Page 46 - STAV broj 356 - 357

POLITIKA

informacijama u trenutku koje im pruža- je bila svojevrsni eksperiment na kojem će REFORMA I MODERNIZACIJA RATNOG
ju izvidnički dronovi uglavnom izraelske Rusija isprobati svoje efektive asimetričnog ZRAKOPLOVSTVA
proizvodnje. Ovako obučene i opremljene ratovanja uz upotrebu plaćeničkih forma- Rat zatječe ratno zrakoplovstvo u pora-
jedinice s manjim formacijskim brojem pri- cija koje su popunjavane dobrovoljcima iz žavajuće lošem stanju, pri čemu nedostaje
padnika dovoljno su modularne da imaju svih krajeva Evrope, pa i iz Srbije, BiH i dr. rezervnih dijelova, tehničkog osoblja, ali
širok spektar specijalističkih mogućnosti, Upravo je takva pojava na frontu primorala prije svega nedostaje broj trenažnih letova
a opet imaju dovoljnu vatrenu moć te stal- ukrajinski vojni vrh da pokuša odgovoriti pilota. Zbog toga su gubici tokom borbe-
nu artiljerijsku potporu. simetrično formiranjem jedinica za speci- nih dejstava bili katastrofalni i vrlo često
Ovakvim jedinicama najveću pomoć jalne operacije, ali ne kao specijalistička je- su piloti polijetali u zrak iako je neprija-
nisu dali samo kontingenti novog naoružanja dinica elitnog ranga i tipa, već kao četvrti telj imao dobar sistem trupne protuzračne
i ostale opreme već i obuka koja je izostajala, vid oružanih snaga pored Kopnene vojske, odbrane. U toku sukoba ukrajinsko zrako-
pri čemu su instruktori iz SAD-a odradili Ratne mornarice i Zrakoplovstva. Ove je- plovstvo (s fiksnim krilima) je izgubilo:
sjajan posao. Primjera radi, proruski sepa- dinice, u potpunosti prilagođene opremom šest Su-25, jedan Su-24, dva MiG-29 te po
ratisti uvozili su tenkove i borbena vozila specijalnim jedinicama američke vojske, jedan An-30 i IL-76. Gubici u helikopter-
pješadije iz Rusije i njima ostvarivali zna- trebale su onemogućiti plaćenike grupa- skoj komponenti još su teži: pet Mi-8 i pet
čajne uspjehe na taktičkom nivou sve dok cije Wagner i mnogih drugih u njihovim Mi-24. Kako bi se konsolidiralo zrakoplov-
ukrajinski vojnici nisu ovladali tehnikom hirurškim napadima u pozadini, ali i kao stvo, vojni vrh donosi strateški dokument
upotrebe američkog protuoklopnog sistema udarna pesnica u toku aktivnih borbenih Vizija zrakoplovstva 2035, pri čemu bi se
Javelin, koji je u velikom broju kasnije i ku- dejstava. Ove jedinice nisu učestvovale u reformom formacijskog ustroja, formira-
pila Ukrajina. Ne treba sumnjati u pomoć borbama na frontu već su korištene za brze njem novih eskadrila bespilotnih letjelica
koju su pružile snage SAD-a snimajući i is- upade, sabotaže, diverzije, likvidacije vojnih te nabavkom novih sistema oživjelo zrako-
poručivajući snimke s terena, a koje su pru- komandanata na terenu kod neprijatelja i plovstvo. Dokument se oslanja na šest za-
žale informacije o kretanjima trupa proru- čitav spektar ostalih djelatnosti koje su u dataka koje treba ispuniti po periodičnim
skih separatista. S druge strane, Ukrajina domenu jedinica ovog tipa. sekvencama kako bi se uspješno reformi-
ralo ukrajinsko zrakoplovstvo: 1) Nabavka
novog višenamjenskog lovca (razgovara se o
nekoliko tipova uglavnom aviona zapad-
noevropskih zemalja te Sjedinjenih Ame-
ričkih Država); 2) u periodu od 2021. do
2022. započeti s nabavkom aviona s manjim
početnim brojem kako bi se tehničko i letačko
osoblje osposobilo za dolazak većine aparata;
3) U periodu od 2027. do 2035. ojačati tran-
sportnu komponentu (u igri su neki zapadni
modeli iako Ukrajina ima čuveni konzorcij
“Antonov, koji zasad uglavnom radi stare
modele i produžava resurs postojećoj flo-
ti); 4) Zanavljanje trenažne komponente zra-
koplovstva (stare sovjetske L-39 Albatrose
zamijeniti američkim Super Tucano tur-
boelisnim avionima za trenaž, s tim da su
ugovori za nabavku ovog aviona već pot-
pisani); 5) Konsolidacija i zanavljanje snaga
protuzračne odbrane (nabavka norveškog si-
stema “Nasams” ili američkog “Patriot” uz
modernizaciju postojećih sistema sovjetske
proizvodnje); 6) Formiranje samostalnog puka
bespilotnih letjelica (puk je formiran i opre-
Prema pisanju ukrajinskog web-portala “Nashi Groshi” (prev. mljen s bespilotnim letjelicama za izviđanje
Naš novac), od 3.5 milijarde dolara, koliko je bio budžet i naoružanim letjelicama, pri čemu turski
Ministarstva odbrane za 2019. godinu, ukradeno je i korupcijom “Bayraktar” TB-2 treba činiti okosnicu).
Ovaj ambiciozni plan nesumnjivo izi-
nestalo 20 do 25 posto od tih sredstava, što znači da je nestalo skuje značajnija finansijska naprezanja,
oko 800 miliona američkih dolara uloženih, državnih novaca. pri čemu bi se ogroman dio budžeta pre-
usmjerio za odbranu, pri čemu se ne smije
Upravo zbog toga se veoma burnim interpelacijama teško gubiti iz vida činjenica da sanacija ratom
odobravaju povećanja budžeta za odbranu u Vrhovnoj Radi opustošenih mjesta u Ukrajini nije završe-
na. Opet, s druge strane određeni zadaci iz
(ukrajinski parlament). Jedanaestog decembra 2014. godine, ovog dokumenta već su uspješno završeni,
nakon nekoliko pokušaja usvajanja budžeta za odbranu, koji je kao što je to slučaj s nabavkom bespilot-
nih letjelica TB-2 “Bayraktar” od Turske,
trebao ozvaničiti proces reforme odbrambenog sektora, usvojen pri čemu je u offset sporazumima dogovo-
je plan finansiranja za period od 2015. do 2020, koji bi trebao rena zajednička proizvodnja komponen-
ti, a čime se ostvaruje strateško partner-
sveukupne snage ukrajinske armije dovesti na NATO standard. stvo s Turskom. Procjena je ukrajinskih

46 31/12/2021 STAV