVIĆ
koje vežemo uz nju. Predstava What is Europe? problematizira
višeslojnost evropskog identiteta, a ne pretendira davanje
konačnih odgovora

ada čujemo buku, svjesni smo da
se događa nešto dramatično i ne-
lagodno. Buka evropske zbilje u
Kcentru je interesa subotičkog re-
žisera Andrása Urbána i predstave What
is Europe?, a satkana je od nepolifoničnih
glasova raznih političko-vjersko-kultur-
nih identiteta. Efektni dojam dodatno
pojačava trešteća pank-muzika. Šestero
glumaca – Sanin Milavić, Vedrana Sek-
san, Mirna Kreso, Benjamin Bajramović,
Dženana Džanić i Amar Čustović – upri-
zoruju buku koja ni jednog gledaoca neće
ostaviti ravnodušnog. Riječ je o adaptaciji
eseja Lászla Végela Priče iz donjih predje-
la, koji kroz optiku i iskustvo čovjeka s
Balkana govori o sukobu filozofskih i po-
litičko-pragmatičnih ideja evropeizma te
identitetu građana koji, iako po geograf-
skom i historijsko-kulturnom kontekstu
pripadaju Evropi, supostoje van zvaničnih
političko-evropskih teritorija.
“Ova predstava na najbolji način govo-
ri kako je današnji čovjek osuđen da bude
mobilan i zbog toga će nove generacije biti
djeca evropskog haosa”, naveo je Végel.
Od početka predstave na različite na-
čine svakodnevica pojedinca pokazuje ono prekinutog), akteri “pričaju” današnju u Domu armije u Sarajevu. Dramaturgiju
što čini njegov identitet, što u konačnici Evropu koju potresaju sablasti fašizma, je radila Bojana Vidosavljević, kostimo-
stvara kakofoniju različitih emocija ko- konzumerizma, raznih fobija i kriza. Pri- grafkinja je Lejla Hodžić, kompozitorica
jima dominiraju bijes i mržnja. Upravo kazan je i bezdušni odnos prema stranci- je muzike Irena Popović, asistent režisera
te emocije stvaraju buku predrasuda koje ma i statusu Drugačijeg u Evropi, zatim Zulfikar Filandra, a asistentica scenogra-
pojedince stavljaju na kušnju i sprječava- odnos prema manjinskom identitetu koji fije Jasmina Koluh.
ju kritično samopromatranje. je najčešće na udaru raznih šovinizama. Režiser i dramaturginja u tekstu koji
Urbán poručuje da je Evropa utopija, Akcentirajući bolna mjesta Starog kon- je objavljen u afiši podsjećaju na genera-
kao što su utopije i kulturne, humanističke, tinenta, svjedočeći o onim ispitima tole- ciju koja još nije naplatila račun raspada
historijske vrijednosti i vladavine prava rancije koje Evropa nije položila dok se Jugoslavije. “Postjugoslavenska nova ge-
koje vežemo uz nju. What is Europe? pro- zaklinje u vlastitu humanost, pesimistično neracija, u potrazi za vlastitim identite-
blematizira višeslojnost evropskog iden- je najavljena i bezizlaznost takve situacije. tom, u gnjevu hrli ka nacionalizmu kao
titeta, a ne pretendira davanje konačnih Sarajevska premijera predstave bila je u prema vjerskoj sekti, ostajući u položaju
odgovora. Govoreći iz pozicije nekadaš- januaru, u okviru MESS-ove scene, a re- besmisla”, napisali su Urbán i Vidosav-
njeg jugoslavenskog identiteta (nasilno prize su igrane 18. i 19. februara, također ljevićka. n

72 25/2/2016 STAV