Page 26 - STAV broj 312
P. 26
POLITIKA
Vrijeme za buđenje
BOŠNJACI SE MORAJU VOJNO
OSPOSOBLJAVATI I OBUČAVATI
Konstantno smanjenje ljudskih efektiva oružanih snaga racionalno
je i poželjno samo u svijetu u kojem ste država koja je saveznik ili
Piše: Mustafa DRNIŠLIĆ klijent supersile na koju računate da će vas svojom vojnom silom
štititi od istinskih opasnosti. Jednom kada se promijeni neka od tih
mnogobrojnih varijabli, opstanak države, ali i naroda, dolazi u pitanje.
ijest da Srbija razmišlja o ponov-
nom uvođenju služenja obaveznog
vojnog roka prilično je nezapaže-
Vno prošla u Bosni i Hercegovini.
Ova je ignorancija neobična, pogotovo jer
slično tome već neko vrijeme razmišlja i
susjedna Hrvatska, a takav trend nazire se
širom Evrope. Obavezno služenje vojske
prisutno je i u Danskoj, Estoniji, Finskoj,
Kipru i Grčkoj, dok u Italiji, Rumuniji i
Njemačkoj već duže vrijeme u tom smi-
slu traju političke debate. Interesantan je
primjer Skandinavije, gdje je pacifistička
Švedska vratila obavezni vojni rok 2018.
godine, dok su ga u Norveškoj od 2016.
godine i žene obavezne služiti. Švicarci
su se putem referenduma iz 2013. godine
opredijelili da žele zadržati obavezni voj-
ni rok, a iste se godine u Austriji 60 posto
glasača odlučilo za njegovo ponovno uvo-
đenje. Obavezno služenje vojnog roka po-
novo su uvele Litvanija i Ukrajina, dok je
Francuska 2019. godine uvela dobrovoljnu
“Service National Universel”, koja će s vre-
menom postati obavezna za sve građane.
Za ovaj trend zaslužan je prije svega
agresivan povratak Rusije na međunarodnu
scenu, a samim tim i povratak mogućnosti budžet te novac usmjeravali u druge svr- POMODARSKE PODVALE
konvencionalnog rata na širem prostoru he i socijalne programe. Takva finansijska Uz sve navedeno, ideja “manjih, ali
onoga što se podrazumijeva pod Evropom politika i promjena prioriteta sakrivala se profesionalnih” oružanih snaga od samog
u kulturološkom i geopolitičkom smislu. popularnim parolama o “profesionalizaci- je početka duboko promašena filozofija i
Da nije u pitanju bilo kakva neargumen- ji snaga”, no drastičan pad vojnih efektiva doktrina, posebno u kontekstu manjih i
tirana paranoja, pokazao je rat u Gruziji i kapaciteta bio je svakome vidljiv. Tokom ugroženijih država. Jedna je stvar kada
2008. godine, ali još više onaj u Ukrajini američkih intervencija u Afganistanu i Iraku velike, napredne i bogate države, pogo-
2014. Ruska aneksija Krima označila je kraj postalo je jasno da većina američkih evrop- tovo one s nuklearnim arsenalima, imaju
ideje unipolarnog svijeta u kojem je SAD skih saveznika nije sposobna za bilo kakvu profesionalne vojne snage, jer one obično
nedodirljivi globalni hegemon, jedina dr- ozbiljnu “projekciju snaga” te da njihova broje stotine hiljada pripadnika, što je sa-
žava koja istinski treba voditi brigu o sna- uloga kao američkih saveznika u kontek- svim dovoljno za vrste prijetnji s kojima
zi svojih oružanih snaga. Većina evropskih stu “rata protiv terorizma” može biti jedino se one suočavaju, no sasvim je drugo kada
država, posebno članica NATO saveza, ko- simbolična, a u slučaju konvencionalnog manje države, naročito one izložene istin-
ristila je posthladnoratovsku ulogu SAD-a rata – doslovno nikakva. Uz probuđenu i skoj prijetnji za vlastiti opstanak, imaju tek
kao “svjetskog policajca” kako bi pod kišo- sve agresivniju Rusiju te Ameriku, koja se nekoliko hiljada pripadnika. Ma koliko
branom američke zaštite konstantno sma- povlači u sebe, isplativom pacifizmu oči- tih nekoliko hiljada bili “profesionalni”,
njivali vlastite oružane snage, rasterećivali gledno je došao kraj. ma koliko bili dobro obučeni, plaćeni i
26 26/2/2021 STAV
