Page 50 - STAV broj 178
P. 50
DRUŠTVO
Jezik islamofobije kod nas i na Zapadu
Iskompleksirani
Bošnjaci vole riječ
“džamahirija”
Piše: Amir TELIBEĆIROVIĆ Bez opisivanja incidenata i događaja na tom tragu, donosimo kraći
pregled jezičke manifestacije islamofobije. Pojedinačne izraze i
A merička savezna država Teksas pridjeve koji se često javljaju kod nas usporedili smo s izrazima
po mnogim je shvatanjima jed- na Zapadu i pojasnili zašto se poimaju drugačije među zapadnim
na od konzervativnijih sredi- islamofobima, naročito u SAD-u, s osvrtom na konzervativni Teksas
na na kontinentu, te u skladu
s popularnom terminologijom posebno SELAM IZ TEKSASA Nedavni primjer islamofobičnog ponašanja u jednom
islamofobična. Tako je bar predstavljano restoranu u Teksasu
u javnosti. No, šta to zapravo znači i je li Druga strana medalje nije toliko po-
zaista tako? Može se reći da islamofobija znata široj javnosti. Naprimjer, to da su najčešćih pojmova koje koriste islamo-
postoji (iako značenje tog pojma još nije veliki višemilionski gradovi u ovoj save- fobi, ali ne u kaubojskom Teksasu nego
do kraja definirano jedinstvenim inter- znoj državi, kao San Antonio, Houston, u Bosni i Hercegovini, s naglaskom na
nacionalnim tumačenjem), kao i rasizam, Dallas, Austin, jednako multietnički kao i Sarajevo. Postoji razlika između islamo-
ali prema brojnim istraživanjima, isla- drugi američki velegradovi. Imaju velike fobije koja je decenijama njegovana u
mofobija se može osjetiti u drugim dije- univerzitete na kojima studiraju studenti iz komunizmu i one nastale na Zapadu, u
lovima SAD-a skoro ništa manje nego u svih krajeva svijeta. Isto je i s profesorskim Americi općenito, ne samo Teksasu. Ra-
Teksasu. Teksas je poznat po kaubojima, kadrom. Što se tiče islamofobije, možda zlika se primijeti u tretmanu pojmova što
farmerima i rančerima koji imaju izra- treba navesti da u predgrađima Dallasa i ih koriste osobe koje ne znaju dovoljno
žen naglasak u engleskom govoru i sklo- San Antonija ima, u prosjeku, više žena o islamu i ne žele znati više. Mnogi Boš-
ni su ksenofobiji. Na Balkanu bi se reklo s hidžabom nego na ulicama Sarajeva i njaci odgojeni u ateizmu upotrebljavaju
da u Teksasu dominiraju seljačine koje u Mostara. Ta predgrađa nisu izolirana na- te izraze i riječi arapskog ili turskog ko-
Americi nazivaju “red-nex” ili “crveni selja kao u nekim drugim američkim ili rijena, nekad u preziru, nekad u strahu,
vratovi”, tipično obilježje farmera i polu- evropskim metropolama. San Antonio a nekad samo kroz nesvjesno neznanje u
pismenih rasista. Dominiraju, ali samo u ima najbrojniju zajednicu muslimana iz
ruralnom području ove države. Tu je zatim Indije u cijelom SAD-u. Hiljade njih već
nepopularna, kontroverzna predsjednička su s američkim državljanstvom, a hiljade
familija Bush, koja je također iz Teksasa. su i sa zelenim kartonom. Restorani s ha-
Potom, istinita krvava priča o teksaškom lal-hranom otvoreni su širom teksaških
masakru motornom pilom od prije neko- velegradova, a radnici i mušterije su im
liko decenija, koja je bila inspiracija “fi- podjednako lokalni bijelci, Latinosi, ne-
noj gradskoj raji” iz liberalnijih država i muslimani, Arapi, Pakistanci, Iranci,
gradova kao što je Hollywood da snime Afrikanci... U dvije velike džamije San
uspješan horor o tom pokolju kojeg su se Antonija, prosječno, dva puta mjesečno
kao zgražali. Zatim, poznati atentat na dolaze pojedinci iz SAD-a koji žele iz-
američkog predsjednika Kennedyja koji govoriti šehadet i primiti islam. Jedna je
se desio u teksaškom gradu Dallasu. To napravljena prije dvadeset pet godina, a
su neke od prvih asocijacija na Teksas kod druga prije desetak. Ni u jednoj nije zabi-
ljudi izvan Teksasa, bilo da su iz drugih lježen značajniji islamofobični incident,
dijelova SAD-a ili s drugih kontinenata. barem ne s rasističkom ili ideološkom
motivacijom. U gradu djeluje još šest ma-
njih mesdžida, nekoliko mekteba i jedna
islamska akademija.
Nakon ove pojednostavljene prezen-
tacije, prilika je da uporedimo neke od
50 2/8/2018 STAV
