Page 64 - STAV broj 229
P. 64
DRUŠTVO
Smoljani kod Bosanskog Petrovca
U KRAJINI OTKRIVENA PEĆINA
ZA KOJU SE VJERUJE DA SPADA
U NAJSTARIJE U EVROPI
Sredinom mjeseca juna,
višedecenijska radoznalost
Petrovčanina Siniše Mrđe
urodila je plodom, te ga
natjerala da zajedno s dvoje
prijatelja, speleologa iz Banje
Luke, prvi put zaviri u jamu o
kojoj do tada ništa nije znao
Piše: Fahrudin VOJIĆ
mješteno oko 7 kilometara sjeverno
od Bosanskog Petrovca, u samom
srcu Grmeča, selo Smoljana selo
Sje otvorenog tipa, rasprostranjeno
po obroncima Grmeča i na zapadnoj strani
Bravskog polja. Okruženo je šumom, zbog
čega je život ondašnjih ljudi uvijek bio ve-
zan za nju. Rijeka Smoljana ponornica je
i izvire ispod Mlinske grede. Tako ga je u
knjizi Bjelajsko polje i Bravsko opisao Petar
Rađenović daleke 1923. godine.
Vejsil Ćurčić u tekstu pod nazivom
Starine iz okoline Bosanskog Petrovca, koji
je objavljen u Glasniku Zemaljskog muzeja
1902. godine, navodi da u Smoljani posto-
je ostaci gradina iz rimskog doba. Jedna je
Gradina Risovača, druga na Ðelinu vrhu,
treća kod Brankovića stana, piše Ćurčić.
Mesihović u svojoj obimnoj studiji
Antiqvi homines Bosnae, koja je objavljena
2011. godine, navodi da postoje historij-
ski tragovi koji ukazuju na to da je ovaj
kraj bio naseljen od jednog ogranka sla-
venskog naroda Smoljana. Taj slavenski
narod na Balkan doselio se iz prostora
današnje istočne Njemačke i pripada Po-
lapskim Slavenima.
RADOZNALOST URODILA PLODOM
Upravo na ovom terenu nedavno je
otkrivena Riponjina jama, za koju se vje-
ruje da spada u red najstarijih pećina u
Evropi, ali to struka još mora potvrditi.
64 25/7/2019 STAV