Page 63 - Hücredeki Mucize
P. 63
4. BÖLÜM
Hücre ‹çi Sistemler
P P rotein üretiminin nas›l bafllad›¤›n›, hangi süreçlerden geçilerek bu üretimin
gerçekleflti¤ini inceledik. Fakat herkes bilir ki, üretimin gerçekleflmesi için en
baflta gerekli olan fley hammaddedir. Bu hammaddelerin de üretim sürecine
kat›labilmeleri için belli ifllemlerden geçip, rafine edilerek kullan›ma uygun
hale getirilmeleri gerekir. Örne¤in plastik gibi birçok ürün petrolden elde
edildikleri halde, üretim aflamas›na gelene kadar rafinerilerde, kimya labora-
tuvarlar›nda birçok ara ifllemlerden geçtikten sonra üretime haz›r hammadde
haline gelirler.
Ayn› teknolojinin daha geliflmifli ise hücrede uygulan›r.
Hücredeki Laboratuvar
Hücreye giren besinler, çok kapsaml› kimyasal ifllemler sonucunda parça-
lanarak yeni üretimler için hammadde haline getirilirler. Böylece art›k yepye-
ni alanlarda kullan›labileceklerdir. Bu hammaddeler yaln›zca sentezlenecek
proteinleri oluflturacak aminoasitleri de¤il, hücrenin her türlü iflinde kullana-
ca¤› kimyasal maddeleri de içerir.
‹çinde bu ifllemlerin yap›ld›¤› "lizozom" adl› organel çok ileri bir kimya la-
boratuvar›n› and›r›r. Lizozomda yaklafl›k olarak 36 farkl› enzim, farkl› besin
maddelerinin sindirimi için görev yapar. Örne¤in protein sindirimi için 5,
nükleik asitler için 4, polisakkaritler için 15, lipitler için 6, organik sülfatlar
için 2, organik fosfatlar için 4 ayr› enzim devreye girer. Tek bir enzimin bile
kimyasal yap›s›, fiziksel özellikleri, yapt›¤› karmafl›k ifller ve inan›lmaz ifllem
h›z› düflünülürse, 36 farkl› enzimin yaklafl›k 1 mikronluk (milimetrenin binde
biri) bir organelde görev yapmas›n›n ne kadar büyük bir mucize oldu¤u daha
iyi anlafl›l›r. Bu kadar güçlü ö¤ütücülerin böylesine uyumla, hücreye de bir-
birlerine de hiçbir zaman zarar vermeden çal›fl›rlar.