Page 244 - ИНВЕСТИЦИОН ЖОЗИБАДОРЛИКНИНГ НАЗАРИЙ, МЕТОДОЛОГИК ВА АМАЛИЙ ТАЛҚИНИ
P. 244
Ш.И. МУСТАфАКУЛОВ ИНВЕСТИЦИОН ЖОЗИБАДОРЛИКНИНГ COVID-19 ПАНДЕМИЯСИ ШАРОИТИДА КАМБАҒАЛЛИК, ХАЛҚАРО 5 - Б О Б
НАЗАРИЙ, МЕТОДОЛОГИК ВА АМАЛИЙ ТАЛҚИНИ АЛОҚАЛАР ВА ОЗИҚ-ОВҚАТ ХАВФСИЗЛИГИ МАСАЛАЛАРИ
хусусий кўрсаткичларни баллик тизим асосида баҳолаш, ҳар
бир алоҳида олинган омилларнинг ўртача баллини ҳисоблаш. Ушбу Адабиёт атомдан кучли, лекин
босқичда баллик баҳолаш орқали ҳар бир омилни ҳисобга олган ҳолда унинг кучини ўтин ёришга сарф
ҳудуднинг иЖ аниқланади. Бунда ҳар бир омилнинг таъсир кўрсатиш қилиш керак эмас.
даражаси ва вазнига баҳо берилади. А.қаҳҳор
ҳудуднинг ИЖ бўйича якуний хулоса чиқариш. инвесторлар учун
зарурий ахборот бўлмиш ҳудуднинг иЖ бўйича қисқача хулосалар шакл- 5 - Б О Б.
лантирилади. Бунда ҳудудларнинг имконияти ва ижтимоий-иқтисодий COVID-19 ПАНДЕМИясИ ШАРОИТИДА
потенциалини баҳолаш, солиштириш имкони яратилади. Баллик ти- КАМБАғАллИК, хАлқАРО АлОқАлАР ВА
зим орқали ҳудуднинг иЖга миқдорий ва сифатий баҳо бериш мумкин ОЗИқ-ОВқАТ хАВфсИЗлИГИ МАсАлАлАРИ
бўлади. Бу эса, ўз навбатида, инвесторлар учун ҳудудлар кесими бўйича
қарор қабул қилишни тезлаштиради ва инвестицияларнинг йўналтири- 5.1. «БИР МАКОН – БИР Йўл» – ГлОБАл ИНВЕсТИЦИОН
лиши таъминланади. лОЙИҳАНИНГ БУГУНГИ КУНДАГИ АҳАМИяТИ
Бунинг учун қуйидаги баллар бўйича худуднинг иЖ баҳолаш тавсия
этилади: 2 балл – кўрсаткич инвесторлар талабини тўлиқ қаноатлан- Глобаллашув ва интеграция жараёнларининг авж олиши. Жаҳон-
тиради; 1 балл – кўрсаткич инвесторлар талабини қисман қаноатлантиради; да юз бераётган глобаллашув ва интеграция жараёнларининг авж оли-
0 балл – инвесторлар талабани мутлақо қаноатлантирмайди. ши давлатлар ўртасидаги савдо алоқаларининг кенгайишига олиб келди.
2. инвестиция сиёсатини амалга оширишда ҳукумат томонидан қуйи- Ушбу жараён, биринчидан, транспорт коммуникациялари тизимини ри-
даги асосий тамойилларга устуворликнинг қаратилиши, бизнингча, энг вожлантириш, шунингдек, янги, арзон ва қисқа трансконтинентал тран-
мақбул йўл ҳисобланади: зит коридорларини шакллантиришни талаб этаётган бўлса, иккинчидан,
■ республика иқтисодиётига бевосита капитал маблағларни кенг минтақа мамлакатларининг жаҳон транспорт тизими билан туташувчи
жалб қилишни таъминлайдиган ҳуқуқий, ижтимоий-иқтисодий ва транспорт соҳасини ўзаро мувофиқлаштиришни тақозо этмоқда.
бошқа шарт-шароитларни тобора такомиллаштириш; айни дамда, кўплаб давлат раҳбарлари томонидан транспорт
■ республикамизда жаҳон даражасидаги технологияни етказиб бе- лойиҳаларини амалга ошириш юзасидан ташаббуслар илгари сурилаёт-
раётган, иқтисодиётнинг замонавий таркибини вужудга келтириш- ган бўлиб, муҳим лойиҳалардан бири сифатида «Буюк ипак йўли»ни
га кўмаклашаётган хорижий сармоядорларга имтиёз ва преферен- қайта тиклашга қаратилган ҳаракатларни ҳам қайд этиш жоиз. Мазкур
цияларни тақдим этиш тизимини такомиллаштириш; йўналишда биргина Хитой томонидан «Бир макон – бир йўл» глобал
■ маблағларни рақобатбардош маҳсулотларни ишлаб чиқариш билан транспорт коридорларини яратиш бўйича ишлаб чиқилган лойиҳани
боғлиқ бўлган энг муҳим устувор йўналишларга йўналтириш; амалга ошириш учун дастлабки босқичда 900 млрд аҚш долларидан
■ ташқи иқтисодий фаолиятда рақобат қила оладиган ва валюта ту- зиёд маблағни ажратиш режалаштирилаётганлигини қайд этиш жоиз. Бу
шумини таъминлайдиган етакчи тармоқларни қўллаб-қувватлаш; каби транспорт коридорларининг ишга тушиши халқаро ташувларда ҳам
■ аҳоли бандлигини таъминлайдиган ва миллий даромадни ошириш- вақтни, ҳам ортиқча харажатларни тежалишига олиб келади.
га қаратилган ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш соҳаларини ри- Маълумки, Хитой 2013 йилда евроосиё мамлакатлари ўртасида-
вожлантириш; ги ҳамкорлик алоқаларини кенгайтириш мақсадида «Бир макон – бир
■ энергия тежамкор ва атроф муҳитга кам зарар етказадиган юқори йўл» деб номланган иқтисодий тараққиётнинг янги стратегиясини эълон
технологик, замонавий ускуналарни ўрнатиш; қилди. шу тариқа Хитой раиси Си Сзинпин кўп асрлик Буюк ипак йў-
■ маҳаллий шароитларга мос келадиган илғор хорижий технологиялар- лини қайта тиклаш борасидаги ўз ғояларини амалга оширмоқда. янги
ни татбиқ этиш, ўзимизда яратилаётган ихтироларни рағбатлантириш ипак йўлини ташкил қилиш ғояси Си Сзинпин томонидан 2013 йилнинг
ва билимлар иқтисодиётига маблағлар йўналтириш. 7 сентябрь куни илгари сурилган эди. орадан бир ой ўтиб, у индонезия
2 2
