Page 129 - Gizli El Bosna'da

SAVAfiIN AYAK SESLER‹ 127

kurdu. Kurdu¤u partinin isminin aksine, tümüyle din-d›fl› bir program olufl-
turmufltu. Ona göre insanlar dini veya etnik kimliklerine göre de¤il, siyasi gö-
rüfllerine göre (liberal, sosyalist ve benzeri) oy vermeliydiler. Oysa bu, Müslü-
manlar›n birli¤ini bozarak Bosna'ya zarar getirecek kökten yanl›fl bir giriflim-
di. Izetbegovi¡, bu konuda bir gazeteciye flöyle demiflti:
Komünistler kurduklar› bask› rejimi ile, insanlarda dini kimliklerini aç›kça ifa-
de etmek için bir özlem yaratt›lar. Belki dört ya da befl y›l sonra bu kamplafl-
may› aflarak sivil toplum düzeyine gelebiliriz. Ama flimdilik, partimiz Müslü-
manlar› kapsayan bir parti olmak zorunda. Herkesi temsil etmeye çal›flan par-
tiler, küçük ve zay›f düfleceklerdir. Burada gerçek bir iç savafl tehlikesi vard›r
ve amac›m›z Bosna-Hersek'i birarada tutabilmektir. 56
Zulfikarpa§i¡'in partisi, Izetbegovi¡'in de tahmin etti¤i gibi zay›f ve kü-
çük bir parti olarak kald›, ilerleyen dönemde ise yavafl yavafl yok oldu. Ama
bu "din-d›fl›" Boflnak ifl adam›, Izetbegovi¡'i "Yeflil Tehlike" olarak alg›layanlar-
dan büyük destek görecekti. ‹lerde de¤inece¤iz.
Izetbegovi¡ yönetimi, seçildi¤i Aral›k 1990'dan Bosna'daki savafl›n bafl-
lad›¤› Nisan 1992'ye kadar dengeleri korumaya çal›flt›. Çünkü Yugoslavya her
geçen gün biraz daha savafla do¤ru yaklafl›yordu.

Krajina'daki Prova
Izetbegovi¡'in yönetimi devrald›¤› s›rada, Yugoslavya çoktan ›s›nm›flt›.
H›rvatistan'›n Krajina bölgesinde ço¤unlu¤u oluflturan S›rplar, hükümet tara-
f›ndan tan›nmayan bir "otonomi" ilan etmifller ve tansiyon oldukça yükselmifl-
ti.
Krajina ilginç bir bölgeydi. Bosna'n›n tüm Bat› s›n›r›n› bir hilal gibi çev-
releyen bu bölgede ezici yo¤unlukta bir S›rp nüfusu yafl›yordu. Bunlar›n bura-
ya nas›l geldikleri sorusunun cevab› da ilginçti: Osmanl›'n›n Bat›ya do¤ru iler-
leyifli s›ras›nda Bosna-Hersek'i kaybeden Avusturya, Osmanl› fetihleri nede-
niyle S›rbistan'dan ayr›lan S›rplar› korumaya alm›fl ve Bosna'n›n s›n›r›ndaki
bu bölgeye özel olarak yerlefltirmiflti. Çünkü bu S›rplar, Osmanl› egemenli¤i
alt›nda yaflamay› reddeden radikal, savaflmaya yatk›n S›rplard›. Avusturya
Krall›¤› bunlar› silahland›rarak s›n›ra yerlefltirdi ve böylece Osmanl›'ya karfl›
bir tampon bölge oluflturdu.
‹flte bu Krajina, Yugoslavya kuruldu¤unda H›rvatistan s›n›rlar› içinde
yer alm›flt›. S›rbistan'daki yay›lmac› fikirlerin hedefi ise her zaman için Krajina
S›rplar›n› "anavatan"la birlefltirmek oldu. II. Dünya Savafl›'nda Mihailovi¡ ta-
raf›ndan uygulanmaya çal›fl›lan bu Anschluss, 1990'larda Milo§evi¡ taraf›ndan