Page 22 - ریاضی (پودمان 1)
P. 22

‫پودمان ‪ /1‬نسبت و تناسب‬

‫اگر ‪ a‬و ‪ b‬مقادیر متناظر دو کمیت متناسب باشند كه با هم رابطة معكوس‬                                   ‫نتیجه‬

‫دارند‪ ،‬مقدار ‪ K = a × b‬ثابت است و اگر ‪ c‬و ‪ d‬دو مقدار متناظر دیگر از همین‬
                                                       ‫دو کمیت باشند‪ ،‬داریم‪:‬‬

                                       ‫‪K=a×b=c×d‬‬

                                       ‫‪a= K‬‬    ‫‪,‬‬      ‫‪K‬‬
                                            ‫‪b‬‬
                                                  ‫=‪c‬‬
                                                  ‫‪d‬‬

                              ‫در مسئلة نقاشها و روزهای کار‪ K = 2 × 6 = 12 ،‬و داريم ‪=c 13=2 4 :‬‬
                        ‫برای درک بهتر رابطة بین این دو کمیت‪ ،‬نمودار رابطة بین آنها را رسم می کنیم‪.‬‬

                                                     ‫‪12‬‬‫تعداد نقاش‌ها‬
                                                     ‫‪11‬‬
                                                     ‫‪10‬‬
                                                      ‫‪9‬‬
                                                      ‫‪8‬‬
                                                      ‫‪7‬‬
                                                      ‫‪6‬‬
                                                      ‫‪5‬‬
                                                      ‫‪4‬‬
                                                      ‫‪3‬‬
                                                      ‫‪2‬‬
                                                      ‫‪1‬‬

                                                ‫تعداد روزها ‪1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12‬‬

                                                                 ‫مثال ‪9‬‬

‫محمود هر شب ‪ 3‬صفحه از كتابی را مطالعه مي‌كند‪ .‬او كتاب را در‪20‬روز تمام مي‌كند‪ .‬اگر محمود‬
                ‫بخواهد كتاب را در ‪ 15‬روز تمام كند‪ ،‬هر شب بايد چند صفحه از آن را بخواند؟‬

‫به سادگي مي‌توان دريافت كه براي كاهش زمان مطالعة کتاب‪ ،‬بايد تعداد صفحاتي كه هر شب محمود‬
‫مطالعه مي‌كند‪ ،‬افزايش يابد‪ .‬در این مثال‪ ،‬دو كميت زمان و تعداد صفحات مطالعه شده در هر شب‪ ،‬با‬

                                                                      ‫هم رابطة معكوس دارند‪.‬‬
‫در اين وضعيت‪ ،‬مقدار ثابت یعنی تعداد کل صفحات کتاب برابر است با‪ K = 3 × 20= 60 :‬و داريم‪:‬‬
‫‪=c 16=50 4‬‬

‫‪27‬‬
   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27