Page 81 - STAV broj 233

ga je trin’est puta sanjala. Kaže da ima
krila, ovako mu se ispod pazuha sastavi-
lo. Kaže, ne leti, nego kad ga duša zaboli
ođe, vako. Onda onaj naučnik Fikret Se-
limbašić iz Zenice, vazda tašnu nosa, on
je u Sarajevu u SUP-u potpis’ô da ga je
vidio u autobusu Zenica – Sarajevo i da
mu je ovaj naš Bećo na uho šapn’ô: ‘Lju-
di su zaboravili’, kaže, ‘plakat.’ Ako su
meni lagali, lažem i ja tebi. A volio bih
ga vidjeti, neg se hljeba najesti.” Obraća-
jući se mlađem kolegi kojeg igra Davor
Janjić, Sidran se, zapravo, obraća gleda-
ocima kojima kao da iznosi teze vlastitog
istraživanja za scenarij. U konačnici, film flertujućeg razgovora s nepoznatim muš-
Istovremeno, on glavnog protagoni- karcem, postaje jasno da njenu životinj-
stu definira kao svojevrsnog super juna- završava smrću ne sku želju za slobodom ne može ukrotiti
ka, mitsko biće s krilima ispod pazuha. samo jedne ljubavi već ne samo dominantni muškarac nego ni i
Oblikujući ga kao filmskog lika, on ga u i jedne zemlje i njenog privremena ljudska sreća. S druge strane,
film uvodi kao zatvorenika koji se nakon i nasuprot njene potrebe za slobodom, bit
odsluženja zatvorske kazne vraća u svoj sistema, čije su nekada će postavljena Bećirova ljudska žudnja za
kraj, dakle, kao unaprijed određenog od- stamenite, snažne, domom i stabilnošću, vjernim ženskim
metnika koji se vraća u stvarnost s teretom partnerom i nevinim mladunčetom koje
vlastite prirode. S njegovim povratkom “neuništive” obrazovne, voli uprkos svemu, ali ispod koje je, ta-
režiser Kenović spaja sevdalinku Žute policijske i sudske kođer, životinjski nasilni refleks koji se
dunje, koja “neostvarenu ljubav” simbo- snage, na koncu, postale momentalno budi kada opstanak doma
lički nagovještava kao centralnu tačku postane ugrožen.
narativa iz koje će uzročno-posljedično predmetom sprdnje Kao i svaki Sidranov scenarij, i ovaj
proizaći sve ostale dramaturške linije. Na krasi autentičan, živopisan i nadasve ko-
ovaj se način i glavnom junaku “dopisuje” kao moderna žena koja ne nosi dimije te mičan dijalog te svakako raznolika paleta
značenje tragičnog ljubavnika koji se na- koja puši cigarete i, ono najvažnije, koja likova “iz mahale”: Alija Goro (Branko
kon izbivanja vraća kući i zatiče “Fatmu ne priznaje autoritet muškarca. Time je u Ðurić) kao švaler i socijalistički provin-
na nosilima”, odnosno, u slučaju radnje istoj sceni prezentiran i centralni sukob cijalni klovn, neobrazovani sirovi građe-
filma, sa služenja zatvorske kazne vraća između dvoje budućih supružnika, a to vinac Salem, šeprtljavi policajac Šemso,
se u praznu kuću. je Bećirovo uporno nastojanje da promi- koji je umislio da je vlast, duhoviti i tem-
Osim što je definiran kao odmetnik, jeni Bademu i njeno odlučno odbijanje peramentni brat te brižni daidža (Saša
Kuduzu će uskoro od društva biti dodi- prihvatanja te promjene. “A dobro, znaš Petrović), nasilna vlasnica kafića Anđa
jeljena i uloga neženje, koju će, htio ne ti da ja pušim?”, upita Badema Bećira. (Radmila Živković) i njen pokorni muž
htio, morati osvijestiti i učiniti sve da pro- “E vidiš, to ti ne valja, a akobogda, ako (Haris Burina), čiji brak sa ženom kao
mijeni svoj status. “Bogati, misliš li se ti budeš htjela, ti ćeš prestati”, odgovara joj dominantnom ličnošću jedini istinski
ikad ženiti?”, upita Bećira rođak Salem on. “E neću prestati”, uzvraća Badema i uspijeva u filmu.
