Page 60 - Makaleler 2. Cilt
P. 60
Yunustaki Mükemmel
Tasar›m...
unuslar her nefes al›fllar›nda ci¤erlerinin %
Y 80- 90'›n› havayla doldurular. Oysa ço¤u
insan için bu oran ancak % 15'i bulur.Yunuslar için nefes al-
mak insanlarda veya di¤er kara memelilerinde oldu¤u gibi bir ref-
leks de¤ildir, iradeli bir harekettir.Yani biz nas›l yürümeye karar ve-
riyorsak, yunuslar da nefes almaya karar verir. Bu, hayvan›n suda uyur-
ken bo¤ularak ölmemesi için al›nm›fl bir tedbirdir. Yunus uykusu s›ras›n-
da beyninin sa¤ ve sol yar›m kürelerini yaklafl›k on befl dakika arayla nö-
betlefle kullan›r. Bir yar›m küre uyurken, di¤er yar›m küre yüzeye ç›karak
hayvan›n nefes almas›n› kontrol eder.
Yunuslar›n a¤›zlar›ndaki gagaya benzer ç›k›nt› ise sudaki hareketlerini
kolaylaflt›ran bir baflka tasar›md›r. Hayvan bu yap› sayesinde suyu daha iyi
yarmakta ve daha az enerji harcayarak daha h›zl› yüzebilmektedir. Modern
gemilerin burunlar›nda da yunus a¤z›na benzer bir ç›k›nt› vard›r. Bu hidro-
dinamik tasar›m, gemilerin h›z›n› da aynen yunuslar›nki gibi art›rmaktad›r.
Dayan›flma Esas›na Dayal› Sosyal Yaflamlar›
Yunuslar çok büyük gruplar halinde yaflar. Güvenli bir koruma için difli-
ler ve yavrular böyle bir grubun ortas›nda yer al›r. Grubun hasta üyesi yal-
n›z b›rak›lmaz, ölene kadar grubun içinde tutulur. Bu güçlü dayan›flma ba-
¤›, yeni bir yavru gruba kat›ld›¤› ilk günden itibaren bafllar. Yunus yavrula-