Page 135 - Canlılardaki Fedakarlık ve Akılcı Davranışlar

Canl›lar Aras›ndaki Dayan›flma ve ‹flbirli¤i 133

yen, adeta fluurlu olaylar gerçeklefltirirler. Çünkü bu canl›lar milyonlarca y›l-
d›r, hiç flafl›rmadan, tek bir tanesi dahi disiplini bozmadan kendilerine em-
redileni kusursuzca uygularlar. Onlar Yarat›c›m›z olan Allah'a teslim olmufl-
lard›r ve O'nun ilham› ile hareket ederler.
Kar›ncalar gibi tüm canl›lar›n Allah'a olan teslimiyetleri Kuran'da flöy-
le bildirilir:
… Oysa göklerde ve yerde her ne varsa -istese de, istemese de- O'na
teslim olmufltur ve O'na döndürülmektedirler. (Al-i ‹mran Suresi, 83)

Ar› Kovanlar›ndaki Fedakarl›klar
Kar›ncalarda görülen uyum ve dayan›flman›n bir benzeri de ar› kovan-
lar›nda yaflan›r. Özellikle iflçi ar›lar›n gösterdikleri fedakarl›klar iflçi kar›nca-
larla büyük benzerlikler gösterir. Her iki türün iflçileri de yuvalar›ndaki kra-
liçe ve kendilerine ait olmayan larvalar için ölene kadar durmaks›z›n çal›fl›r-
lar.
Bir ar› kovan›nda kraliçe, kraliçeyi döllemekten sorumlu olan erkekler
ve iflçi ar›lar bulunur. Kovan›n tüm faaliyetleri belirtti¤imiz gibi iflçi ar›lara
aittir. Peteklerin inflas›, kovan›n temizli¤i ve güvenli¤i, kraliçenin ve erkek
ar›lar›n beslenmeleri, larvalar›n bak›m›, yumurtalar›n büyüyece¤i odalar›n
yetiflecek ar›ya (iflçi, kraliçe, erkek) göre inflas›, bu odalar›n haz›rl›¤›, temiz-
lenmesi, yumurtalar›n geliflece¤i uygun ›s›n›n ve nemin sa¤lanmas›, ar› lar-
valar›n›n ihtiyaca göre beslenmesi (ar› sütü, bal ve polen kar›fl›m›), nektar, çi-
çek tozu, su ve reçinenin toplanmas›…

Bir iflçi ar›n›n yaflam› boyunca geçirdi¤i evreleri ve bu dönemlerde ser-
giledi¤i fedakarca davran›fllar› flöyle s›ralayabiliriz:
1. Bir iflçi ar›n›n ömrü yaklafl›k 4-6 haftad›r. ‹flçi pupadan ç›kt›ktan son-
ra 3 haftadan biraz daha k›sa bir süre boyunca kovan›n içinde çal›fl›r. ‹lk ifli
geliflmekte olan ar›lara dad›l›k etmektir. ‹flçi depolardan ald›¤› bal ve çiçek
tozlar› ile beslenir ancak ald›¤› besinin büyük k›sm›n› larvalara yedirir. Bu-
nu k›smen besini geri ç›kartarak, k›smen de bafl›ndaki belirli baz› salg› bez-
lerinden salg›lad›¤› peltemsi maddeyi onlara vererek yapar.