(Božidar Bunjevac). vadi kutiju cigareta iz džepa i pali ciga- Ovakav “stvaran” scenaristički predlo-
Nakon sudbonosnog susreta na cesti – retu. “Čovjek snuje, Bog odlučuje. Vidjet žak režiser sjedinjuje s formom haotičnog i
kada Bećo Salemu kaže: “Stanider!”, kako ćemo”, zaključuje Bećir. histeričnog ozračja, ostvarenom uz pomoć
bi “pokupio” slučajnu stoperku Bademu Uprkos neslaganju, njih dvoje odlaze fotografije Mustafe Mustafića, ispunjenu
(Snežana Bogdanović), što je svakako stan- zagrljeni i dogovaraju svadbu, čija scena naglim zoomovima, pomjeranjima, kret-
dardni Sidranov scenaristički element po- uslijedi, a koja, uprkos nasmijanim lici- njama za likovima, ali i britkim rezovima,
igravanja sa sudbinom – te još nekoliko ma i zahvaljujući sugestivno fatalističnoj dramatičnom i ekspresivnom glumom
slučajnih susreta i zavodljivih pogleda, muzičkoj podlozi Gorana Bregovića, na- te spomenutim soundtrackom, uz, ipak,
Bećir i Badema započinju svoju ljubav- slućuje dolazeću tragediju. Uporedo s lju- nešto siromašniju tehničku realizaciju.
nu vezu. Tokom razgovora upoznavanja bavnim motivom koji većinom određuje U konačnici, film završava smrću ne
na mostu, kao mjestu spajanja različitih glavnog lika, scenaristi i režiser razvijat će samo jedne ljubavi već i jedne zemlje i
svjetova, ali i prostoru zahvalnom za bi- i onaj koji se tiče njegove temperamentne njenog sistema, čije su nekada stameni-
jeg, kako će se na kraju ispostaviti, osim i nasilne prirode, a koji će “hraniti” Be- te, snažne, “neuništive” obrazovne, poli-
jedno drugom, osobine svojih karaktera ćirovim sukobom sa zakonom, odnosno cijske i sudske snage, na koncu, postale
Bećir i Badema predstavljaju i publici. lokalnim policajcem Šemsom (Mustafa predmetom sprdnje.
Nadarević). Kraj fikcije o Bećiru Kuduzu dolazi sa
SMRT LJUBAVI, ZEMLJE Na početku braka supružnika Kuduz Sindranovim klimanjem glave, nakon čega
I NJENOG SISTEMA razvijat će se sve po ustaljenom planu i mu kolega (Janjić) kaže da “laže”. Ipak,
Dok autori glavnog muškog lika gra- redoslijedu, a zajedno s razvojem distan- stvarnost je sama ponudila istinit nastavak
de u patrijarhalno-tradicionalnom obli- cirane muško-ženske ljubavi rađat će se o Junuzu Keči, koji je poginuo u prote-
ku, jasno definirajući njegov karakter, i ona mnogo dublja i snažnija, između klom ratu od snajperskog hica 19. augusta
ali i sudbinu u kojoj se “ne misli dvaput oca i kćerke, Bećira i djevojčice Amele 1993. godine u selu Gojakovac kod Le-
ženiti”, što, zapravo, znači ili ljubav do (Ivana Legin). Tokom boravka na moru penice, držeći za ruku četrnaestogodišnju
kraja života ili smrt, Badema je određena u Dalmaciji, u jednom kadru Bademinog pastorku Sanelu Fazlibašić. n

STAV 22/8/2019 81