Page 34 - Pastil 3.Sayı
P. 34
Mutluluk
Mutluluk, zihinsel gelişmişlik ve iç dünyası zenginlik ile birlikte ge-
lir, bunlarla doğru orantılıdır. Bilgi, sinir hücreleri olarak düşünülebilir.
Bilgi kazanıldıkça sinir hücreleri artar ve daha fazla haz almaya başlarız.
En büyük haz kaynağı bundan dolayı bireyin kendisidir. İnsan yalnızken
kendine eğlenecek bir şeyler buluyor, kafasından bilgilerini eyleme döke-
cek somut projeler geçirebiliyorsa, insanın dışarıya bağımlılığını da azalır.
Shopenhauer’a göre az ithalat yapan ülkenin en mutlu olması gibi en az
dışarıya bağımlı olan insan da en mutlu insandır. Dışarıdaki hazlara karşı
tetikte olan insan içsel bir boşluk hissinin esiri olacaktır, çünkü dışarıda-
ki hazların sürekliliği olmadığından insan yine kendisiyle kalacaktır. Haz
kaynağı olarak kendisi hariç diğerlerini kabul eden insan, kendine katla-
namayan insandır. Bir insanın kendine katlanamaması, bununla birlikte
yalnız kalamaması aslında iç dünyasının fakirliğinin işaretidir.
Akış
Akış, etkinlik temelli bir kuramdır. Bireyin bir etkinliği yaparken aldığı
hazzı vurgular ve haz almanın akış ile geldiğini belirtir. Bireyin istediğini yapması
ve yaptığı sırada kendini kaptırması ile haz almak şeklinde kısaca özetlenebilir.
Akış kuramı yaratıcısı Mihaly Csikszentmihalyi, 1975’te sanatçıların san-
atını icra ederken fazla odaklandıklarını, kendinlerini kaybettiklerini hatta ih-
tiyaçlarını bile ihmal ettiklerini gözlemlemiş ve bundan etkilenmiştir. Yaptığı
çalışmalar ve gözlemler sonucunda akış kuramını bulmuştur.
Akış kuramına göre, etkinlik sırasında zaman algımızın değişmesi ve
bununla birlikte öz bilinç kaybı yaşamamız ile birlikte haz almaya başlarız.
Yaptığımız etkinlik sırasında zamanın farkına varmamak ve kendi varoluşumuzu
unutmak haz kaynağıdır. “Eğlendiğimizde değil, sıkıldığımızda zamanın farkına
varırız. her iki durum da hayatımızın en mutlu anının onun (varlığımızın) en
az farkına vardığımız an olduğunu kanıtlar; demek ki ona hiç sahip olmasaydık
(onun hiç farkına varmasaydık) daha da iyi olacaktı.” demiştir Shopenhauer. Bu
kadar karanlık olmasa da aslında akışta yaşanan şey varoluşumuzu unutmak ve
bu sırada haz almaktır. Bunun yanında akış ile sadece etkinlik sırasında değil,
sonunda da farklı hazları yakalamak gayet mümkün. Peki akışa nasıl gireceğiz?
33 | 3