Page 31 - Darwin'in Türk Düşmanlığı

‹ngiliz Sömürgecili¤i ve Osmanl› 29

Arabistan Yar›madas›'n›n en ucu-
na kadar uzanan ve tüm Ortado¤u
ile Kuzey Afrika'y› içine alan dev
bir co¤rafyay› kontrol ediyordu.
Ancak ‹mparatorluk büyük bir as-
keri güçle elde etti¤i ve as›rlar bo-

yunca da istikrar ve düzen içinde
yönetti¤i bu co¤rafyay› kontrol et-
mekte zorlan›r hale gelmiflti. Bu-
nun en önemli teknik nedeni, ‹m-
paratorlu¤un Bat›'daki geliflmeler
karfl›s›nda kay›ts›z kalmas›yd›.
Osmanl› ‹mparatorlu¤u, Bat›l› II. Abdülhamit
güçlerin gelifltirdikleri teknolojiye
uzunca bir süre kay›ts›z kalm›fl, devlet yap›s›n› güçlendirmek için uy-

gulanmas› gereken reformlar› çok geç devreye sokmufltu. 19. yüzy›lda
bu sorunu en isabetli bir biçimde teflhis eden ve çözümü için de etkili
tedbirler alan hükümdar Sultan II. Abdülhamid oldu. Abdülhamid, or-
dudan donanmaya, posta hizmetlerinden demir yollar›na, bilimsel
e¤itim veren okullardan modern askeri mekteplere kadar her alanda
ciddi bir modernleflme program› bafllatt›. (Ancak Abdülhamid'in açt›-
¤› okullarda okuyup yetiflen bir k›s›m "yeni yetme" subay, bu progra-

m›n önemini kavrayamayarak birtak›m Bat›l› ideolojilere kap›lacaklar,
sonunda büyük Sultan'› taht›ndan indirecekler ve kendi kiflisel h›rsla-
r›n›n ve maceraperestliklerinin sonucunda dev imparatorlu¤u on y›l
içinde çöküfle götüreceklerdi.)
Osmanl› ‹mparatorlu¤u'nun bu durumu, Büyük Oyun'un hakim-
lerini çok yak›ndan ilgilendiriyordu. Çünkü ‹mparatorlu¤un kontrol
etti¤i topraklar tek kelimeyle "ifltah kabart›c›" idi. Rusya zaten çoktan
beridir Osmanl› topraklar›n› iflgal ederek ‹stanbul ve Çanakkale'yi ele
geçirmek, böylece Akdeniz'e ç›k›fl sa¤lamak istiyordu. ‹ngiltere ve