Page 132 - Ky yeu Hoi thao khoa hoc Con duong... (21x29)

132. THAØNH UÛY MOÙNG CAÙI

đường Risô (Richaud, nay là đường Nguyễn Đình Chiểu, Quận 3, Thành phố Hồ Chí
Minh). Hội nghị lần thứ hai Ban Chấp hành Trung ương đã được khai mạc dưới sự chủ

trì của đồng chí Trần Phú. Tham dự Hội nghị có các đồng chí Nguyễn Phong Sắc (tức
Thịnh), Nguyễn Trọng Nhã (tức Nhật, Nghĩa), Trần Văn Lan (tức Giáp), Lê Mao (tức
Cát)... và một số đồng chí lãnh đạo trong Xứ ủy Nam Kỳ. Hội nghị đã nghiêm túc rút ra
những kinh nghiệm trong đấu tranh (kể cả những sai lầm nóng vội trong công tác vận

động quần chúng), đồng thời đề ra nhiệm vụ cần kíp phải thực hiện về công tác tổ chức
của Đảng và công tác lãnh đạo quần chúng. Ban hành các Nghị quyết về Nhiệm vụ hiện
tại của Đảng, Vấn đề tổ chức và Vấn đề cổ động tuyên truyền.

Từ Hội nghị Trung ương lần thứ nhất (10/1930) đến Hội nghị Trung ương lần thứ hai
(3/1931), đồng chí Trần Phú và Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã đặc biệt quan tâm
tới công tác xây dựng tổ chức đảng, các tổ chức, đoàn thể cách mạng quần chúng; giữ

vững đường lối chính trị đúng đắn, không ngừng quan tâm bồi dưỡng quan điểm vô sản;
đảm bảo Đảng vững mạnh về tổ chức, đoàn thể, lãnh đạo cách mạng vượt qua thời kỳ
đầy khó khăn, thử thách.

Vào sáng ngày 18/4/1931 do sự khủng bố ráo riết của địch, đồng chí Trần Phú đã bị
bắt tại số nhà 66 đường Sămpanhơ (đây là Cơ quan ấn loát của Đảng). Thực dân Pháp
đã giam giữ đồng chí ở bốt Pôlô rồi bốt Catina. Sau những lần hỏi cung không mang lại
kết quả, chúng đã đưa đồng chí về Khám Lớn để chờ ngày xét xử. Sống ở nơi tù ngục đọa
đày, sức khỏe của đồng chí ngày càng sa sút, bệnh tràng nhạc tái phát và bệnh viêm phổi

ngày một thêm trầm trọng. Tới tháng 8/1931, sức khoẻ của đồng chí bị yếu hẳn, cai ngục
đành phải đưa đồng chí vào nhà thương Chợ Quán (nay là Trung tâm Bệnh nhiệt đới, số
190 Bến Hàm Tử, Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh) để chữa trị. Sáng ngày 06/9/1931,
đồng chí Trần Phú đã vĩnh biệt đồng bào, đồng chí thân yêu trên tay những người đồng
đội để lại cho toàn Đảng, toàn dân một tấm gương ngời sáng với lời trăng trối cuối cùng
“Hãy giữ vững chí khí chiến đấu” . Khẳng định công lao và tấm gương hy sinh vì Đảng,
(1)
vì dân của đồng chí Trần Phú và các bậc tiên liệt cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã

nói: “Trong Đảng ta, các đồng chí Trần Phú, Ngô Gia Tự, Lê Hồng Phong, Nguyễn văn
Cừ, Hoàng Văn Thụ, Nguyễn Thị Minh Khai và nhiều đồng chí khác đã vì dân, vì Đảng
oanh liệt hy sinh, đã nêu gương chói lọi của đạo đức cách mạng chí công vô tư cho tất cả
chúng ta học tập” .
(2)
Với những cống hiến lớn lao của mình, mới 26 tuổi, đồng chí Trần Phú đã được tín
nhiệm bầu giữ trọng trách cao nhất của Đảng, 27 tuổi đồng chí hy sinh. Từ chủ nghĩa
yêu nước chân chính, đồng chí Trần Phú đã trở thành một người chiến sĩ cộng sản lỗi lạc,
Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng, góp phần quan trọng trong việc xây dựng và củng cố tổ

chức đảng, xây dựng các tổ chức đoàn thể, lãnh đạo phong trào cách mạng những tháng
cuối năm 1930 đầu năm 1931.

(1) Theo lời kể của đồng chí Nguyễn Văn Nhung, tư liệu lưu tại Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh.
(2) Hồ Chí Minh toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2002, t.9, tr.284.