Page 43 - STAV broj 251-252

Piše: Nedim HASIĆ

ostoji mogućnost da su musli-
mani bili u Americi mnogo pri-
je no što je Kristofer Kolumbo
P1492. godine stigao na obale Juž-
ne Amerike. Primjerice, Abubakari II
poslao je 1311. godine veliki kontingent
od 200 brodova zapadno od Španije ka
Americi i moguće je zamisliti da su neki
od tih brodova stigli do američkih atlant-
skih obala. Tako, ukratko, počinje knjiga
Islamska vjera u Americi američkog profe-
sora s Univerziteta u Torontu Jamesa A.
Beverleya, stručnjaka specijaliziranog za
vjerske pokrete i autora nekoliko knjiga o
religiji, između ostalih, i onih o historiji ”Mother
islama u kojima on istražuje musliman- Mosque” u
gradu Cedar
ske korijene u SAD-u. Rapids
U svom zanimljivom radu Beverley
piše kako su afrički muslimani bili dio po imenu Yarrow Mamout. U SAD je
posade španskih flota koje su u današnje doveden oko 1720. godine i proveo je
Sjedinjene Američke Države putovale u godine kao rob u Marylandu. Oslobo-
15. i 16. stoljeću. Crni musliman po ime- đen je 1796. godine. Mamout je bio po-
nu Estevanico (oko 1503. do 1539. godi- znat jer je odbijao jesti svinjetinu ili piti
ne) bio je prvi koji je stigao do današnje alkohol. Poznati američki slikar Charles
Arizone i Novog Meksika. U historiji će Wilson Peale (1741–1827) napravio je
ostati zapisan i kao Esteban de Doran- dva njegova portreta. Jedan je u vlasniš-
tes, Estebanico, Esteban Maor i Mustafa tvu Historijskog društva Pennsylvanije,
Azemmouri. Smatra se da je upravo on a drugi je na Univerzitetu Georgetown.
bio osoba koja je posadila prve usjeve pše- Mamout je kasnije kupio vlastiti dom u
nice u Americi 1539. godine. Georgetownu i postao jedan od bogatijih
zemljoposjednika.
DOLAZAK ROBOVA
Kolumbo je vjerovatno proučavao kar- PRVI I DRUGI VAL
te zemlje i zvijezda koje su izradili mu- Prva skupina muslimana koja je u svo-
slimanski kartografi i astronomi i vrlo je domove došla u SAD stigla je krajem
je vjerovatno da je na svojim brodovima 1870-ih. Propadanje Osmanskog carstva
imao saradnike muslimane zbog dugo- i nestabilnost na Bliskom Istoku učinili
trajne prisutnosti islama u Španiji i du- su imigraciju u Sjedinjene Države i Ka-
gog razdoblja muslimanske vladavine tom nadu vrlo privlačnom. Hiljade Arapa, od
zemljom. Posljednjih godina pronađeni Yarrow kojih su većina bili muslimani, pristigli
su dokazi o kontinuiranoj prisutnosti Mamout su iz Sirije, Libana i Jordana. Tragali su
muslimana među narodima koji žive na za “američkim snom” i bježali od progona
Floridi. Ipak, najveći dio islamske histo- Muslimane su obeshrabrivali da sli- ili finansijskih teškoća u svojim rodnim
rije u Americi započinje s osobama koje jede vlastitu religiju i često su bili prisi- zemljama. Budući da su mnogi musli-
su na taj kontinent dovođene u lancima. ljeni postajati kršćanima i nazivani su manski doseljenici bili slabo obrazova-
Muslimani su isprva dovođeni u SAD imenima svojih vlasnika. Iako je u prvom ni i malo ili nikako poznavali engleski
protiv svoje volje. Riječ je o sljedbenicima popisu stanovništva u Jamestownu 1625. jezik, često su pristajali na loše plaćene
islama iz zemalja duž zapadne obale Afrike godine popisano samo 10 robova, a samo tvorničke poslove. Neki su se muslimani
koji su zarobljeni kao robovi. U Ameri- 23 roba prodata na aukciji na gradskom vratili u svoje matične zemlje, ali mnoge
ku su dovođeni na brodovima na kojima trgu 1638, do 1830. godine u zemlji je su porodice ostale.
su vladali užasni uvjeti, a procjenjuje se bilo više od dva miliona crnaca. Pobjeda Države u srcu SAD-a postale su neka
da su 10 do 15 posto svih afričkih robo- Unije 1865. godine oslobodila je gotovo od najjačih središta muslimanskog ži-
va bili muslimani. Muslimanskim robo- četiri miliona robova, od kojih su neki vota. Neke od najranijih muslimanskih
vima trgovalo se baš kao i svim drugim stekli slobodu da slijede islam, religiju zajednica osnovane su u mjestima Cedar
robovima na aukcijama na američkom svojih afričkih predaka. Rapids, Iowa, Ross (u Sjevernoj Dakoti)
jugu. Niko nije mario o tome da porodice Danas je na raspolaganju vrlo malo i Michigan City (Indijana). Džamija u
robova zadrži na okupu, a svi su robovi historijskog materijala za proučavanje Cedar Rapidsu naziva se “Majka džami-
bili prisiljeni pokoriti se fizičkim, emoci- američkih muslimanskih robova, ali ne- ja Amerike” i do danas je važno kulturno
onalnim, pa čak i seksualnim zahtjevima koliko je pojedinačnih robova postalo do- središte američke muslimanske zajednice.
svojih vlasnika. bro poznato. Jedan od njih bio je čovjek Albanski muslimani podigli su džamiju u

STAV 26/12/2019 43