Page 130 - Canlılardaki Fedakarlık ve Akılcı Davranışlar

128 CANLILARDAK‹ FEDAKARLIK

Kolonilerdeki Fedakar Yaflam
Kar›ncalar, ar›lar ve termitler disiplin, itaat, ifl bölümü, dayan›flma ve
fedakarl›k üzerine kurulu bir organizasyon içerisinde yaflarlar. Bu minik
canl›lar, kendi hayatlar›n› hiçe sayarak, larvadan ç›kt›klar› andan ölene ka-
dar bütün enerjilerini larvalar›n› ve kolonilerini korumak ve beslemek için
kullan›rlar. Birbirleriyle yiyeceklerini paylafl›rlar, bulunduklar› ortam› te-
mizlerler ve hatta gerekti¤inde di¤erleri için canlar›n› verirler.
Herkes ne ifl yapmas› gerekti¤ini çok iyi bilir ve onu kusursuzca yerine
getirir. Her biri için kolonisindeki di¤er canl›lar ve özellikle savunmas›z lar-
valar birinci plandad›r. Ar›lar›n, termitlerin ve kar›ncalar›n aras›nda bir tek
bencil harekete rastlamak mümkün de¤ildir. Bu yüzden de koloni halinde
yaflayan bu canl›lar kusursuz bir düzen içinde hayat sürerler ve büyük ba-
flar›lar elde ederler.
Peter Kropotkin, kitab›nda kar›ncalar›n ve termitlerin karfl›l›kl› yard›m-
laflma sonucunda ne kadar büyük bir baflar› kazand›klar›yla ilgili bir tespiti-
ni flöyle dile getirmektedir:
Termit ve kar›ncalar›n muhteflem yuva ve binalar›n›n, flayet insanlar›n-
ki ile ayn› ölçülerde olsayd›, çok daha üstün oldu¤u görülecekti. Asfalt-
lanm›fl yollar› ve yer üstü tonozlanm›fl galerileri, genifl holleri ve tah›l
ambarlar›, tah›l alanlar›, hasat etme ifllemleri, yumurta ve larvalar›n›n
bak›m›ndaki ak›lc› metodlar›, ... ve son olarak cesaretleri ve üstün ak›l-
lar›, tüm bunlar, yo¤un ve yorucu yaflamlar›n›n her aflamas›nda uygu-
lad›klar› karfl›l›kl› yard›mlaflman›n do¤al bir sonucudur. 130
Bu bölümde kar›nca kolonilerinde ve ar› kovanlar›nda görülen baz› fe-
dakarl›klara ve iflbirliklerine yer verilecektir.

Kar›nca Kolonilerinde Yaflanan Baz› Fedakarl›klar
1. Kar›nca kolonilerinin en önemli özelliklerinden biri kar›ncalar›n bir-
birleriyle yiyeceklerini paylaflmalar›d›r. Ayn› koloniden iki kar›nca karfl›lafl-
t›¤›nda e¤er biri aç veya susuzsa ve di¤erinin kursa¤›nda çi¤nenmifl ve yar›
sindirilmifl yiyecek varsa, ihtiyac› olan kar›nca yemek talebinde bulunur. Ve
kursa¤› dolu olan kar›nca bunu hiç bir zaman geri çevirmez, yiyece¤ini di-
¤eri ile paylafl›r. Kar›ncalar larvalar›n› da kursaklar›ndaki yiyeceklerle bes-