Page 190 - Di san van hoa An Duong
P. 190
Căn cứ vào bản thần tích làng Văn Cú do Nguyễn Hiền, Quản giám bách
thần, Tri điện hùng lĩnh, Thiếu khanh tuân theo triều trước sao lại vào niên hiệu
Vĩnh Hựu thứ hai (1736 ) lưu tại địa phương, thân thế sự nghiệp của hai vị Thành
hoàng được tóm lược như sau:
Vào thời Đinh thế kỷ X, có ông Đỗ Vĩ quê ở Đường Lâm, đạo Sơn Nam Hạ.
Thân phụ ông lấy Nho, y làm nghiệp, nổi danh về tài, đức trong vùng. Ngô Nhật
Khánh một sứ quân tham bạo ở Đường Lâm, biết gia đình ông bậc tài danh, uy
tín nên muốn bắt thân phụ ông phục vụ cho âm mưu cát cứ, ông không tuân
theo nên phải chạy trốn về ở nhờ chùa trang Cát Xuyên. Sư chùa Cát Xuyên lập
kế bắt thân phụ ông giao cho Nhật Khánh. Gia đình ông bị sát hại. Ông Vĩ thoát
được và lưu lạc về trại Văn Cú, huyện An Dương, phủ Kinh Môn, xứ Hải Dương.
Ông Vĩ thấy Văn Cú là vùng đất đẹp, thế đất sau có núi, dưới núi có vực nước
bao bọc. Long mạch từ xa dẫn đến, đất nổi thành những gò như hổ chầu về. Ông
Vĩ xin phụ lão, dân làng cho được nhập cư. Sau một thời gian ông Vĩ xây dựng
gia đình với bà Trần Thị Thận người làng Văn Cú. Bà Thận là người đức hạnh
nhưng sớm phải góa quả, khi lấy ông Vĩ đã 39 tuổi. Hai ông bà Vĩ làm một quán
nhỏ, nơi giao điểm của ba con đường. Bên quán có cây thị, người dân trong
vùng gọi đường “Ba cây thị”. Hai ông bà Vĩ làm canh nông để sống qua ngày.
Quán của ông bà Vĩ bên đường nên cũng là nơi người dân đi qua lại thường
dừng nghỉ chân vào xin nước uống và đón hương đồng, gió nội. Ông bà Vĩ
những lúc như vậy rất ân cần, cởi mở đón chào và sẵn sàng giúp đỡ mọi người.
Những ai qua lại quán của ông bà Vĩ đều rất cảm động và nói rằng ông bà Vĩ
sống rất có đức, ắt sau này sẽ có hậu vận tốt. Một hôm có nhà phong thủy qua
quán của ông, nhìn thế đất, ông ta nói rằng nơi đây gò đống cao, địa thế phân
thành như hai cánh gà lớn, ấp bầy đàn gà nhỏ, nơi này tất có thần gà ứng hiển,
gia đình sẽ song sinh ra quý tử. Nhưng hiềm một nỗi, đất phía sau đầu gà bị
khuyết, rách nên không tồn tại được nhiều đời. Trước khi ra đi nhà phong thủy
đọc bài thơ tặng lại gia đình:
Đất quý, hai cánh gà
Tất song sinh trai giỏi
Gà nổi danh, sáng nghiệp
Thành rồng, phúc mãi lưu
DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG 190