Page 128 - Türkiye için Milli Strateji
P. 128
n O RTA ASYA, KAFKASYA VE "K›Z›L ELMA" n
Rus politikac›lar aç›s›ndan kabul edilemeyece¤inden Moskova'n›n bölgeye
daha a¤›r biçimde yüklenece¤i kesindir.
Amerikan-Rus "Stratejik Ortakl›¤›"n›n Mant›¤›
fiimdiye dek inceledi¤imiz bilgilerin ortaya koydu¤u tablo; Rusya'n›n
eski SSCB co¤rafyas›, özellikle de Orta Asya ve Kafkasya üzerinde tekrar
güçlü bir egemenlik elde etmek istedi¤ini ve bu yolda ciddi bir çaba içinde
oldu¤unu göstermektedir.
Ancak art›k "ayan beyan" ortada olan bu gerçekten daha flafl›rt›c› ve dü-
flündürücü bir gerçek daha vard›r: Rusya'n›n emperyal bir güç olarak yeni-
den sahneye ç›kmas›, SSCB'nin çöküflünün ard›ndan dünyan›n tek süper
gücü ve en önemli siyasi otoritesi olan ABD'yi pek rahats›z etmemektedir.
Aksine, Amerikan yönetimi, bu eski düflman›na ›srarla büyük çapl› ekono-
mik ve siyasi destekler vermektedir.
Bu, kuflkusuz iyi analiz edilmesi gereken bir duru m d u r. Çünkü Rus em-
peryalizminden daha da tehlikelisi, Amerikan destekli ya da Amerikan
onayl› Rus emperyalizmidir.
ABD'nin bu tavr›n› aç›klamaya çal›flt›¤›m›zda, öncelikle herkes taraf›n-
dan sözü edilen "Rusya'y› yeniden komünist olmaktan koruma" düflünce-
siyle karfl›lafl›r›z. Buna göre, ABD, Yeltsin'in Rusya's›na, serbest piyasa eko-
nomisinin geliflmesi ve komünizmin ya da afl›r› milliyetçili¤in (Jirinovski
s e n d romu) hortlamamas› için için yard›m yapmaktad›r. Bu siyasi oldu¤u
kadar ekonomik bir gerekliliktir: Amerikal› flirketlerin Rusya üzerinde bü-
yük yat›r›m projeleri vard › r. SSCB sonras› ABD için Rusya büyük bir pazar
olarak önem kazanm›flt›r.
Amerikan deste¤inin stratejik anlam› ile ilgili olarak da farkl› yoru m l a r
y a p › l m a k t a d › r. Bir kavle göre, yap›lan yard›mlarla, Rusya'n›n elindeki nük-
leer gücü gelir elde etmek amac›yla Üçüncü Dünya Ülkeleri'ne satmas›n›n
engellenmesi amaçlanmaktad›r. Sözü edilen bir di¤er hesap, jeopolitik bili-
minin babas› say›lan Harold Makinder'in öne sürdü¤ü ve Av rupa'da ve
dünyada bar›fl›n sa¤lanmas› için Slavlar ile Germenlerin birleflmelerini en-
gellemeyi öngören stratejik "tedbir"dir: Bu görüfl gere¤ince Rusya'n›n eko-
nomik olarak Almanya'ya muhtaç olmas›n› engellemek gere k i r. Almanya
ile birleflmifl bir Rusya'n›n daha tehlikeli ve kontrol edilemez oldu¤u fikri
bu argüman›n temelini oluflturmaktad›r.
117