Page 239 - ИНВЕСТИЦИОН ЖОЗИБАДОРЛИКНИНГ НАЗАРИЙ, МЕТОДОЛОГИК ВА АМАЛИЙ ТАЛҚИНИ
P. 239

Ш.И. МУСТАфАКУЛОВ  ИНВЕСТИЦИОН ЖОЗИБАДОРЛИКНИНГ   ЎЗБЕКИСТОН  ҲУДУДЛАРИНИНГ ИНВЕСТИЦИОН ЖОЗИБА-  4 - Б О Б
 НАЗАРИЙ, МЕТОДОЛОГИК ВА АМАЛИЙ ТАЛҚИНИ  ДОРЛИГИНИ  ОШИРИШНИНГ АСОСИЙ ЙЎНАЛИШЛАРИ
 ўзгармас  эффектлар  модели  ёрдамида  ҳисобланган  параметрлар  асосли   Мазкур жадвалда акс этганидек, асосий воситалар қиймати билан са-
 (эффектив) ҳисобланади ва шу моделдан фойдаланилади. Хаусман статис-  ноат маҳсулотлари ҳажми, хизмат кўрсатиш ҳажми ва ўртача иш ҳақи
 тикаси тақсимотига бўй сунади ва қуйидагича ҳисобланади:  ўртасида юқори боғлиқлик мавжуд эканлигини инобатга олиб, моделдан

 –1
 H = (β  – β )` (V  – V ) (β  – β )    саноат, қишлоқ ҳўжалиги ва хизмат кўртсатиш омиллари чиқриб ташлан-
 c
 c
 e
 e
 c
 e
           ди. шунингдек, аҳоли сони билан иш билан бандлар ҳамда иқтисодий
 Бунда,    фаол аҳоли сони юқори боғликликка эга эканлигини кузатган ҳолда, энг
 β – ўзгармас эффектлар модели ёрдамида ҳисобланган параметрлар   юқори боғлиқлик коэффициентини намоён этган иқтисодий фаол аҳоли
 c
 (асосли баҳо) нинг коэффициент вектори;  сони танланди.
 β  – тасодифий эффектлар модели ёрдамида ҳисобланган параметр-          4.4.3 - ж а д в а л
 e
 лар (эффектив баҳо) нинг коэффициент вектори;  y  = x¢  β + z¢ α + ε it   панел модели параметрларини
                                      i
                              it
                         it
 V  – асосли баҳонинг ковариация матрицаси;  ҳисоблаш натижалари
 c

                                                       (2)
 V  – эффектив баҳонинг ковариация матрицаси.     Эрксиз ўзгарувчи: linv   (1)      Кластерланишга    (3)   (4)
 e
                                                                  Ўзгармас
                                        Йиғма
 Тушириб қолдирилган кузатилмайдиган хетерогенлик ҳисобига Экк         модел  бардош йиғма   эффектлар  Тасодифий

                                                                             эффектлар
 усули ёрдамида ҳисобланган β коэффициентлари нотўғри спецификаци-           модел
 ялангалиги боис, асосли ва эффектив бўлмайди.   linc_pc   0.395***   0.395   0.623***   0.650***
 икки  регрессор  ўртасида  корреляцион  коэффициент  юқори  бўлган        (0.0731)   (0.244)   (0.107)   (0.0918)
 ҳолларда, мультиколлинарлик муаммоси бўлмасада, юқори корреляция   lhigher   0.425***   0.425   0.0238   0.181
 коэффициенти  эконометрик  моделни  ҳисоблашда  ушбу  регрессорлар        (0.141)   (0.246)   (0.187)   (0.148)
 стандарт хатоларини ошириб юборади. Модел учун ўзгарувчиларни тан-  lroads   0.358***   0.358   0.686   0.625*
 лашда ўзаро корреляцияси юқори бўлган ўзгарувчи танланади. шу боис-       (0.119)   (0.352)   (0.991)   (0.350)
 дан моделда таҳлил этилган 13 та ўзгарувчидан эрксиз ўзгарувчилар си-  lassets   0.829***   0.829**   0.232*   0.299**
 фатида 7 таси танлаб олинди. Танлаб олишимиз учун қуйидаги жадвалда        (0.118)   (0.298)   (0.139)   (0.133)
 акс этган маълумотларга асосланилди.   grpg   0.00633*   0.00633   0.00614**   0.00584**
 4.4.2 - ж а д в а л
                                      (0.00380)     (0.00516)     (0.00298)   (0.00291)
 Корреляция матрицаси
             lind                      -0.128**      -0.128        0.178*      0.118
 Ўзгарувчилар   linv   linc_pc  lhigher  lroads  lassets   lgrp   lind   lagri   lserv   lpop  leco_active  lempl lwage       (0.0627)   (0.0791)   (0.102)   (0.0874)
 linv     1                                                  leco_active   0.190**   0.190   0.734   0.225
 linc_pc   0.7434   1                                                   (0.0759)   (0.223)   (0.754)   (0.252)
 lhigher   -0.0078  0.0505   1  Constant   -7.974***   -7.974***   -11.75     -8.713***
 lroads   0.4786  0.053  -0.1788   1                                           (0.921)   (2.223)   (7.537)   (2.544)
 lassets   0.891  0.7369  -0.1393  0.5165   1                                  Кузатишлар сони   195   195   195   195
 lgrp     0.8751  0.7651  -0.1186  0.4371  0.9294   1                              R-квадрат   0.928   0.928   0.958
 lind     0.7155  0.629  -0.3888  0.3207  0.8624  0.873   1                          Ҳудудлар сони         13   13
 lagri     0.723  0.7347  0.1153  0.2006  0.7305  0.899  0.6869   1                      Standard errors in parentheses: *** p<0.01, ** p<0.05, * p<0.1
 lserv    0.8508  0.7808  -0.0546  0.416   0.8857  0.9711  0.7976  0.9253   1                  Йиғма  моделлар  (1-,2-моделлар)  Экк  усули  ёрдамида  ҳисобланди.
 lpop     0.3506  -0.0257  0.0183  0.5005   0.39   0.5308  0.3669  0.5527  0.5536   1              Биринчи йиғма моделда аҳоли жон бошига даромадлар, олий маълумот-
 leco_active   0.4176  0.0688  -0.1234  0.5149  0.4649  0.6213  0.508   0.614   0.6305  0.9735   1          лиларнинг улуши, инфраструктура, мамлакатимизда мавжуд асосий фон-
 lempl    0.4183  0.0704  -0.1301  0.5119  0.4657  0.6238  0.5121  0.6173  0.6327  0.972   0.9999   1      длар қиймати ва иқтисодий фаол аҳоли сони инвестициялар ҳажмига 1%
 lwage   0.7951  0.974  0.0603  0.1119  0.8033  0.7933  0.6598  0.727   0.804  0.0195   0.0968   0.098  1  (иқтисодий фаол аҳоли сони учун 5%) статистик муҳимлик даражасида


 2                                             2
   234   235   236   237   238   239   240   241   242   243   244