Page 494 - Di san van hoa An Duong
P. 494
49. Hiến ty, đời Trần là An phủ phó sứ, đời Lê là Hiến sát sứ ty ở các thừa
tuyên, thời Nguyễn là Án sát. Chức này thường dùng những người khoa cử và do
triều đình bảo cử, hàm Chánh tứ phẩm.
50. Tứ trụ triều đình: là các vị Đại thần cao nhất trong triều đình gồm: Võ
hiển Đại học sĩ, Cần chính Đại học sĩ, Văn minh Đại học sĩ, Đông các Đại học sĩ.
Có nhiệm vụ cố vấn, bàn bạc giúp vua quyết định mọi việc trọng đại của đất nước.
51. Giáo thụ: Quan trông coi việc giáo dục ở một phủ, hàm Chánh bát phẩm.
52. Bộ: Đặt từ thời Hậu Lý, nhưng đến năm 1460, Lê Nghi Dân mới đặt đủ 6
bộ: Lại, Hộ, Lễ, Hình, Binh và Công, mỗi Bộ đặt Thượng thư, hàm tòng nhị phẩm
đứng đầu và tả, hữu Thị lang tương đương chức Thứ trưởng ngày nay. Tả, hữu Thị
lang hàm Chánh tam phẩm. Quan văn hàm tòng tứ phẩm, đứng đầu các thừa ti ở
các đạo. Thừa ti là cơ quan kiểm sát của triều đình đặt tại các địa phương; Hằng
năm Thừa ti phải trình báo rõ ràng về thành tích, phẩm hạnh, năng lực của quan
viên thuộc đạo mình phụ trách.
53. Chính sứ: Chức quan đứng đầu Chính sự viện, cơ quan có nhiệm vụ coi
xét mọi việc trọng đại của Chính phủ. Chỉ các quan đại thần văn võ toàn tài, tin
cẩn mới được tham dự việc này. Dưới chức Chính sứ có Phó sứ.
54. Bộ Công: Bộ coi việc xây dựng, sửa chữa dinh thự, kho tàng, đê kè, đóng
tầu thuyền, đúc tiền, đúc súng, chế tạo đồ dùng cho vua quan, đồng thời quản
đốc việc thợ thuyền trong các xưởng thợ…
55. Tham tụng, Bồi tụng: các trọng chức làm việc tại phủ Chúa (thời chúa
Trịnh lập các phiên tương ứng như các bộ của bên triều đình, nhưng các phiên có
thực quyền hơn)
56. ngự sử đài: Cơ quan giám sát, có nhiệm vụ đàm hặc các quan lại, can
gián nhà vua, bàn chính sự, duyệt án tù. Ngự sử đài ở triều đình do chức Đô ngự
sử hàm Chánh tam phẩm đứng đầu, thứ đến Phó đô ngự sử, hàm Chánh tứ phẩm,
rồi Thiêm đô ngự sử, hàm Chánh ngũ phẩm.
57. Hàn lâm viện: Cơ quan chuyên lo công việc từ hàn quan trọng giúp nhà
vua. Khi vua ban hành các chế, sắc, cáo, mệnh, biểu thì Hàn lâm viện khởi thảo.
Viện có ba cơ quan giúp việc, thường gọi là tam quán, gồm: Sùng văn quán, Chiêu
văn quán, Tú lâm cục. Quan chức Hàn lâm viện có: Thừa chỉ, hàm Chánh tứ
phẩm đứng đầu; Thị độc, hàm Chánh ngũ phẩm, lo việc tham khảo kinh sách, Thị
DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG 494
