Page 33 - การบริหารจัดการน้ำ

วิธีดำเนินการ

จัดแบงพื้นที่ดำเนินการเปน 4 สวน ตามองคประกอบของทฤษฎีใหมตามแนวพระราชดำริ แตปรับเปลี่ยน
สัดสวนของพื้นที่ตาง ๆ ตามความเหมาะสมของพื้นที่และแรงงาน ดังนี้
ี่

สวนแรก พื้นท 1 ไร (5%) เปนแหลงน้ำและเลี้ยงปลา
ใชพื้นที่บอน้ำขนาดเล็กบอเดิม ซึ่งอยูใกลประตูระบายน้ำ
จากคลองสงน้ำของอางเก็บน้ำหวยปุขุดเปนบอทฤษฎีใหม
ขนาดกวาง 40 เมตร ยาว 40 เมตร ลึก 3.5 เมตร
มีความจุน้ำประมาณ 5,000 ลูกบาศกเมตร ใชเก็บกักน้ำไว
สำหรับการเพาะปลูกพืชและทำการประมง สามารถรับการ
เติมน้ำจากอางเก็บน้ำแลวระบายลงสูแปลงเกษตรในพื้นที่ลุม

ั
ไดดวย บริเวณคนคูรอบสระน้ำใชเปนพื้นที่ปลูกพืชผสมผสาน
ี่
ไดแก มะพราว ลำไย ลิ้นจ สมโอ มะมวง มะละกอ กลวย ฯลฯ และพืชผักตาง ๆ แซมระหวางแถวของไมผล
บริเวณขอบสระมีการปลูกหญาแฝกและขาตะไครปองกันการชะลางและพังทลายของดิน มีการเก็บเกี่ยวผลผลิต ขา
ตะไครไปจำหนายและตัดใบคลุมโคนไมผล สำหรับน้ำที่อยูในสระ มีการปลอยปลาเลี้ยงเพื่อการบริโภคและจำหนาย
จำพวกปลากินพืช ไดแก ปลานิล ปลาไน ปลาตะเพียน ฯลฯ ปละประมาณ 6,000 ตัว มีรายไดจากการ
จำหนายปลาปละ 3,000 บาท และยังมีการทำกระชังเลี้ยงปลาดุกและกบอีก รวม 7 กระชัง พื้นที่มุมสระน้ำ
ดานหนึ่งไดจัดทำคอกสัตวปก สำหรับเลี้ยงเปดบาบารี 30 ตัว และไกดำภูพาน 40 ตัว มีรายไดจากการเลี้ยง

สัตวปกปละ 2,500 - 3,000 บาท นอกจากนี้ บนขอบสระมีคอกเลี้ยงสุกรดำพันธุภูพาน จำนวน 3 ตัว
สวนที่ 2 พื้นท 16 ไร (80%) เปนพื้นที่ปลูกขาว

ี่
ใชปลูกขาวนาปโดยอาศัยน้ำฝน ถาประสบภาวะฝนแลงหรือ
ฝนทิ้งชวงสามารถทดน้ำจากสระทฤษฎีใหมลงสูแปลงนาได
พันธุขาวที่ปลูกใชขาวพันธุสงเสริม ไดแก พันธุ กข 6 และ
หอมมะลิ 105 มีการเพาะปลูกขาวตามหลักวิชาการทไดรับ
ี่
การถายทอดมาจากเจาหนาที่ของศูนยศึกษาการพัฒนาภูพานฯ
ในการปลูกขาวโดยใชปุยพืชสดรวมกับปุยอินทรียและปุยเคมี
ในปหนึ่ง ๆ จะไดผลผลิตขาวประมาณ 5.6 ตัน เฉลี่ยผลผลิต

350 กก./ไร ไดคาตอบแทนจากการทำนาคิดเปนเงิน 56,000 บาท/ป ในระหวางการเพาะปลูกขาวในนา


ไดใชพื้นที่นาจำนวน 2 ไร ปลอยปลาเลี้ยงในนาขาวเพื่อเปนอาหารและเพื่อจำหนาย เปนการลดตนทุนในการผลิต
และเพิ่มรายได อีกทั้งปลายังชวยเพิ่มธาตุอาหารใหตนขาวโดยการถายมูลและแหวกวายถายเทอากาศ กำจัด
วัชพืชและศัตรูพืชในนาขาวไดอีกดวย หลังจากมีการเก็บเกี่ยวขาวในฤดูนาปแลวจะไถกลบตอซังและเตรียมดิน
เพาะปลูกพืชอายุสั้นในนาขาว ทำใหมีรายไดตอเนื่อง เมื่อจะปลูกขาวในฤดูนาปครั้งตอไป ก็จะหวานเมล็ดพืช
ตระกูลถั่วทำปุยพืชสด เพื่อปรับสภาพของดินและเพิ่มธาตุอาหารใหแกตนขาว

สวนที่ 3 พื้นท 2 ไร (10 %) เปนพื้นที่ปลูกพืชผสมผสาน
ี่
ี่

ไมผล - ไมยืนตน พื้นท 1.5 ไร เนื่องจากพื้นที่สวนใหญเปนที่ลุมใชปลูกพืชยืนตนไดนอย จึงไดปรับสัดสวน
การปลูกไมผล - ไมยืนตน ลดลงตามศักยภาพของพื้นที่ ดังนั้น จึงมีการปลูกไมผล - ไมยืนตน บนคันคู
รอบสระน้ำ และปลูกบนคันนาโดยทำคันนาใหขยายใหญกวาปกติ ไมผล - ไมยืนตน ที่เพาะปลูกมีหลายชนิด

มีทั้งที่ใหผลผลิตแลวและยังไมใหผลผลิต ที่ใหผลผลิตแลวสวนใหญเปนกลวยน้ำวา ซึ่งจะมีรายไดจากการขาย
ผลผลิตไมผล - ไมยืนตน ปละประมาณ 2,000 บาท

ประมวลสาระนารูเรื่อง “น้ำ” 33