Page 42 - การบริหารจัดการน้ำ

9 คันกั้นน้ำ : บรรเทาน้ำหลากอยางเหมาะสม

การบริหารจัดการปญหาน้ำเค็ม พื้นที่การเกษตรในเขตอำเภอตากใบ สวนใหญอยูติดทะเลดานอาวไทย
ไดแก บริเวณปากแมน้ำโก-ลก ริมแมน้ำบางนรา คลองปูยู และคลองโตะแดง ในชวงฤดูแลงปริมาณน้ำจืด
ในลำน้ำดังกลาวมีปริมาณนอยลง น้ำเค็มก็จะรุกล้ำเขามาแทนที่ ทำความเสียหายใหแกพื้นที่เพาะปลูก
และกระทบกับแหลงน้ำดิบเพื่อการผลิตน้ำประปาของการประปาสวนภูมิภาค อำเภอตากใบ โดยเฉพาะพื้นที่
ี่
ั้
เพาะปลูกในบริเวณตำบลเกาะสะทอน การปองกันน้ำเค็มรุกเขาพื้นท กรมชลประทานไดกอสรางคันกนน้ำเค็ม
และอาคารประกอบรอบพื้นที่ตำบลเกาะสะทอน เพื่อปองกันน้ำเค็มไหลบาเขาทวมพื้นที่เพาะปลูกบริเวณ
บานโคกมือบา บานโคกโตะจุบ บานปะลูกา และบานปะดาดออีกดวย โดยเริ่มจากบริเวณคลองปูยูเชื่อมตอ
กับแมน้ำโก-ลก บริเวณบานศรีพงัน และบานปะลุกาไปตามริมฝงซายของแมน้ำโก-ลก ชวงแมน้ำบางนรา
ั้
ั้
และคลองปูยู คันกนน้ำทั้งสองฝงคลองโตะแดงเชื่อมตอกับคันกนน้ำเค็มทางฝงซายของแมน้ำโก-ลก
ั้
ในการบริหารจัดการระบบปองกันน้ำเค็มรุกล้ำ จะตองปดประตูทอลอดประกอบคันกนน้ำทุกแหง เพื่อปองกัน
น้ำเค็มไหลเขาพื้นที่ และหมั่นตรวจสอบเครื่องกวานบานระบายใหสามารถใชงานไดดีอยูเสมอ และมีการกอสราง
ทำนบซองชั่วคราวในชวงหนาแลงตามความจำเปนอีกดวย
การบริหารจัดการปญหาน้ำเปรี้ยว น้ำที่ไหล
ออกจากพรุโตะแดงในฤดูแลงและฤดูฝนเปนน้ำเปรี้ยว
มีคุณสมบัติเปนกรดไมสามารถนำน้ำไปใชเพื่อการเกษตรได
และน้ำเปรี้ยวยังทำใหเกิดปญหาดินเปรี้ยวตามมา
ใชวิธีการแยกน้ำเปรี้ยวออกจากคลองน้ำจืดโดยบังคับ
ใหน้ำเปรี้ยวระบายออกจากพื้นที่โครงการโดยคลอง

ระบายน้ำเปรี้ยวสายตาง ๆ เชน คลองโคกไผ -คลองลาน
(คลองระบายน้ำสาย 16) คลองระบายน้ำสาย 10 และ
คลองระบายน้ำสาย 13 ไดอยางอิสระตลอดเวลา
กอสรางคันกั้นน้ำเปรี้ยว อาคารเพื่อควบคุมการระบายและรักษาระดับ นอกจากนี้ยังนำน้ำจืดไปปรับปรุง
ดินเปรี้ยวและเจือจางน้ำเปรี้ยวในบริเวณบานโคกอิฐ-โคกใน
อนึ่ง ตามแนวคลองระบายน้ำมูดนะและคลองระบายน้ำปาเสมัส มีคลองระบายน้ำเปรี้ยวไหลลง

จำนวนหลายสายและบางแหงก็เปนอาคารรับน้ำจากพื้นที่ปาพรุ ซึ่งออกแบบไวเพื่อชวยเรงระบายน้ำออกจาก
ี่
พื้นทในชวงฤดูฝน สำหรับในชวงฤดูแลงจะตองปดประตูอาคารบังคับน้ำตาง ๆ เหลานี้ ไมใหน้ำเปรี้ยวไหลลงใน

คลองระบายน้ำทั้ง 2 สายดังกลาว เนื่องจากจะมีผลกระทบกับพื้นที่การเกษตรของโครงการ
นอกจากนี้ โครงการยังตองมีภารกิจในการควบคุมระดับน้ำในพรุโตะแดง ซึ่งเปนปาพรุขนาดใหญมีพื้นที่
ประมาณ 187,000 ไร น้ำทวมขังอยูตลอดเวลา มีความสำคัญยิ่งในระบบนิเวศ ในฤดูแลงถาระดับน้ำในพรุ
ลดลงมากจนผิวดินบางสวนแหงแลง แรธาตุตาง ๆ ที่สะสมอยูในดินจะทำปฏิกิริยากับอากาศ ทำใหเกิดไฟไหมปาได
แตปรากฏการณนี้จะเกิดไดยากมาก โดยทั่วไปแลวสาเหตุไฟไหมพรุโตะแดง เกิดจากราษฎรเผาปาเพื่อขยาย
พื้นที่ทำการเกษตรและที่อยูอาศัย ซึ่งทำความเสียหายตอพันธไมและสัตวปาชนิดตาง ๆ ดังนั้น จึงมีความจำเปน
ุ

ตองควบคุมระดับน้ำที่อาคารบังคับน้ำรอบขอบพรุ จำนวน 8 แหง ไมใหมีระดับต่ำเกินไป โดยปกติจะควบคุม
ระดับน้ำไวที่ +1.200 ม. (รทก.)

42 ประมวลสาระนารูเรื่อง “น้ำ”