Page 172 - Makaleler 1. Cilt

170 MAKALELER -1-

S›rplar aras›ndaki gerginlik, 1991'de savafla dönüfltü. S›rp sald›rganl›¤› daha
sonra Bosna-Hersek'teki Müslümanlar› hedef ald›. Balkanlar'daki gerginlik
bugün ise Kosova merkezli olarak devam ediyor. Balkanlar'›n görülebilir bir
gelecekte bar›fl, huzur ve istikrara kavuflaca¤›n› ise kimse tahmin etmiyor.
Balkanlar'›n bu karmaflas›n›n kökeninde ise, bafltan beridir belirtti¤imiz
gibi, bölgedeki Osmanl›-sonras› düzenleme yat›yor. Bugün Balkanlar'da Os-
manl›'n›n miras b›rakt›¤› topraklar üzerinde kurulmufl tam yedi devlet var:
Bosna-Hersek, S›rbistan, Karada¤, Makedonya, Arnavutluk, Yunanistan ve
Bulgaristan... Bu devletlerin hiçbiri etnik yönden homojen de¤iller. Hepsin-
de etnik ya da dini az›nl›klar var ve bu az›nl›klar potansiyel bir gerginlik ne-
deni olarak duruyorlar. Ayr›ca bu devletlerin aralar›nda uzlaflmaz ç›kar ça-
t›flmalar› var.
Oysa bu devletleri oluflturan halklar Osmanl› zaman›nda da vard›lar ve
ayn› bölgelerde yafl›yorlard›. Ama Osmanl› üst bir otorite olarak bu halklar›
birarada yaflatm›flt›. Bir as›rd›r süren sözkonusu "otorite bofllu¤u" ise, bölge-
nin "sahipsiz" kalmas›yla sonuçland›. Bu otorite bofllu¤undan en çok zarar
gören Balkan halklar› ise, Osmanl›'n›n bölgedeki en önemli miras› olan Müs-
lümanlar oldular: Bosnal› ve Sancakl› Slav Müslümanlar, Arnavutlar, Po-
maklar, Makedonya, Bulgaristan ve Yunanistan Türkleri, bölgenin en çok
"sahipsiz" kalan insanlar›yd›. Halen de öyleler. Ve kendilerine sahip ç›kacak
yeni bir Osmanl›'y›, yani "Osmanl› vizyonu"na ve misyonuna sahip bir Tür-
kiye'yi bekliyorlar.

Ortado¤u'daki Nizam›n Sonu
Balkanlar'dakine benzer bir süreç, 19. yüzy›l›n ikinci yar›s›nda ve 20.
yüzy›l›n bafl›nda Ortado¤u'da da yafland›. Osmanl›'y› bu bölgeden sürmek
ve kendi egemenliklerini bölgeye yaymak isteyen güçler ise, bu kez ‹ngilte-
re ve Fransa'yd›. Özellikle de Ortado¤u'nun dünyan›n en zengin petrol ya-
taklar›n› bar›nd›rd›¤›n›n farkedilmesiyle birlikte, bu iki güç Ortado¤u'yu
paylaflma yar›fl›na girifltiler. Bölge üzerinde benzeri hayalleri olan Almanya
ve Rusya'y› I. Dünya Savafl› ile diskalifiye ettikten sonra da, bölgeyi gerçek-
ten paylaflt›lar.
20. yüzy›lda bölgeye üçüncü bir güç daha girdi: Siyonizm, yani Filis-