Page 79 - Gizli El Bosna'da

II. DÜNYA SAVAfiI'NIN KANLI M‹RASI 77

Bosna'ya yönelik Çetnik sald›r›lar› büyük bir art›fl kaydetmifltir. Çetnik kay›t-
lar›nda bu dönemlerde Müslümanlara yönelik "temizleme hareketleri" yap›l-
d›¤› da aç›kça yaz›l›d›r.
Çetnik kumandanlar›ndan Albay Djuri§i¡'in verdi¤i raporlara göre, yal-
n›zca 1943'ün Ocak ay› içinde, 33 Müslüman köyü yak›lm›fl, 400 Müslüman sa-
vaflç› (Müslümanlar›n Çetniklere karfl› oluflturduklar› savunma birliklerine
ba¤l› savaflç›lar) 1.000'in üstünde de Müslüman kad›n ve çocuk, Çetnikler ta-
raf›ndan öldürülmüfltür. Raporlar, Çetniklerin ço¤u kez b›çakla (bo¤azlayarak)
öldürmeyi tercih ettiklerini bildirmektedir. fiubat ay›nda öldürülenlerin say›s›
daha da fazlad›r: Djuri§i¡'in 13 fiubat tarihli raporuna göre, 1.200 Müslüman
savaflç› ve 8.000 Müslüman sivil (kad›n, çocuk ve yafll›) Çetnikler taraf›ndan
katledilmifltir. Ayr›ca Çetnikler girdikleri tüm Müslüman köylerindeki mallar›
ya¤malam›fllard›r. Çetnikler bu sald›r›lar›n birer karfl›-sald›r› oldu¤unu söyle-
mifllerdir, oysa Tomasevich'in de yazd›¤› gibi, bu bir yaland›r: Çetnikler tama-
men "etnik temizlik" amaçl› bir katliam uygulam›fl ve kad›n, çocuk ayr›m› yap-
mam›fllard›r. 11
Boflnak tarihçi Mustafa Imamovi¡, A Survey of the History of Genocide Aga-
inst the Muslims in the Yugoslav Lands (Yugoslav Topraklar›ndaki Müslüman
Katliam›n›n Tarihi Hakk›nda Bir Araflt›rma) adl› çal›flmas›nda, Çetnik sald›r›-
lar› sonucu ölen Müslümanlar›n say›s›n›n 100 bine yak›n oldu¤unu ve bu
ölümlerin hemen hepsinin, bombalama gibi savafl operasyonlar›yla de¤il, te-
rörizm yoluyla gerçekleflti¤ini (yani Çetniklerin Müslümanlar› tek tek öldür-
düklerini) yazmaktad›r. Ölen Müslümanlar›n say›s›, genel Müslüman nüfusu-
nun %8'ini aflmaktad›r, ki bu oran, di¤er Yugoslav halklar›n›n II. Dünya Sava-
fl› s›ras›ndaki kay›plar›n›n kendi nüfuslar›na olan oran›ndan çok daha fazla-
d›r. Çetniklerin o dönemde Müslüman kad›nlara sistemli bir biçimde tecavüz
ettikleri ise bilinen bir baflka gerçektir. 12
Çetnikler, Müslümanlara karfl› düzenledikleri sald›r›lar› savafl›n son gün-
lerine dek sürdürürler. Ancak 1944 y›l›nda güçlerini yitirmeye bafllarlar. Ti-
to'nun Partizanlar› giderek güçlenirler ve Almanlara karfl› gerçek direnifli onlar
yürüttü¤ü için, hem müttefiklerden hem de yerel halktan daha çok destek gör-
meye bafllarlar. Sonunda savafl› Partizanlar kazan›r, Mihailovi¡ yakalan›r ve
idam edilir, Çetnik hareketi tarihe kar›fl›r ve sosyalist Yugoslavya kurulur...
Tüm bunlar, bizlere Çetnikler hakk›nda "su üstündeki" bilgileri göster-
mektedir. Ancak bir de tarihin görünmeyen yüzü vard›r. Çetnikler, yaln›zca
kendi kuvvetlerine de¤il, d›fl güçlerden ald›klar› desteklere de dayanarak sa-
vaflm›fllar ve öldürmüfllerdir. Önce ‹ngiltere'den, daha sonralar› da ABD'den
büyük destek görmüfller, ‹talyanlarla, Almanlarla hatta NDH ile de taktik ifl
birliklerine girmifllerdir.
Tarihin görünmeyen yüzü, iflte bu "uluslararas› ba¤lant›lar"›n ard›nda