Page 85 - Di san van hoa An Duong
P. 85
lễ. Trong ngày, bốn giáp cùng cai đám rước lợn ông bồ ra đình làm lễ “Chét vổ”.
Lễ rước lợn ông bồ tổ chức rất trang nghiêm. Trước ngày đó, ông bồ phải ăn
kiêng, tắm rửa sạch sẽ bằng nước ngũ vị hương, khi rước ông bồ nằm trong cáng
tre có dán giấy hồng điều. Người khiêng lợn ông bồ được tuyển chọn từ trai đinh
lực lưỡng của giáp và không có tang trở trong năm, khi rước mặc áo lụa đỏ. Bốn
giáp rước lợn ông bồ ra tề tựu tại sân đình, trước làm lễ “Chét”, sau cân đo ông
bồ theo lệ làng. Ban tổ chức dùng dây đo vòng ức của ông bồ, ông bồ nào đủ 10
“vổ” là đủ lễ, cứ tăng thêm một vổ là ông cai đám được làng thưởng cho một
“giò”. “Giò” là khoang thịt lợn rộng mười phân chạy dọc theo sườn lợn. Nếu lợn
của phe giáp nào không đủ lễ thì phải nộp phạt cho làng. Sau khi đo lợn ông bồ
xong, các phe giáp lại khiêng lợn ông bồ về giáp mình giết mổ để sáng 22 làm lễ
phẩm rước lên đình cúng lễ thánh. Ngoài thịt lợn ông bồ, phẩm lễ còn có bánh
giầy, gồm 20 chiếc, mỗi chiếc được làm 8 lạng gạo nếp hương. Tổ chức tế lễ xong,
mọi người là con trai trong các phe giáp cùng thụ lộc trong không khí đoàn kết
vui vẻ. Ngày 20, hội cai đám tổ chức cỗ hàng giáp mời toàn thể con trai trong giáp
đến ăn khao. Tương truyền đây là ngày đức thánh khao thưởng dân làng khi
thắng trận trở về.
Cai đám được cắt cử theo hình thức luân phiên, người được chọn làm cai đám
năm đó được canh tác trên ruộng thờ cúng của đình, do dân làng phân cho giáp và
chịu trách nhiệm lo toàn bộ phẩm lễ cúng tế thánh trong các ngày lễ hội tại đình.
Sáng ngày 21, làng tổ chức lễ rước có long đình, bát biểu, biển rước, tàn
lọng... đi ra đầu làng (khu ga Dụ Nghĩa hiện nay) đón lễ của các làng kết chạ như:
Kim Sơn, Hỗ Đông, lễ giao hiếu chỉ gồm trầu, cau, rượu, hương do quan viên các
làng cúng dâng lên thánh. Nghi thức cuộc rước rất long trọng, thắt chặt tình đoàn
kết gắn bó, tương thân, tương ái giữa các làng xã với nhau, vui chung trong những
ngày hội lễ.
Trước ngày hội lễ các chức dịch cùng nhau họp bàn phân công nhiệm vụ
soạn văn tế, phân công chủ lễ, mạnh bái, người giết lợn...
Sân đình ngày lễ hội cờ quạt, tàn lọng, tiếng thanh la, chiêng, trống ầm vang.
Từ ngôi nhiêu trong làng trở lên đến các cụ trùm cả, hương chức vào đình theo
thứ bậc, được sắp xếp nghiêm trang. Sau mấy hồi trống, chiêng, phường bát âm
tấu nhạc, người chức sắc lớn nhất được làm chủ lễ, đội mũ cánh chuồn, mặc áo
thụng mầu lam, đi hia, đĩnh đạc làm theo lệnh hô của chủ xướng.
85 DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG