Page 133 - Gizli El Bosna'da

SAVAfiIN AYAK SESLER‹ 131

S›rbistan'a aktard›¤› ortaya ç›kt›. Bu "milli yolsuzluk", Yugoslavya'n›n giderek
büyüyen enflasyonunu düflürmek için Federal Baflbakan Ante Markovi¡'in
yapt›¤› ekonomik reform plan›n› da kökünden sarsm›flt›. Aral›k 1990'da Slo-
venler Yugoslavya'dan ayr›larak ba¤›ms›zl›k ilan etme konusunda bir referan-
dum yapt›lar; seçmenlerin %90'›ndan fazlas› kat›ld› ve %89'u ba¤›ms›zl›ktan
yana oy kulland›.
1991'in hemen bafl›nda ise, Milo§evi¡ sahneye yeniden ç›kt› ve, Yugos-
lavya'n›n federal yap›s›n›, ba¤›ms›zl›k flöyle dursun, daha zay›f bir konfederal
yap›ya dönüfltürmek için yap›lacak herhangi bir giriflime karfl›, H›rvatistan ve
Bosna'y› ilhak edece¤ini duyurdu. Bu arada kendi iktidar›n› sa¤lamlaflt›rmak
için çeflitli "saray darbeleri" de düzenlemekten geri kalm›yordu. Mart 1991'de
Belgradl› ö¤rencilerin kendisi aleyhinde yapt›klar› gösterilerin üzerine, Fede-
ral Baflkan Borislav Jovi¡'i ülkede acil durum ilan etmesi için ikna etmeye çal›fl-
m›fl, ama Jovi¡ buna direnmiflti. Bunun üzerine Milo§evi¡, hem Jovi¡'i hem de
Karada¤, Voyvodina ve Kosova'n›n federal temsilcilerini istifaya zorlad›. Daha
sonra da televizyona ç›kt› ve S›rbistan'›n bundan böyle Federal Baflkan'a itaat
etmeyece¤ini aç›klad›. Jovi¡ düflmüfl gibi görünüyordu. Birkaç gün sonra to-
parland› ve makam›na geri döndü, ama Milo§evi¡'in S›rbistan lideri olarak Fe-
deral Baflkan'dan çok daha güçlü oldu¤u ve Baflkan'› "tan›mad›¤›" ortaya ç›k-
m›flt›.
May›s ay›nda barda¤› tafl›ran son damla da düfltü. Anayasaya göre dö-
nüflümlü olarak el de¤ifltiren Federal Baflkanl›k koltu¤una bir H›rvat'›n, ~tipe
Mesi¡'in oturmas› gerekiyordu. S›rbistan, bunu kabul etmeyece¤ini aç›klad›.
Art›k ortada anayasal bir federasyon kalmam›flt›, S›rbistan ve onun "Büyük
S›rbistan"a katmak istedi¤i cumhuriyetler vard› yaln›zca.
Bu durumda H›rvatistan karar›n› verdi. Tudjman yönetimi 19 May›s'ta
ba¤›ms›zl›k konusunda referandum düzenledi; %92 "evet" oyu ç›kt›. Art›k
dü¤meye bas›lm›flt›. 25 Haziran'da hem H›rvatistan hem de Slovenya ba¤›m-
s›zl›k ilan ettiler. Ertesi gün Federal ordu tanklar› Slovenya'ya girdi.
Milo§evi¡'in bu denli kararl› bir biçimde H›rvatlar›n ve Slovenlerin üze-
rine gitmesinde, d›fl güçlerden ald›¤› örtülü deste¤in önemli bir rolü vard›. S›rp
lideri, masonik iliflkileriyle destekledi¤i ABD ba¤lant›s›na, bir de geleneksel
S›rp-‹ngiliz dostlu¤undan kaynaklanan bir ‹ngiltere iliflkisi eklemifl ve Alman-
ya'dan destek gören H›rvat-Sloven ittifak›na karfl› bu sayede flahin
davranabilmiflti. Aç›k diplomatik temaslar bile bunu gösteriyordu. Avrupa
Ekonomik Toplulu¤u, henüz Nisan ay›nda, "Yugoslavya'n›n birli¤ine ve top-
rak bütünlü¤üne olan ba¤l›l›¤›n›" ifade ederek Milo§evi¡'in tezine destek ol-
mufltu. AET, ayr›ca H›rvat-Sloven krizinin alevlendi¤i günlerde, S›rbistan'a
750 milyon ECU'luk bir kredi vererek a¤›rl›¤›n› Belgrad'›n arkas›na koymufl-
tu. 59