Page 459 - Di san van hoa An Duong

đình làng làm công tác chuẩn bị, người nào việc nấy: vệ sinh khu di tích, bao
sái đồ thờ tự, tế khí, dọn dẹp trong đình, dựng rạp, bày nhang án, nghi trượng
thờ tự ra sân đình để chuẩn bị cho ngày hôm sau dâng hương và tế lễ Thánh;

treo băng rôn, phướn, cờ Tổ quốc, cờ hội tại di tích và các tuyến đường trục
dẫn đến đình làng. Một bộ phận có vai trò rất quan trọng là những người có
khả năng nấu nướng, chế biến các món ẩm thực. Bộ phận này được Ban Tổ

chức lễ hội lựa chọn làm nhiệm vụ chuẩn bị các mặt lương thực, thực phẩm,
gia vị cho việc làm cỗ dâng cúng Thành hoàng theo các thực đơn truyền thống
của dân làng.

Thời xưa, gạo tẻ dùng nấu cơm mới cúng Thánh phải được chọn lựa từ
loại gạo lúa Ba giăng. Ba giăng là loại lúa ngắn ngày, trồng ba tháng, thu hoạch
vào khoảng đầu tháng 9 âm lịch. Đây là loại lúa được trồng một vụ ở bãi sông

Rế, cũng là cây lương thực chống đói trong những ngày giáp hạt của người dân
Quỳnh Hoàng. Rau được chọn lựa từ những ngọn rau tay bí, để được ngọn, lá

bí non, xanh và sạch. Cá mòi được chọn chỉ lấy những con có kích thước đồng
đều, chắc, béo và còn tươi. Thời xưa người dân chọn cá mòi mà không là cá

khác vì tháng 9 âm lịch, cá mòi theo nước ngược lên, cá được ăn no đủ những
phù du, đặc biệt là loài rươi mùa này nổi ra rất nhiều, nên cá mòi rất béo. Cua

biển cũng vậy, phải lấy những con to đồng đều và còn tươi sống. Chim ngói là
những con béo, chắc, mạnh khỏe. Bởi, tháng 9 âm lịch, thời tiết cuối Thu, đầu
Đông, chim ngói thường di cư từng đàn lớn về vùng đồng bằng, nên việc săn

bắt khá thuận lợi. Chim ngói là loài chim trời tự nhiên nên có giá trị dinh
dưỡng rất cao.

Trước đây trong nền kinh tế tự cung, tự cấp của các làng xã, các nguồn lương

thực, thực phẩm, gia vị phục vụ cho việc chế biến theo thực đơn trên mâm cỗ
cúng Thánh trong Lễ hội Mừng cơm mới đều do người dân Quỳnh Hoàng sản

xuất, làm ra. Tuy nhiên, ngày nay người dân địa phương chủ yếu đặt mua trên thị
trường. Các bộ phận được giao nhiệm vụ lựa chọn thực phẩm, lương thực được

coi là khâu quan trọng đầu tiên, vì đây là đầu vào của những món ẩm thực được
dâng cúng Thánh và để người dân thụ hưởng. Để chủ động cho sáng hôm sau có

cỗ để dâng cúng, tế lễ Thánh, một số món: cá mòi rán, xôi chim ngói… phải được
làm từ đêm hôm trước.

459 DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG