Page 32 - Darwin'in Türk Düşmanlığı

30 DARWIN‹ZM'‹N TÜRK DÜfiMANLI⁄I

Fransa aç›s›ndan da ‹mparatorlu¤un Kuzey Afrika ve Ortado¤u'daki
topraklar› çok önemliydi. Özellikle 19. yüzy›l›n sonlar›nda petrolün
öneminin keflfedilmesi, daha sonra da en zengin petrol yataklar›n›n
Ortado¤u'da bulundu¤unun anlafl›lmas›, Osmanl›'y› Büyük Oyun'un

en önemli hedefi haline getirdi.
Büyük Oyun'un en önemli unsuru ise, baflta da belirtti¤imiz gibi,
19. yüzy›l›n süper gücü olan ‹ngiltere'ydi.

‹ngiltere'nin Osmanl› Siyaseti

‹ngiltere'nin sömürgecilik yar›fl›n›n en önemli unsuru oldu¤unu,
bu yar›fl›n da Osmanl›'y› hedefledi¤ini belirttik. Ancak bu teflhis, 19.
yüzy›l›n son çeyre¤i ile 20. yüzy›l›n ilk çeyre¤ini içine alan dönem için

geçerlidir. Bundan önce, yani 19. yüzy›l›n önemli bir bölümünde, ‹ngil-
tere, birtak›m stratejik ç›karlar› gere¤i, Osmanl›'ya karfl› dostça bir po-
litika izlemifltir.
‹ngiltere'nin Osmanl› Devleti ile olan iliflkileri Britanya ‹mpara-
torlu¤u'nun Yak›n Do¤u'da önemli topraklar elde etmesiyle bafllad›.
Ticari anlaflmalarla s›n›rl› iliflkiler 1757'de ‹ngiltere'nin Hindistan'› ele

geçirifliyle siyasi ve stratejik bir önem kazand›. Osmanl› ‹mparatorlu-
¤u Hindistan'a kadar uzanan hem kara hem de deniz yollar›na sahip
güçlü bir imparatorluktu ve ‹ngiltere iyi iliflkiler kurmay› tercih etmifl-
ti.

‹ngiltere'nin 19. yüzy›l›n büyük bölümünde Osmanl› yanl›s› bir
siyaset izlemesinin en büyük nedeni ise, Rusya faktörüydü. ‹ngilizler
Rusya'y› tehlikeli bir güç olarak görüyorlar ve Moskova'n›n s›cak de-
nizlere yay›lma stratejisini endifle ile izliyorlard›. Rusya'n›n bu hedefi-
nin engellenmesinin en etkili yolu ise, Osmanl›'n›n Rusya karfl›s›nda
desteklenmesiydi. ‹ngiltere için Osmanl› Kuzey Asya'daki Rus nüfuzu

ile güneydeki kendi etki alan› aras›nda iyi bir tampon bölge ve ay›r›c›
duvard›. Bu düflünceyle ‹ngiltere, yüzy›l›n ortalar›ndan itibaren ortak