Page 64 - Hücredeki Mucize
P. 64

62                                              HÜCREDEK‹ MUC‹ZE

                 Hücre ‹çi Ulafl›m
                 Hücre içinde üretilen ürünlerin ve bu ürünlerin hammaddelerinin ulafl›m›
               da "endoplazmik retikulum" denilen kanallar sayesinde sa¤lan›r. (flekil 4.1)
               Protein üreten ribozomlar da genellikle bu ulafl›m hatt›n›n yak›nlar›nda yer-
               lefltirilmifltir. T›pk› fabrikalar›n özellikle karayolu ve deniz yolu ba¤lant›lar›na
               yak›n yerlerde kurulmalar› gibi.

               granülsüz ER tüpleri
                         kesecik




                            yeni oluflan kese-
                            cik
                                oluflmak üzere
                                olan kesecik
                                    endoplazmik
                                    retikulum
                                    üzerindeki
                                    ribozomlar

                                   Granüllü
                                   endoplazmik
                                   retikulum
          a                        aras›ndaki
                                   boflluklar  b                       c          Granüllü ER kanal-
                                                                                   lar›n›n kesiti
                                                                                  0.5  μm
                            (fiekil 4.1) a) Hücre içinde madde ulafl›m›n› sa¤layan en-
                            doplazmik retikulum. b) Üzerinde ribozomlar bulunan (gra-
                            nüllü) ER. c) Ribozomsuz ER'un kesiti.


                 Hücrenin Paketleme Sistemi
                 Hücre içindeki her ayr›nt›n›n büyük bir ak›l sonucu özenle yarat›ld›¤› or-
               tadad›r. Bunun yeni bir örne¤ini, hücrenin içindeki "ambalaj tesisleri"ne göz
               att›¤›m›zda görebiliriz.
                 Modern ticaret ve sanayide, üretilen bir mal için en önemli sorunlardan
               biri paketlenmesi di¤eri de tüketiciye ulaflt›r›lmas›d›r. Özellikle g›da sanayi-
               sinde ürünün bozulmadan uzun süre dayanacak flekilde paketlenmesi zorun-
               ludur. Günümüz teknolojisi bu problemlere ancak son bir kaç on y›lda çö-
               züm bulabilmifltir. Buna karfl›n hücrelerde üstün bir paketleme, ulaflt›rma, ve
               depolama sistemi insano¤lunun yarat›ld›¤› andan beri binlerce y›ld›r, milyar-
               larca insan›n herbirinin trilyonlarca hücresinde her an ifllemektedir.
                 Bu paketleme iflini golgi cisimci¤i denilen bir hücre organeli gerçeklefltirir.
               (flekil 4.2) Salg›lanan maddeleri biriktirip, küçük kofullar halinde paketlen-
               mesini sa¤lar. Paketlenen bu maddeler ihtiyaca göre ya saklanmakta ya da d›-
               flar› at›lmaktad›r.
   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69