Page 56 - STAV broj 371

DRUŠTVO

bombi probudile su ga 6. aprila u šest sati
Careva
džamija ujutro, kada su odjeknule prve eksplozije
bombi na vojnom aerodromu jugoslaven-
ske vojske u Rajlovcu.
“Od buke aviona i eksplozija bombi pro-
budilo se cijelo, ovo malo i tiho mjesto, pa
se ubrzo okupila veća grupa ljudi u centru
Vogošće, gdje se obično, u slobodno vrije-
me i u praznične dane, okupljaju mještani
i radnici koji su tu radili i stanovali. Ek-
splozije bombi u Rajlovcu bile su tako jake,
izgledalo je da se to dešava u samoj Vogošći.
Okupljeni ljudi su uzbuđeno razgovarali
o avionima i bombardovanju, o tome kako
je ko sve ovo što se zbiva shvatio i razumio.
Jedni su govorili da su to naši avioni i da
izvode neke vježbe, dok su drugi tvrdili da
nisu naši, već da su to avioni neke strane
države, da je eksplozija bombi jaka kao kod
pravih bojevih bombi. Medu nama je bilo
radnika i službenika Čehoslovaka, došli
su s njihovim preduzećem ‘Konstruktiva’
i radili u Vogošći”, ustvrdit će u svjedoče-
nju objavljenom u knjizi Sarajevo u revo-
Nepoznata je količina i vrsta bombi koje luciji i nastaviti:
su u dvodnevnim napadima bačene na sam “Jedan Čehoslovak je uporno tvrdio
grad, ali je i ove napade izvršio X zračni da su to avioni fašističke Njemačke, da
korpus, koji je u svom sastavu u vrijeme ih on dobro poznaje po zvuku, jer Nijem-
aprilskog rata imao četiri bombarderske ci su istim tipovima aviona bombardova-
grupe, jednu grupu teških lovaca i jednu li Čehoslovačku. Neizvjesnost o avionima
lovačku eskadrilu s ukupno 168 aviona. i bombardovanju trajali su sve dok se Radio
U tadašnjim ulicama Šenoinoj, 6. no- Beograd nije javio s prvim obavještenjima.
vembra, Masarikovoj, Skenderiji, Jaku- To su bile kratke vijesti o tome da su tog
bovića bašči i Pionirskoj bombama je jutra njemački avioni bombardovali Beo-
srušeno nekoliko zgrada i kuća. Naročito grad i da je Njemačka napala Jugoslaviju.
je veliki broj žrtava bio u Velikom parku, Mladići koji su išli za Rajlovac da vide
gdje je bombom pogođeno sklonište, kao i saznaju nešto više o avionima i bombar-
i na Bentbaši, gdje su se građani pokušali dovanju Rajlovca ispričali su da su u Raj-
skloniti od bombardiranja. Smatra se da je lovcu od mještana saznali da je vojni aero-
u njemačkim bombardiranjima poginulo drom bombardovan, da je među vojskom
oko 90 stanovnika Sarajeva. Detaljni izvje- opšta panika, a u narodu su zavladali strah
štaji o šteti i žrtvama iz tog perioda nisu i nesigurnost.”
sačuvani, a u sačuvanim dokumentima Šestog i sedmog aprila pistu Rajlovac
Kotarskog nadzorništva narodne zaštite ili napalo je po osam aviona, ali su pričinili
Gradskog poglavarstva najraniji izvještaj o samo manju materijalnu štetu. Od 7. aprila
bombardiranju Sarajeva u Drugom svjet- Sarajevo nadlijetaju nacistički avioni, ali
skom ratu odnosi se na saveznički napad ga ne bombardiraju. Gradsko poglavarstvo
od 25. novembra 1943. godine. 5. aprila objavilo je Oglas o zamračivanju,
a mjesni odbor za odbranu od napada iz
NAPAD NA RAJLOVAC zraka upute za odbranu odvazdušnih na-
Napad na Sarajevo počeo je 6. aprila pada, dok je uprava policije izdala Nared-
Luftwaffe je 6. aprila 1941. godine iz- 1941. godine, kada su nacistički avioni bu o zatvaranju ulaznih vrata i uvođenju
vršila prvo zračno bombardiranje područ- bombardirali Rajlovac, što je ponovljeno policijskog sata poslije 22 sata.
ja Sarajeva u Drugom svjetskom ratu. U i 7. aprila. Tog je dana Jugoslavenski list Pet dana kasnije Sarajevo je svjedoči-
07:30 sati 22 bombardera X zračnog kor- objavio samo kratku vijest o tome da su lo užasima rata.
pusa uz pratnju 15 lovaca na aerodrom neprijateljski avioni dan ranije izvršili dva Naročito intenzivno bilo je bombardi-
Jugoslavenskog kraljevskog ratnog vazdu- napada na Rajlovac sa sedam aviona, da je ranje 13. aprila, kada su cijeli dan avioni
hoplovstva Rajlovac bacili su 88 bombi od pričinjena manja materijalna šteta i ranje- bili nad Sarajevom i bez ikakvog određe-
250 kg i 220 bombi od 50 kg, ukupno 33 no nekoliko lica, te da nije bilo ljudskih nog plana sipali bombe i mitraljirali. Prva
tone. Iako je u Hitlerovoj Direktivi 25 na- žrtava i da je odbrana bila veoma efikasna. bomba pala je 12. aprila na zgrade pošte i
glašeno uništenje Beograda, što je u praksi Bombardiranju Rajlovca svjedočili suda, a zatim u Mrakušu i na Šerbedžijinu
rezultiralo teškim razaranjem ovog grada, su neki od članova Komunističke parti- radionu, koja se nalazila u današnjoj Uli-
12. i 13. aprila također su bombardirani je, koji su tada radili u tvornici u Vogo- ci Branilaca Sarajeva. Izvještaji njemačke
rezidencijalni dijelovi Sarajeva, pri čemu šći. Kako je kasnije pričao jedan od njih, vrhovne komande donekle bacaju svjetlo
su bombe pale uglavnom na civilne ciljeve. buka aviona i jake eksplozije avionskih na ciljeve koje su imali.

56 15/4/2022 STAV