Page 77 - Kelompok_Kompetensi_G_Makarya_Sembrama_Wacana_Puisi_miwah_Geguritan
P. 77

Saking  data  kakeniang  pupulan  kruna  anak  tua.  Satuan  punika
                        kawangun  olih  duang  unsur,  inggih  punika  unsur  anak  lan  tua.  Sadéréng

                        pupulan  kruna  puniki  ngranjing  ring  konstruksi  sané  jimbaran,  inggih  punika
                        lengkara, pupulan unsur puniki madué arti kekalih, kapertama maartos i rerama

                        (yayah-réna) lan sané ping kalih maartos anak sané lingsir. Pabinayan artos kadi
                        punika prasIda katerangang saking konstruksi lengkara kadi ring sor puniki.
                             Komang Rusna tusing ngelah anak tua

                             Ada anak tua ngaba sok gedé
                               Conto lengkara (5) ring ajeng, pupulan kruna anak tua yén selehin saking

                        artosnyané, majanten pupulan kruna punika madaging artos asiki, inggih punika
                        rerama (yayah-réna). Duaning pupulan kruna punika madué artos asiki, wangun
                        punika  kabaos  kruna  satma  nénten  frase.  Ring  lengkara  nomer  (6),  pupulan

                        kruna  anak  tua,  yén  selehin  saking  artosnyané  nyantenang  artos  anak  sané
                        lingsir.  Niki  maartos,  artos  sané  kawedarang  wantah  artos  saking  makasami

                        kruna sané dados unsur pupulan krunané punika. Duaning asapunika, pupulan
                        kruna  anak  tua  saking  lengkara  nomer  (6)  boya  ja  kruna  satma,  sakéwanten
                        frase.

                               Manut kadi panyelehan ring ajeng,  prasIda kasimpulang, saking cacirén
                        artos, frase punika madaging artos sakwéh kruna sané dados unsurnyané.


                        (b) Cecirén Wangun
                               Cecirén  wangun  dados  kaselehin  saking  unsur-unsur  sané  ngwangun

                        frase punika, paiketan antarunsuripun, lan panglimbaknyané. Konstruksi sintaksis
                        dados  kabaosang  frase  utawi  kruna  satma  sasampun  kaselehin  unsur  sané
                        ngwangun.

                               Sakadi  conto  lengkara  (5)  ring  ajeng,  pupulan  anak  tua  sané  marupa
                        kruna  satma,  unsur-unsurnyané  nénten  dados  kaselipin  kruna  tios.  Yéning
                        paksayang  nyelipin  kruna  tios  pantaraning  unsur  punika,  kruna  punika  nénten

                        malih  ngranjing  dados  kruna  satma,  sakéwanten  dados  frase.  Upami,  yéning
                        unsur  anak  tua  kasisipin  kruna  ané  pantaraning  unsurnyané,  wangun  punika

                        dados anak ané tua. Wangun punika nénten malih dados kruna satma duaning
                        artosnyané nénten kari i rerama (yayah-réna) sakéwanten sampun maartos anak
                        sané  lingsir  lan  wanguné  puniki  kabaos  frase.  Duaning  asapunika,  cecirén

                        wangun  frase  basa  Baliné  punika  wantah  marupa  konstruksi  sintaksis,  sané



                                                                                                                                 65
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82