Page 129 - Makaleler 3. Cilt

Ermeni Sorunu ve Gerçekler 127

dir. Birbirleriyle ba¤lar›n› siyasi iliflkiler de¤il, dilleri ve dinleri olufltu-
rur." (1)
Ermeniler en büyük zulmü Bizans ‹mparatorlu¤unun yönetimi alt›n-
da yaflarken görmüfllerdir. Bu konu tarihçiler taraf›ndan da s›kça dile ge-
tirilmifltir. Ünlü Ermeni tarihçisi ve ayn› zamanda Urfal› olan Mateos hal-
k›n buralardan sürüldü¤ünü, evlerinden ç›kar›ld›klar›n› ifade etmekte-
dir. Mateos "‹ki y›l sonra (993-994) büyük Roma dükü, büyük bir ordu ile be-
raber Ermenilere karfl› yürüdü, Hristiyanlar›n üzerine at›l›p onlar› k›l›çtan ge-
çirdi ve esaret alt›na ald›. O, zehirli bir y›lan gibi her yere ölüm götürdü ve böy-
lelikle, dinsiz milletlerin yerini tutmufl oldu" sözleriyle Bizansl›lar›n Ermeni
halk›na karfl› uygulad›¤› fliddeti dile getirmifltir.
10. yüzy›l Bizans yönetiminde iç kar›fl›kl›klar›n yafland›¤› ve istikra-
r›n bozuldu¤u bir dönemdir. ‹flte bu kar›fl›k dönem içinde Selçuklular
Anadolu topraklar›na girmifllerdir. 26 A¤ustos 1071 tarihinde, Malazgirt
yak›n›nda, Van Gölü'ne yak›n bir yerde Bizans ‹mparatorunun ordusunu
bozguna u¤ratan Alparslan sayesinde Türkler Anadolu'ya ad›m atm›fl ve
Ermenilerin çok büyük sevinç gösterileriyle karfl›lanm›flt›r. Tarihçi Mate-
os Selçuklular›n Ermenilere karfl› tavr›n› "Melikflah'›n kalbi H›ristiyanlara
karfl› flefkat ve iyilikle doluydu. ‹sa'n›n evlatlar›na çok iyi davrand›. Ermeni hal-
k›na refah, bar›fl ve mutluluk getirdi" sözleriyle ifade ediyordu. (2) Mateos,
Sultan K›l›ç Aslan'›n ölümünden sonra ise flunlar› yazm›flt›r:
"K›l›ç Aslan'›n ölümü H›ristiyanlar› yasa bo¤mufltur. Zira bu Sultan yük-
sek karakterli ve hay›rsever bir insand›."
Yukar›daki ifadelerden de aç›kça anlafl›ld›¤› gibi Selçuklu Türkleri,
Ermenilere çok büyük bir hoflgörü göstermifl, onlar›n dinlerini, törelerini
ve sosyal yaflant›lar›n› korumalar›n› sa¤lam›flt›r. Bu anlay›fl, Anadolu Sel-
çuklular› döneminde de devam etmifltir. Ermeni tarihçi Asoghik'in "Er-
meniler Bizans'a olan düflmanl›klar› nedeniyle, Türklerin Anadolu'ya gelmesi-
ne sevinmifller, hatta Türklere yard›m etmifllerdir" fleklindeki sözleri bu ger-
çe¤i do¤rulamaktad›r.
Selçuklular›n ilerledi¤i topraklar, üzerinde di¤er kavimlerin yan› s›ra
Ermenilerin de yaflad›klar› Bizans topraklar›d›r. Yani Selçuklular herhan-
gi bir Ermeni devletine ya da prensli¤ine karfl› savaflmam›fl, onlar›n top-