Page 57 - Τεύχος

2.8.2 Οι χώροι εμπορικών συναλλαγών στη μητρόπολη του 19ου αι. διαφοροποιούσαν και συνέδεαν τον εσωτερικό σχεδιασμό, τεράστιων οικοδομικών
Οι στοές στη δυτική Ευρώπη συγκροτημάτων (blocks). Δεν αποτελούσαν εντυπωσιακά και μεγαλειώδη δημόσια
κτίρια, αντ ‘αυτού ήταν δομές ιδιωτικής πρωτοβουλίας που προσέφεραν ωστόσο
στο κοινό, προσφέροντας του τη δυνατότητα να βρίσκει κάθε είδους αγαθό σε
Στο προαναφερθέν πλαίσιο λειτουργίας της βιομηχανικής πόλης, η
τεχνολογική πρόοδος επέτρεψε τη δημιουργία μεγάλων, αμιγώς εμπορικών δομών, ένα προστατευμένο από τις καιρικές συνθήκες περιβάλλον (Geist, 1985, 12,62).
για την εξυπηρέτηση των αυξανόμενων αναγκών που παρουσιάστηκαν. Αυτό είχε Οι στοές αποτελούν από πολλές απόψεις υβριδικά μορφώματα χώρου, καθώς
ο χαρακτήρας τους μετεωρίζεται ανάμεσα στη δημόσια χρήση και την ιδιωτική,
ως αποτέλεσμα ο δημόσιος βίος να πυκνώνει σε πολλά σημεία της πόλης που ως
τώρα εξελισσόταν στις πλατείες και τους δρόμους και σταδιακά να εσωτερικεύεται, γεννώντας ένα χώρο ενδιάμεσο. Για παράδειγμα, παρατηρείται για πρώτη φορά η
εισβολή γνωρισμάτων εσωτερικού χώρου στο δημόσιο - τα αστικά σαλόνια, δείγμα
αρχικά στις στοές και αργότερα στα κτίρια εξειδικευμένης στεγασμένης αγοράς,
στα πολυκαταστήματα και στα κτίρια διεθνών εκθέσεων (Ζουρουδή, 2010, 41). Η του πλούτου των ιδιοκτητών τους, βρίσκουν αντίστοιχο στο εξεζητημένο πολλές
ιδέα τοποθέτησης των προϊόντων σε μέρη όπου το κοινό είχε άμεση πρόσβαση, φορές εσωτερικό των στοών, χωρίς να χάνουν όμως το γνώρισμα του περάσματος
του δρόμου, επιτρέποντας τη συνάντηση κάθε είδους περιπατητών και περαστικών
αποτέλεσε τη μεγαλύτερη καινοτομία του «οπτικού εμπορίου» (Parker, 2003, 358).
(Σταυρίδης, 2010, όπως αναφέρεται σε Σκορδούλη, 2015, 79). Ο 19ος αιώνας
δεν αποτελεί μόνο μία μεταβατική ιστορική περίοδο, αλλά προσδιορίζεται από
μεταβατικούς χώρους που αποτυπώνουν το χαρακτήρα της νεωτερικής ζωής που
αναδύεται (Σκορδούλη, 2015, 79).

Εικόνα 51 : Η αστική τάξη του Παρισιού περιπλανιέται ανάμεσα στις Εικόνα 52 : Βιτρίνες εμπορικής στοάς στο Παρίσι, 19 αι.
βιτρίνες έκθεσης εμπορευμάτων, 1825

Οι στοές συνδέονται άμεσα με την ανάπτυξη της αστικής τάξης και φυσικά
με την ανάγκη προβολής των νέων βιομηχανικών προϊόντων (Μωραΐτης, 2006, 54).
Αποτελούσαν την κινητήριο δύναμη πίσω από την αναδιοργάνωση του δημόσιου
χώρου. Κυριάρχησαν αρχικά στη Γαλλία όπου κατά το απόγειο της Βιομηχανικής
επανάστασης η πρωτεύουσα χαρακτηρίζεται από έντονη δημογραφική κινητικότητα Εικόνα 53 : Περιπλανητής-flaneur στις στοές του Παρισιού Εικόνα 54 : Passage des Panoramas, Παρίσι
και εμπορική δραστηριότητα (Παπασυμεών, 2011, 44). Όπως αναφέρει και η Buck-
Morss(1991, 39) «οι στοές αποτελούσαν το πρώτο παγκόσμιο στυλ της μοντέρνας Σχετικά με τα μορφολογικά της χαρακτηριστικά, η στοά θα μπορούσε
αρχιτεκτονικής και επομένως ένα τμήμα της βιωμένης εμπειρίας μιας παγκόσμιας να χαρακτηριστεί ως ένας αξονικός διάδρομος καλυμμένος με γυαλί, ο οποίος
μητροπολιτικής γενιάς». συνδέει δυο πολυσύχναστους δρόμους και εσωτερικά περιβάλλεται εκατέρωθεν
με καταστήματα, γραφεία , εργαστήρια ή κατοικίες (που συνήθως βρίσκονται σε
Ο όρος “arcade”- στοά χρησιμοποιείται ως μετάφραση της έννοιας “pas- διαφορετικά επίπεδα-ορόφους). Το κύριο υλικό κατασκευής τους ήταν ο σίδηρος
sage”-περάσματος, που εκφράζει τη μεταβατική φύση, αυτής της τυπολογίας και το γυαλί, που άλλαξαν δραματικά την αισθητική ποιότητα των επιμέρους
κτιρίου. Πρόκειται, για αναφορά σε στενούς, ιδιωτικούς δρόμους οι οποίοι καταστημάτων που περιελάμβαναν (Parker, 2003, 375). Είναι ανεξάρτητες
κατασκευές και ο χώρος που καταλαμβάνουν μπορεί να διαφοροποιηθεί από τον

55 Η εξέλιξη των χώρων εμπορίου στο πέρασμα του χρόνου Η εξέλιξη των χώρων εμπορίου στο πέρασμα του χρόνου 56