Page 60 - FEN_24.02.2024_Neat
P. 60
V
FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
Köprü Kurma Hazır veri seti ya da dijital içerikten farklı renk ve şekildeki kayaç görselleri paylaşılabilir.
Öğrencilere bu kayaçların benzerlerini daha önce görüp görmedikleri sorulabilir.
Değerli taşlardan yapılmış süs eşyası, aksesuar veya görseller gösterilerek öğrencilerin
bu taşların farklılıklarının sebebi hakkındaki düşüncelerini ifade etmeleri sağlanabilir. Var-
sa yakın çevrede bulunan bir maden alanı, tabiat parkı ya da doğa tarihi müzesine gezi
düzenlenebilir (E3.4).
Öğretme-Öğrenme
Uygulamaları FB.4.3.1.
Sınıfa farklı türde kayaçlar ya da kayaç görselleri getirilir. Öğrencilerden yer kabuğunu
meydana getiren kayaçları inceledikten sonra kayaçlar ile ilgili merak ettiklerini tanımla-
maları beklenir (SDB1.2, E1.1). Kayaçların oluşumu ile ilgili sorular sormaları sağlanır (E3.8).
Öğrencilerden kayaçların oluşumuna (kayaç çevrimi) ilişkin belirledikleri soruların cevap-
larını bulmak için araştırma yaparak bilgi toplamaları istenir (SDB1.2). Öğrencilerden top-
ladıkları bilgileri sınıf ortamında paylaşmaları beklenir. Süreçte öğrenciler arkadaşlarını
etkin bir şekilde dinlemeleri, araştırma sonuçlarını paylaşmaları ve arkadaşlarının payla-
şımlarını anlamaya çalışmaları için yönlendirilir (SDB2.1, D5). Öykü oluşturma, istasyon vb.
tekniklerle kayaç oluşumuna ilişkin topladıkları bilgileri paylaşabilirler. Gerekçelerini belir-
terek topladıkları ve paylaştıkları bilgilerin doğruluğunu değerlendirmeleri istenir (SDB3.3,
E3.10). Değerlendirme yaparken bilgi kaynağınının güvenirliği konusunda bildiklerini kul-
lanmaya yönlendirilebilirler. Yaptıkları değerlendirmeler sonucunda yer kabuğunu mey-
dana getiren kayaçların kayaç çevrimi ile oluştuğu çıkarımını yapmaları beklenir. Kayaç
çeşitlerini magmatik, tortul ve başkalaşım kayaçlar olarak sınıflandırmaları sağlanır. Ka-
yaç çeşitleri ile ilgili olarak öğrenilenler anlam çözümleme tablosu ile değerlendirilebilir.
FB.4.3.2.
Atatürk’ün yönlendirmesiyle 22 Haziran 1935 tarihinde ülkemizde bulunan madenlerin
araştırılması amacıyla kurulan Maden Tetkik ve Arama Enstitüsünün (MTA) sanal müzesi
ziyaret edilebilir. Örnek olay, gezi, gözlem, sanal müze ziyareti vb. çalışmalarla öğrenci-
lerin ülkemizin ekonomik değerlerini fark etmeleri teşvik edilir (D19). Öğrencilerden kum
saati yöntemi ile mineraller ve kayaçlar hakkında bildiklerini yazması beklenebilir. Öğret-
men tarafından sınıfa getirilen farklı renk ve şekildeki kayaçlar (taş, kömür, mermer vb.)
büyüteç ile incelenir. İnceleme sırasında öğrencilerden kayaçların içeriğinde farklı mine-
raller olduğunu belirlemeleri beklenir (SDB1.2, E3.4). Kayaçlarla mineraller arasında ilişki
kurulması sağlanır. Kullanım alanlarına göre bazı kayaçların (mermer, kömür vb.) ekono-
mik değeri olduğunu gösteren basılı ya da dijital görsellerle kayaçlarla madenleri ilişkilen-
dirmeleri beklenir (SDB1.2, E3.4, D4). Çevrede bir maden ocağı bulunuyorsa buraya gezi
düzenlenebilir. Öğrencilerin madenlerin nasıl çıkarıldığı, nerelerde kullanıldığı, kullanıma
hazır hâle gelene kadar hangi aşamalardan geçtiği gibi konularda dijital kaynaklardan
süreci gözlemlemeleri ve kayaçlarla madenler arasındaki ilişkiyi farklı deneyimler yoluyla
pekiştirmeleri sağlanabilir (SDB1.2). Süreçte öğrencilerin değer telkini, soru-cevap vb.
yaklaşımlarla bazı madenlerin güzellik ve estetik açısından önemi hakkında düşünmeleri
sağlanabilir (SDB1.1, D8). Kayaçlar, madenler ve mineraller arasında genelden genele veya
genelden özele çıkarım yapmaları beklenir. Kayaç, mineral, maden arasındaki ilişkileri
kavram haritasında göstermeleri istenerek öğrenmeleri değerlendirilebilir.
60