Page 52 - STAV broj 178
P. 52
DRUŠTVO
natpisom “Džamahirija u Sarajevu”. Ve- ekranu TV prijemnika obrijane “ravno- Sarajevu i Mostaru asocira ili na nindže
ćina prosječnih Amerikanaca, ne samo gorce”, neki od njih kažu da su se ti čet- ili na burke i nikab. Ponekad islamofobi
Teksašana, nisu nikad čuli za ovu riječ, nici obrijali kako bi se razlikovali od ve- nindžama nazivaju i šiijske žene Irana
neovisno od toga da li se interesiraju za habija. Uz poneka sumanuta objašnjenja, koje ne pokrivaju lice, ali je cijelo tije-
arapski svijet. Ima i muslimana u Teksasu islamofobija se u Bosni nudi i strancima, lo u jednodijelnoj abaji. Nije zabilježena
koji ne znaju za džamahiriju jer i nemaju ali mnogi stranci nisu dovoljno upućeni, široka niti podrugljiva upotreba opisnog
potrebu to znati. pa je doza konfuzije neizbježna. Jedan pridjeva nindže u Teksasu, možda zato što
sarajevski turistički vodič zabilježio je imaju na ulicama za vidjeti više žena pod
“DŽIHAD” pitanje vremešne Slovenke tokom obi- klasičnim hidžabom nego u nikabu, koji je
laska Baščaršije u vezi s Mevlidom Jaša- tu rijetka pojava. No, u drugim krajevima
E, ovo je već planetarno poznati ter- revićem, koji je svojevremeno pucao na SAD-a i ponegdje u Evropi podrugljivo je
min. Njega razvlače po medijima muslima- Ambasadu SAD-a. Ona je pitala: “Gdje
ni, ateisti, islamofobi, kršćani, zapadnjaci, su kod vas one spahije?” Vodič je ispr-
istočnjaci, Bošnjaci, ljevičari, desničari... va bio zbunjen pitanjem dok saputnica
Nije više toliko bitno što su mnogi shva- spomenute Slovenke nije ispravila riječ
tili da džihad ne označava sveti rat i da ne spahije u vehabije. Onda je gospođa rekla
znači rat uopće. Naprosto, on se medijski da se rimuje pa nije bila sigurna kako se
odomaćio i novinari vole baratati s njim to kaže, a za spahije zna iz nekih starih
i gdje treba i gdje ne treba, što svjesno, udžbenika. Među prosječnim Amerikan-
što nesvjesno. U Americi se manje koristi cima, bili oni islamofobi ili ne, vehabije
danas nego prvih godina poslije rušenja nisu nepoznanica. Oni kažu wahabi, ali i
njujorških tornjeva. Sada u medijima i dalje više koriste opisne pridjeve kao ra-
među publikom više idu izvedenice kao dicals, extremists ili Saudi scholars. Još im
džihadisti, ili džihadlije po bosanski. To- je džihadist više u opticaju nego vehabi-
kom socijalnih demonstracija na sarajev- je, odnosno selefije.
skim ulicama februara 2014. godine neki
beogradski list žute provenijencije imao “NINDŽE”
je na tu temu naslov na prednjoj strani
novina Džihad u Sarajevu. Ovaj put ni arapski, ni turski, ni per-
zijski izraz, nego japanski. Žargonski se
“VEHABIJE” koristi za žene pod nikabom. Navodno,
jedan od razloga zašto zbunjeni islamofobi
U široj upotrebi termin se počeo jav- ne koriste pridjev nindže za nekadašnje
ljati neposredno nakon opsade Sarajeva. bosanske žene pod zarom i feredžom je-
Nešto se kasnije pojavio izraz “selefije”, ste u tome što njih više nema na ulicama
koji je pravilan u odnosu na vehabije. i zato što su današnje žene pod nikabom
Izraz je po inerciji usvojen za svakoga uglavnom jednobojne, tj. crne, u rjeđim
s ošišanim brkovima, dugom bradom i su slučajevima odjevene u plavo, tamno-
skraćenim nogavicama. Trebalo je vremena crveno ili bijelo. Nekadašnja kombinacija
da se neko potrudi i sazna kako naziv stiže feredža i zarova često je bila šarena. Za nin-
od imena arapskog vjerskog reformatora dže, također jednobojnih kostima, saznalo
Mohameda Abdul-Vehaba od prije dvje- se u vrijeme Jugoslavije, kada je došlo do
sto i kusur godina. Jugonostalgičarima, popularizacije dalekoistočnih borilačkih
neokomunistima i Nerminu Nikšiću ne sportova kroz filmove, stripove, romane
smetaju ogromne brade Karla Marxa i i knjige. Pokriveno žensko lice ljude u
Friedricha Engelsa, a kada vide na malom
Mevlid Jašarević “Finogradski” šminkeri u
Sarajevu vole komparaciju.
Oni kažu četnik, ustaša,
mudžahedin. Za njih su to
tri jednake frakcije na trima
ratnim stranama, kako kažu.
Među Bošnjacima, koji prije
filmske trilogije “Rambo”
nisu znali za mudžahedine,
samim tim ni za značenje
riječi, pojam je ostao
da se koristi ponekad s
pogrešnim izgovorom, kao
“muhadžedin”
52 2/8/2018 STAV
