Page 70 - BROJ 54/GODINA II/SARAJEVO 17.3.2016.
P. 70

KULTURA



                                                                               lokacija nalazišta činila se odličnim voj-
                                                                               nim osmatračkim položajem, pa se “Tell
                                                                               Karkar” našao na vatrenoj liniji.
                                                                               TREĆA PRIČA: MUNARA
                                                                               OMEJADSKE DŽAMIJE U HALEPU
                                                                                  Prema jednoj od brojnih legendi, grad
                                                                               Halep dobio je ime po mlijeku, jer je arap-
                                                                               ska riječ za mlijeko halib. Predaja ide dalje i
                                                                               kaže da je za svog boravka u Halepu posla-
                                                                               nik Ibrahim, a.s., putnike nudio mlijekom.
                                                                                  Od 1986. godine, Stari grad Halep na-
                                                                               lazi se na listi spomenika svjetske baštine
                                                                     Tell Karkar,   UNESCO-a. Jedan je od najznameniti-
                                                                      uzvišenje  jih objekata u starom Halepu Omejadska
                                                                               džamija. Najvjerovatnije da je nalogoda-
          Na sjeverozapadu Sirije nalazi se arheološki lokalitet Tell          vac za njenu gradnju bio Maslama ibn Abd
          Karkar, jedan od najbogatijih arheoloških lokaliteta Bliskog         al-Malik, omejadski princ. Završetak grad-
                                                                               nje datira se u 715. godinu, što je opravdan
          istoka. Snage sirijskog predsjednika Bašara al-Asada                 razlog da ju se smatra najstarijom džami-
          iskoristile su na samom početku sukoba jula 2011. godine             jom Halepa. Omejadska džamija ujedno je
          uzvišenje na kojem se nalazi arheološki lokalitet da postave         i najveća džamija najmnogoljudnijeg sirij-
                                                                               skog grada. Pripada tipu arapskih džamija,
          tenkove, pa se Tell Karkar našao na vatrenoj liniji                  pravougaonog plana molitvenog prostora
                                                                               s otvorenim dvorištem. Pored svih svojih
                                                                               vrijednosti, najznačajniji dio ovog mo-
                                                        Velika omejadska džamija u Alepu,   numentalnog objekta jeste munara koja
                                                           prije i poslije rušenja munare
                                                                               je bila najstariji dio kompleksa. Munara
                                                                               je bila naročito ukrašena reljefom kao ni
                                                                               jedan drugi objekt Halepa. Stil munare
                                                                               opisivan je kao spoj mediteranske tradici-
                                                                               je s lokalnim arhitektonskim naslijeđem.
                                                                               Ono što se dogodilo 24. aprila 2013. go-
                                                                               dine može se porediti s rušenjem Starog
                                                                               mosta u Mostaru. Munara je sravnjena
                                                                               sa zemljom. Našla se, po nesreći, na meti
                                                                               snaga sirijskog predsjednika, ali i pobunje-
                                                                               ničkih vojnih trupa. Za razliku od Starog
                                                               Statua lava božice Lat  mosta, nije utvrđeno ko je krivac za ovaj
                                                                               barbarski čin.

                                                                               ČETVRTA PRIČA: STATUA
                                                                               LAVA BOŽICE LAT
                                                                                  Lat je predislamsko žensko božanstvo
                                                                               koje su poštovali Arapi. Ono je u Kur’anu
                                                                               spomenuto s druga dva božanstva – Uzza
                                                                               i Menat. Jedan od hramova podignut u
                                                                               ime Lat nalazio se u Palmiri, ali ono što je
                                                                               impresivnije od samog hrama jeste statua
                                                                               lava koja je štitila hram. Lav je bio prika-
                                                                               zan kako izlazi iz zida s otvorenim čelju-
                                                                               stima, izazivajući kod posmatrača osjećaj
                                                                               straha i poštovanja. Skulptura je otkrive-
                                                                               na 1977. godine. Njena rekonstrukcija,
                                                                               kojom se nastojao vratiti prvobitni oblik
                                                                               figuri visine od 3,5 metra i težine 15 tona,
                                                                               završena je 2005. godine. Nije čudo zašto je
          da je bilo kontinuirano naseljeno 10.000   Šalmanasarom III i dvanaest lokalnih vla-  statua lava božice Lat zbog svog impresiv-
          godina. Najstariji artefakti svjedoče ljud-  dara koji su mu se suprotstavili.   nog izgleda postala zaštitni znak Palmire,
          sku djelatnost od 8.500 godine pr.n.e., a   Ovo neprocjenjivo nalazište nije bilo   ali i omiljeno turističko mjesto. Smatrana
          sežu do vremena Memluka u 14. stoljeće.   pošteđeno ratnih razaranja. Snage sirijskog   je za zaštitnicu rata i ljubavi, a najčešće je
          Prema tvrdnjama historičara, najznačajniji   predsjednika Bašara al-Asada iskoristile su   prikazivana upravo s lavom.
          događaj koji se odigrao na ovom prosto-  na samom početku sukoba jula 2011. godi-  Odnos islama naspram paganskih pre-
          ru bila je Bitka kod Karkara 853. godine   ne uzvišenje na kojem se nalazi arheološ-  dislamskih božanstava nedvojben je, jer je
          pr.n.e., između asirske vojske predvođene   ki lokalitet da postave tenkove. Strateška   Muhammed, a.s., bio poslan da otkloni sve



         70  17/3/2016 STAV
   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75