Page 69 - BROJ 54/GODINA II/SARAJEVO 17.3.2016.
P. 69

posljednjih godina bili metom razaranja
                                                                               i pljačkanja. Kolika je pažnja data ovom
                                                                               programu, pokazuje to da je pripreman
                                                                               skoro godinu dana, a u njegovoj realizaci-
                                                                               ji učestvuje, žargonski kazano, akademska
                                                                               elita – crème de la crème. Urednica emisije
                                                                               Maryam Maruf pozvala je u studio Nas-
                                                                               sera Rabbata, Salamu al-Kuntar, Elyseu
                                                                               Semerdijan i Heghnar Watenpaugh. Nas-
                                                                               ser Rabbat profesor je i direktor Aga Kha-
                                                                               novog programa za islamsku arhitekturu
                                                                               pri MIT-u, Salam al-Kuntar arheologinja
                                                                               je bliskoistočnog podneblja pri muzeju
                                                                               “Penn”, Elyse Semerdijan vanredna je pro-
                                                                               fesorica islamskog svijeta i bliskoistočne
                                                               Panorama Damaska   historije na Whitman College, a Hegh-
                                                                      prije rata  nar Watenpaugh vanredna je profesorica
                                                                               historije umjetnosti, historije urbanizma
                                                                               i arhitekture islamskog društva na Uni-
                                                            Baalov hram prije rušenja
                                                                               verzitetu u Kaliforniji.
                                                                               PRVA PRIČA: BAALOV HRAM U PALMIRI
                                                                                  Palmira je antički sirijski grad, oaza
                                                                               okružena palmama i planinskim pojasem.
                                                                               Najstariji arheološki podaci govore da je
                                                                               ovaj prostor bio naseljen već u neolitu, od-
                                                                               nosno 2. mileniju pr.n.e. Od tada je Palmira
                                                                               bilježila stalni razvoj. Puni procvat doživje-
                                                                               la je u prvim decenijama nove ere. Tokom
                                                                               tog razdoblja podignuti su brojni objekti
                                                                               zavidne ljepote, među kojima Baalov hram
                                                                               32. godine. Estetska vrsnoća hrama poka-
                                                                               zivala je skladan spoj domaće arhitekture
                                                                               s navirućom grčko-rimskom tradicijom.
                                                                               Prema natpisima pronađenim na lokali-
                                                                               tetu, pretpostavlja se da je glavni arhitekt
                                                                               ovog zdanja bio izvjesni Alexandras.
                                                                                  Hram je 1980. godine zajedno s cjelo-
                                                                               kupnim kompleksom Palmire stavljen na
                                                                               listu spomenika svjetske baštine UNES-
                                                                               CO-a. Objekt koji se smatrao za jedan od
                                                                               najbolje očuvanih u Palmiri srušili su u
                                                                               augustu 2015. godine pripadnici samozva-
                                                                               ne Islamske države Irak i Levant (ISIL).
                                                                               U nastojanju da tada zaštiti neprocjenji-
                                                                               vo blago svjetske historije, život je izgubio
                                                                               Khaled al-Asad, osamdesetjednogodišnji
                                                                               sirijski arheolog.

                                                                               DRUGA PRIČA: TELL KARKAR
                                                                                  Na sjeverozapadu Sirije nalazi se arhe-
                                                                               ološki lokalitet Tell Karkar, jedan od naj-
                                                                  Baalov hram prije   bogatijih arheoloških lokaliteta Bliskog
                                                                  i poslije rušenja
                                                                               istoka. Nalazište je značajno jer je utvrđeno


                                                                                                   STAV 17/3/2016  69
   64   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74