Page 47 - STAV broj 356 - 357

analitičara da bi zrakoplovstvo po mjeri
reforme trebalo imati: četiri brigade tak-
tičke avijacije s novim višenamjenskim
borbenim avionima 4+ generacije, četiri
brigade u sastavu puka bespilotnih letje-
lica, te po brigadu trenažnih zrakoplova i
transportnih. Prema dosadašnjoj praksi,
najveći dio budžetskog kolača pripadao je
Kopnenoj vojsci, koja je i iznijela najteži
teret borbi s proruskim separatistima, a do
zadanih rokova ostalo je još nekoliko godi-
na. No za Ukrajinu je teško reći s čime je
kraća, da li s vremenom ili s ulaganjem u
odbranu. U tom kontekstu, primjer Azer-
bejdžana joj može biti paradigmatski, jer je
Azerbejdžan čekao decenijama svoju prili-
ku, ali je vrlo progresivno u međuvremenu Ukrajina je bila svojevrsni eksperiment na kojem će Rusija
osnaživao svoje oružane snage. Naravno,
prilike nisu iste kada govorimo o Donbasu isprobati svoje efektive asimetričnog ratovanja uz upotrebu
i Nagorno-Karabahu, ali i jedna i druga te- plaćeničkih formacija koje su popunjavane dobrovoljcima iz
ritorija privremeno su okupirane i otete od
matične države, s razlikom Nagorno-Ka- svih krajeva Evrope, pa i iz Srbije, BiH i dr. Upravo je takva
rabaha, koji je opet pod azerbejdžanskim pojava na frontu primorala ukrajinski vojni vrh da pokuša
suverenitetom.
odgovoriti simetrično formiranjem jedinica za specijalne
KOLIKO KOŠTA REFORMA ODBRANE operacije, ali ne kao specijalistička jedinica elitnog ranga i
Koliko je koštala ova reforma u toku,
teško je decidno saznati, ali ono što je si- tipa, već kao četvrti vid oružanih snaga pored Kopnene vojske,
gurno jeste da se promišljanje na strateš- Ratne mornarice i Zrakoplovstva. Ove jedinice, u potpunosti
kom nivou zvanično opredijelilo vjerovati prilagođene opremom specijalnim jedinicama američke
isključivo svom hard security sektoru, u koji
sve progresivnije ulaže. Nažalost, teško je vojske, trebale su onemogućiti plaćenike grupacije “Wagner” i
saznati o ulaganjima u odbranu Ukrajine i mnogih drugih u njihovim hirurškim napadima u pozadini, ali
zbog veoma rasprostranjene i hronične ko-
rupcije koja poput karijesa razara odbram- i kao udarna pesnica u toku aktivnih borbenih dejstava.
bene mehanizme. Prema pisanju ukrajin-
skog web-portala Nashi Groshi (prev. Naš državu oko 3.5 miliona dolara. Ono što zemlje, s druge strane je ipak vojna super-
novac), od 3.5 milijarde dolara, koliko je je pozitivno jeste povećanje plata pripad- sila i nuklearna sila. Iluzorno je predviđati
bio budžet Ministarstva odbrane za 2019. nicima ukrajinske armije, što su posebno i nadrianalitičarski pristupati Dancigu 21.
godinu, ukradeno je i korupcijom nestalo osjetili oficiri, pri čemu je poručnik pri- stoljeća, konvencionalnim trupama sece-
20 do 25 posto od tih sredstava, što znači je sukoba imao platu od 300 dolara, da bi sionista u Donbasu i Krimu ukrajinska
da je nestalo oko 800 miliona američkih danas poručnik ukrajinske armije imao armija mogla bi pružiti snažan otpor uz
dolara uloženih, državnih novaca. Upravo 600 dolara. Suma sumarum. Mnogo toga određene mogućnosti i oslobađanja teri-
zbog toga se veoma burnim interpelacija- dobrog je učinjeno stremeći primarno ka torija, ali je ključna varijabla mogući upad
ma teško odobravaju povećanja budžeta za očuvanju suvereniteta i povratka teritorija, ruskih snaga u cijeli konflikt. Vladimir
odbranu u Vrhovnoj Radi (ukrajinski par- a sekundarno približavajući se NATO sa- Vladimirovič, kao neko ko dolazi iz ze-
lament). Jedanaestog decembra 2014. go- vezu po stepenima interoperabilnosti. No mlje šahovskih velemajstora, vuče opasno
dine, nakon nekoliko pokušaja usvajanja ima tu nešto još bitnije od NATO-a, a što dobre poteze gurajući protivnika dalje od
budžeta za odbranu, koji je trebao ozvani- se može naučiti iz primjera Ukrajine, na- svog dijela table. Opet, s druge strane, Zbi-
čiti proces reforme odbrambenog sektora, ime, razloge sada megalomanski izdataka gniew Brzezinski, siva eminencija američ-
usvojen je plan finansiranja za period od treba tražiti u prijašnjim propalim planovi- ke vanjske politike, rekao je: “Rusija bez
2015. do 2020, koji bi trebao sveukupne ma modernizacije i opremanju ukrajinske Ukrajine prestaje biti imperija, ali Rusija
snage ukrajinske armije dovesti na NATO armije. U periodu od 1991. godine (formi- zajedno s Ukrajinom automatski postaje
standard. Finansijski rečeno, postojeći 1 ranja ukrajinske armije) do 2014. godine imperija.” Na ukrajinskom balkonu usje-
posto BDP-a za odbranu bi se periodično jako se malo uradilo, pa čak i sitni pomaci čenom u Rusiju odvijat će se još mnogo
do 2020. godine dizao za jedan procent, ostvareni u promjeni formacije i smanjenu ako ne vojnih onda zasigurno diplomat-
da bi finansiranje u 2020. godini doseglo aktivne komponente izgledaju kao kozme- skih bitaka, pri čemu korištenje sintagme
5 posto BDP-a za odbranu. tičke, a ne kao suštinske promjene. “ukrajinski balkon” neopisivo podsjeća na
S druge strane, standard života vojni- 1944. godinu i operaciju Bagration, kojom
ka i oficira te njihovo zbrinjavanje pose- UKRAJINSKA ARMIJA NA BALKONU je Crvena armija slomila kičmu Wehrma-
ban je izazov kao i zanavljanje kapaciteta i UKRAJINSKOM chtu, tj. grupu armija Centar na bjeloru-
efektiva potrošenih tokom najžešćih borbi. Iako su ove formacije s kojima sada skom balkonu. Ovaj put: ili će se na ukra-
Petro Porošenko, bivši predsjednik Ukraji- raspolaže Ukrajina znatno snažnije i opre- jinskom balkonu roditi nova imperija, ili
ne, izjavio je u decembru 2014. godine da mljenije od onih koje nisu bile u stanju sa- će gazda iz Kremlja polomiti zube i kičmu
svaki dan protuterorističkih borbi košta čuvati suverenitet i teritorijalni integritet svoje političke karijere. n

STAV 31/12/2021 47