Page 133 - Canlılardaki Fedakarlık ve Akılcı Davranışlar

Canl›lar Aras›ndaki Dayan›flma ve ‹flbirli¤i 131

5. Baz› kar›ncalar, yaprak bitlerinin yüksek oranda flekerli madde içeren
sindirim art›klar› ile beslenirler ve bu nedenle bu kar›ncalara bal kar›ncalar›
denir. Bal kar›ncalar› yaprak bitinden emdikleri bu flekerli besini yuvalar›na
tafl›rlar ve burada son derece ilginç bir yöntemle depolarlar. Genç iflçi kar›n-
calardan baz›lar› "canl› kavanoz" görevi görürler. Bal› yutan iflçiler yuvaya
dönünce, a¤›zlar›ndan bal› geri ç›kararak bal› saklayacak olan genç iflçilerin
a¤›zlar›na boflalt›rlar. Bal tafl›y›c› kar›ncalar, vücutlar›n›n alt k›sm›n› fliflirerek
bal kesesi olarak kullan›rlar. Bazen büyüklükleri bir üzüm tanesi kadar ola-
bilir. Her odada 25-30 kadar›, ayaklar›yla tavana yap›fl›r ve yer de¤ifltirmez-
ler. E¤er herhangi biri düflecek olursa, iflçiler taraf›ndan hemen eski pozisyo-

nuna döndürülür. Canl› kavanozlar›n tafl›d›klar› bal, kar›ncan›n yaklafl›k 8
kat› a¤›rl›¤›ndad›r. K›fl›n ya da kurak mevsimlerde, s›radan iflçiler bal kava-
nozlar›n› ziyaret ederek günlük besin ihtiyaçlar›n› karfl›larlar. ‹flçi kar›nca
a¤z›n› kavanoz görevi gören kar›ncan›n a¤z›na yerlefltirir ve bal› tafl›yan ka-
r›nca bal kesesindeki kaslar›n› kasarak ufak bir damla bal damlat›r. Kuflku-
suz kar›ncalar›n kendi iradeleriyle böyle bir depolama sistemi gelifltirmeleri
imkans›zd›r. Dahas› kavanoz görevi gören kar›nca büyük bir fedakarl›kta
bulunmaktad›r. Kendi a¤›rl›¤›n›n 8 kat› a¤›rl›¤›nda bir yük tafl›yarak uzun
bir süre ters as›l› durmak önemli bir fedakarl›kt›r ve bu kar›ncalar›n bundan
bekledikleri hiçbir karfl›l›k yoktur. Büyük bir sab›rla ters as›l› olarak bekler-
ler ve kolonideki kar›ncalar›n tek tek beslenmelerine yard›mc› olurlar. Bu
metodun ve bu metoda uygun vücut yap›s›n›n tesadüfler sonucunda olufla-
mayaca¤› kesin bir gerçektir. Ve nesiller boyunca her bal kar›ncas› kolonisin-
de bu görevi gönüllü olarak üstlenen kar›ncalar bulunmaktad›r. Bu, tüm bal
kar›ncalar›n›n Rabbimiz olan Allah'›n ilham› ile hareket ettiklerinin çok aç›k
bir delilidir.
6. Kar›ncalar›n zaman zaman uygulad›klar› bir savunma metodu da,
gerekti¤inde kolonilerini korumak u¤runa intihar ederek, düflmanlar›na za-

rar vermeye çal›flmakt›r. Birçok kar›nca türü bu intihar sald›r›lar›n› çeflitli fle-
killerde gerçeklefltirir. Bu kar›ncalar›n en ilginç olanlar›ndan biri Malez-
ya'n›n ya¤mur ormanlar›nda yaflayan kar›nca türüdür. Bu kar›ncan›n çene-
sinden vücudunun arkas›na do¤ru uzanan zehirle dolu bir salg› bezi bulu-