Page 76 - STAV 62 12.05.2016
P. 76
KULTURA
Ugledna kritičarka o knjizi “Što pepeo priča”, koju je izdao “Stav”
KARAHASANOV ROMAN
NADVREMENSKO
JE REMEK-DJELO
Roman koji seže u daleku prošlost, a koji je ipak savremen, koji
raskošnu radost u pripovijedanju i užitak u detaljno istraženim
Piše: Sigrid LÖFFLER historijskim sitnicama povezuje s bezvremenski gustom
S njemačkog preveo: Naser ŠEČEROVIĆ refleksijom i vješto promišljenom formalnom preciznošću. Veliki
roman koji je zaista velik, a ne samo debeo, i koji obrađuje
građu koja opravdava sve i jednu od njegovih 724 stranica
ritičari imaju mnogo razloga da naučni napredak, prosvijetljeno umijeće
ne vjeruju debelim romanima, uz- uprav ljanja državom i islamska kultura
memo li u obzir bezbrojne debele nalaze u harmoničnoj ravnoteži. Međutim,
Kknjižurine koje će vam samo ovog to idealno stanje ne može trajati dugo. Od
proljeća svojim “ja” opsjednuti i o blebe- samog početka ugrožava ga smrt. Roman
tanju ovisni autori mlatnuti na vaš pult za pripovijeda o kratkotrajnom procvatu i br-
čitanje. Njihovi laptopi te autore, čini se, zoj propasti Seldžučkog carstva u Isfahanu,
često navode na beskrajnu brbljavost i na a to pripovijedanje okupljeno je oko triju
to da ignoriraju tipku “delete”, te da svoje slavnih historijskih ličnosti.
romane zatrpavaju ogromnim količinama U središtu se nalaze Omar Hajjam,
neizbrisanog elektronskog smeća. Kada univerzalni učenjak, astronom, matema-
bi samo znali kakav dugi dah, kakav ne- tičar i pjesnik, i Nizamul-Mulk, perzijski
dostatak supstance i kakva mršavost krasi veliki vezir i stvarni vladar Seldžučkog
neke od tih napuhanih knjiga od hiljadu carstva, visokoobrazovan čovjek koji je u
i više stranica! svojoj knjizi o umijeću upravljanja drža-
Na svu sreću, postoji jedan grandiozan vom učenost povezao s pravdom i politič-
protuprimjer. Roman koji seže u daleku kom razboritošću. Hajjam i Nizamul-Mulk
prošlost, a koji je ipak savremen, koji ras- predstavljaju kulturni, politički i naučni
košnu radost u pripovijedanju i užitak u vrhunac islamskog svijeta koji je u to vri-
detaljno istraženim historijskim sitnicama jeme što se tiče znanja i obrazovanja bio
povezuje s bezvremenski gustom reflek- daleko ispred zapadnog svijeta.
sijom i vješto promišljenom formalnom Kao suparnika toj dvojici bisera is- Sigrid Löffler decenijama se
preciznošću. Veliki roman koji je zaista lamskog napretka, Karahasan uvodi još smatra jednom od najpriznatijih
velik, a ne samo debeo, i koji obrađuje jednu historijsku ličnost, Hasana Sab- književnih kritičarki na njemač-
jednu građu koja opravdava sve i jednu baha, osnivača radikalno-religijske sekte
od njegovih 724 stranica. mučkih ubica koji su u zapadnom svijetu kom govornom području. Čla-
Jedanaest godina rada bosanski autor poznati kao asasini i koji važe za preteče nica je žirija za brojne knjiže-
Dževad Karahasan uložio je u svoju šaro- fedajina, napadača samoubica iz naših vne nagrade. Njena recenzija
liku, orijentalno ukrašenu historijsku pa- dana. Autor Hasanovoj centralnoj ideji Karahasanovog romana izašla
noramu Što pepeo priča. U odori historijs- terorističke mreže bez države i bez teri-
kog romana, čija se radnja odigrava u 11. torije (“To što oni rade, to je kao mreža, je u austrijskom dnevnom listu
stoljeću, za vrijeme vladavine Seldžuka, kao paučina, samo nevidljiva.”) daje dos- “Salzburger Nachrichten” 19.
u bajkovitoj perzijskoj metropoli Isfaha- ta prostora – paralela s današnjim vre- marta 2016.
nu, Karahasan skicira svijet u kojem se menom sasvim je jasna. Tako prividno
76 12/5/2016 STAV