Page 246 - Microsoft Word - Cam Pha dat va nguoi.doc
P. 246
230 Cẩm Phả - Đất và Người
tranh về thời tiền sử ở Việt Nam, là cơ sở lý giải con đường
phát triển của Cái Bèo - Hạ Long cho khu vực cửa ngõ Đông
Bắc, góp phần nhận thức đầy đủ hơn về truyền thống văn
hóa biển của Quảng Ninh, của Văn hóa Soi Nhụ khi so sánh
với Đa Bút, Quỳnh Văn, Bàu Dũ...
Tiếp nối Văn hóa Soi Nhụ là Văn hóa Hạ Long, có niên đại
cách ngày nay khoảng 5.000 đến 3.000 năm. Văn hóa Hạ Long
thuộc hậu kỳ đá mới, phát triển qua hai giai đoạn, phân bố
chủ yếu ở các cồn cát, eo đất trên các đảo và ven bờ các vịnh
biển. Với gần 30 địa điểm được phát hiện cho thấy địa bàn cư
trú của cư dân Văn hóa Hạ Long tương đối phong phú, bao
gồm các hang động, chân núi đồi ven biển, các doi cát, các bậc
thềm và đồng bằng cổ. Cư dân Văn hóa Hạ Long biết chế tác
công cụ đá và đạt tới đỉnh cao với các kỹ thuật mài, cưa,
khoan, đánh bóng, rũa... để tạo vai, tạo nấc cho công cụ. Đặc
trưng nổi bật trong các chế tác công cụ đá của Văn hóa Hạ Long
là những chiếc rìu, bôn có vai, không vai nhưng lại có nấc.
Nghề chế tạo gốm mang dấu ấn của cư dân biển, đó là gốm
xốp, sản phẩm được tạo ra bằng cách pha trộn vỏ nhuyễn thể
biển rất điển hình. Mặt khác, những dấu tích vật chất để lại
của cư dân Văn hóa Hạ Long cho thấy cư dân thời kỳ này vẫn
duy trì một mô hình sinh sống phức hợp, trong đó khai thác
biển là chủ đạo, kết hợp với hoạt động nông nghiệp và trao
đổi. Minh chứng rõ nét cho hoạt động giao thương của cư dân
Hạ Long là loại vỏ ốc Cypraea được mài thủng lưng để xâu
dây được phát hiện tại một số địa điểm thuộc các nền văn hóa
khác như Văn hóa Mai Pha (Lạng Sơn)...
Việc phát hiện các công cụ đá ở Tấn Mài, sự hiện diện của
cộng đồng cư dân thuộc Văn hóa Soi Nhụ và Văn hóa Hạ Long

