Page 217 - Trinh bay huyen Quoc Oai

Chính trị viên phó Huyện đội, phụ trách tiểu khu I, vừa được phân
công trực tiếp phụ trách Chi bộ ghép này thay đồng chí Bùi Phú hy
sinh. Vũ khí của những người trong hang chỉ có 1 khẩu tiểu liên, 1
súng lục, ít lựu đạn và 1 ngọn đòng; ngoài ra có dự trữ được một phần
lương thực, nước uống. Biết chắc những người trong hang là những
cán bộ lãnh đạo kháng chiến địa phương, bọn giặc vừa vây chặt cửa
hang vừa gọi hàng vừa bắt dẫn xuống thăm dò, nhưng những người
bị bắt buộc chỉ xuống đến tầng thứ nhất lại lên, nói là không thấy ai.
Chúng còn bắt Nhân dân về làng lấy dầu lên hun và làm đuốc xuống
hang... Địch không dám xuống ta vẫn ở trong hang, nhưng biết chúng
sẽ vây lâu, các đồng chí trong hang đã nhiều lần bàn cách thoát khỏi
hang, song chưa được, có người đã dùng dao khắc tên mình vào vách
đá làm kỷ niệm. Bỗng nghe tiếng máy bay lọt vào, dùng dao chọc lên
thì thấy chỗ đó vừa có đá, vừa có đất mà đất lại mỏng. Thế là, các đồng
chí quyết định đến đêm sẽ khoét chỗ đó để lấy lối lên. Với một ngọn
đòng có trong tay và với sự hiểu biết nhất định về các mạch đá, khe
đá, các đồng chí đã thay nhau bí mật, kiên trì nạy, bẩy từng ít một,
tạo dần thành kẽ trống để có không khí thở, có ánh sáng dễ trông, dễ
moi, bẩy. Đến tối 01/02/1953 thì đường thoát đã được khai thông. Lợi
dụng đêm tối, bọn lính vẫn chỉ tập trung canh giữ phía cửa hang, cả
5 đồng chí đã nhanh chóng rút khỏi hang an toàn. Bọn giặc, khi phát
hiện được chỗ các đồng chí thoát ra thì đã muộn. Chúng lồng lộn,
vây sục khắp xã tiếp tục bắt người. Hai lần vây ráp Phượng Cách,
chúng đã bắt đi 1 đồng chí chi ủy viên, 8 đảng viên, 17 quần chúng
và 3 nhân viên ban tề do ta nắm... . Đi đôi với càn quét, vây bắt cán
(1)
bộ, tháng 12/1952, kẻ địch còn tiếp tục lợi dụng tôn giáo để chống lại
kháng chiến. Ngày 21/12/1952, chúng cho xứ đạo Trại Ro triệu tập
tới 500 giáo dân đi đón một đức cha người da trắng (đi xe Jeep, có 2
tiểu đội ngụy vũ trang đi bảo vệ). Đức cha này đã giảng dụ giáo dân
không theo kháng chiến, nhưng vì nói tiếng Việt không sõi nên cuộc
rao giảng này cũng ít có ảnh hưởng.
Như vậy, được sự lãnh đạo nghiêm túc, chặt chẽ của Tỉnh ủy và
Huyện ủy trong việc triển khai thực hiện nghị quyết “Nắm dân, chỉnh
Đảng”, phong trào kháng chiến ở Quốc Oai được khôi phục dần, duy
trì và cũng có những bước phát triển mới. Đã có những hình thức thích
hợp để nắm dân, tập hợp quần chúng một cách rộng rãi, đã hướng dẫn,
tổ chức quần chúng đấu tranh từ thấp đến cao, coi trọng đấu tranh về

(1) Theo Báo cáo số 26 ngày 25/02/1953 của Tỉnh ủy Sơn Tây.

217