Page 198 - ИНВЕСТИЦИОН ЖОЗИБАДОРЛИКНИНГ НАЗАРИЙ, МЕТОДОЛОГИК ВА АМАЛИЙ ТАЛҚИНИ
P. 198
Ш.И. МУСТАфАКУЛОВ ИНВЕСТИЦИОН ЖОЗИБАДОРЛИКНИНГ ЎЗБЕКИСТОН ҲУДУДЛАРИНИНГ ИНВЕСТИЦИОН ЖОЗИБА- 4 - Б О Б
ДОРЛИГИНИ ОШИРИШНИНГ АСОСИЙ ЙЎНАЛИШЛАРИ
НАЗАРИЙ, МЕТОДОЛОГИК ВА АМАЛИЙ ТАЛҚИНИ Биринчидан, уй жой ва йўл қурилишининг ривожланиши бир қанча
4.1.3 - ж а д в а л Қўшимча ўсиш (камайиш) суръати 18,27 29,45 -4,83 -5,88 30,78 15,05 178,18 53,60 -18,08 27,83 -0,29 5,80 21,56 -21,07 15,04 тармоқларнинг тараққий этишига олиб келиши назарда тутилган. аҚш
тажрибасидан маълумки, миллий иқтисодиётни қўшимча равишда ри-
вожлантириш, талабни рағбатлантириш, шунингдек, инқироз даврлари-
да юзага чиқиши мумкин бўлган ижтимоий хавфларни юмшатиш, унинг
2015 41 670,5 17 041,0 1 377,9 4 665,5 1 057,1 2 341,1 30,6 38,4 621,2 9 116,3 895,1 1 055,0 963,7 156,2 2 311,4 олдини олиш мақсадида давлат томонидан тизим ҳосил қиладиган йирик
тармоқлар учун давлат буюртмалари шакллантирилади. Ушбу буюртма-
ларида рўйхатдан ўтган ишсизларни, вақтинчалик бўлса-да, меҳнатда
2014 35 233,3 13 164,5 1 447,9 4 957,2 808,3 2 034,9 11,0 25,0 758,3 7 131,4 897,7 997,2 792,8 197,9 2 009,2 лар кўпинча ижтимоий объектларнинг ривожланишини, меҳнат биржа-
Иқтисодиёт соҳаларига киритилган капитал қўйилмалар, млрд. сўм.
банд бўлишини таъминлайди.
4.1.4 - ж а д в а л
Қўшимча ўсиш (камайиш) суръати 25,87 25,91 22,62 26,03 52,36 42,74 -48,39 -5,94 -16,29 31,72 61,18 -3,44 20,38 23,16 18,43 Йил- қўйилмалар, Абсолют қўшимча Ўсиш ёки Қўшимча 1 (камайиш)нинг абсолют
4.1.3-жадвал маълумотлари асосида тузилган капитал қўйилмалар
кўрсаткичининг ўзгариш динамикаси.
1% қўшиимча ўсиш
Капитал
камайиш
ўсиш (камайиш),
ўсиш
млрд.
(y / y ) 100 ((y/y )*100 – 100)
сўм
(y – y )
(y – y )/((y/y )*100)
i–1
i–1
i–1
i–1
i–1
i
i
i
i
2013 28 694,6 9 813,4 1 335,6 5 112,4 422,8 1 522,8 16,0 19,0 429,1 5 945,9 714,5 879,7 759,7 167,0 1 556,7 лар 15 338,7 млрд. сўм суръати, % i суръати қиймати, млрд. сўм
-
-
-
-
2010
2011 17 953,4 2615 117 17,05 153,4
127
2012 22 797,3 7 794,0 1 089,2 4 056,5 277,5 1 066,8 31,0 20,2 512,6 4 514,0 443,3 911,0 631,1 135,6 1 314,5 2012 22 797,3 4844 125,9 26,98 179,5
5897
25,87
28 694,6
2013
228
2014
22,79
286,9
122,8
6539
35 233,3
Қўшимча ўсиш (камайиш) суръати, Т 17,05 30,27 77,50 -20,55 44,70 8,18 95,11 -16,25 24,09 44,27 -0,55 28,86 -1,00 25,14 44,92 содда анъанавий таҳлил қилиш воситалари ҳисобланади. шунинг учун
41 670,5
18,27
352,3
6437
2015
118,3
Юқорида кўриб чиқилган кўрсаткичлар динамик қаторларнинг жуда
ўсиш суръатлари орқали таҳлил қилиш мақбул ҳисобланади. Бунинг учун
2011 17 953,4 6 070,3 942,5 3 624,8 317,9 804,4 35,9 23,7 462,1 3 342,5 291,1 442,9 404,2 178,7 1 012,4 М а н б а : Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт вазирлиги маълумотлари асосида тузилган. динамик қаторларни ўртача даражаси, ўртача мутлақ ўсиш ва қўшимча
қуйидаги ўртача мутлақ қўшимча ўсиш бўйича мавжуд бўлган формула-
2
2010 15 338,7 4 659,9 531,0 4 562,5 219,7 743,6 18,4 28,3 372,4 2 316,8 292,7 343,7 408,3 142,8 698,6 дан фойдаланамиз:
Ушбу формулага капитал қўйилмалар кўрсаткичини қўйиб аниқ-
лайдиган бўлсак, Ўзбекистонда капитал қўйилмалар ҳар йили ўртача
Кўрсаткичлар Капитал қўйилмалар – жами Қишлоқ ва ўрмон хўжалиги Савдо ва умумий овқатланиш Ярим тайёр маҳсулотлар Соғлиқни сақлаш муассасалари Таълим олиш муассасалари Маданият ва санъат муассасалари 4389 млрд. сўмга кўпайган.
олти йиллик динамик маълумотларга кўра, 2014 йилда капитал
қўйилмаларнинг абсолют ўсиши энг юқори қийматни ташкил этган
(4.1.4-жадвал). Ўсиш суръати эса 2013 йилда намоён бўлган. Ушбу кўр-
Шу жумладан: Ишлаб чиқариш Транспорт ва алоқа Ахборот хизмати Турар жой қурилиши Коммунал қурилиш Бошқа соҳалар 1
Соатов Н.М. Статистика: олий ўқув юртлари талабалари учун дарслик. – Т.: абу али ибн
Қурилиш Геология 2 Статистик маълумотлар асосида муаллиф томонидан тузилган.
Сино номидаги тиббиёт нашр., 2003. 502-б.
1 1

